Wanneer ik denk aan duurzaam voedsel, denk ik zeker niet aan zo’n lompe tractor die al het bodemleven onder zijn banden vernietigt. Niet voor niks voorzagen we onze grote lompe trekker ruim twintig jaar geleden van smalle rupsbanden die met hulp van GPS over vaste rijpaden reed. Lompe trekkers: das war einmal, hoop ik dat we in 2050 concluderen. Met de zich ontwikkelende techniek van autonome robots worden ze vervangen door veel lichtere bodemvriendelijkere apparaten. Door zulke nieuwe technologieën vervalt het voordeel van de huidige grootschalige monoculturen.

Kleinschaliger teeltsystemen en veel diversiteit aan gewassen
Dit is goed nieuws voor de duurzame teelt. Nu kunnen we echt aan de slag met kleinschalige teeltsystemen met veel diversiteit aan gewassen. Met hulp van precieze landbouwtechnieken en oogsten met robots of drones wordt zelfs een voedselbos rendabel. Voor monoculturen zoals kruiden en bladgewassen biedt verticale landbouw met ledverlichting perspectief. De emissies naar bodem, water en lucht verdwijnen. Chemische bestrijdingsmiddelen zijn niet meer nodig.

Op dit moment zijn enkel de efficiëntie van het systeem en de opwekking van duurzame energie nog een beperking voor die nieuwe wereld. Over 10 jaar ziet dat er waarschijnlijk veel kansrijker uit.

Wanneer ik denk aan duurzaam voedsel, denk ik zeker niet aan zo’n lompe tractor die al het bodemleven onder zijn banden vernietigt
Technologie, plantaardig eten en mensenmest
Ik geloof dat technologie een grote driver is achter duurzame voedselproductie. Maar daarmee zijn we er nog niet. Op dit moment gebruiken we onevenredig veel land voor het voeden van onze productie- en huisdieren. Als we overschakelen naar een plantaardig voedingspatroon, lost dit veel van onze problemen op. Met een volledig biologisch plantaardig voedselsysteem kunnen we die toekomstige 10 miljard mensen voeden met slechts de helft van het huidige landbouwareaal wereldwijd. Bij deze transitie hoort een aanpassing van de mineralenketen. Het grote lek zit momenteel bij onszelf. De mensenmest moet terug naar de akker. Daarmee maken we ons voedselsysteem vele malen efficiënter en duurzamer.

Binnen dit nieuwe voedselsysteem wordt de landarbeider mogelijk weer hot. Want een plantaardig voedselsysteem vrij van chemische bestrijdingsmiddelen, kunstmest, drijfmest, antibiotica resistente bacteriën en fijnstof is veel aantrekkelijker voor de arbeidsinzet van mensen. We moeten nu menselijke arbeid in het huidige landbouwsysteem steeds dieper uit Oost-Europa halen. Afwisselend werk in een zuivere, gezonde omgeving van een voedselbos, is een stuk aantrekkelijker voor veel Nederlanders.

De mensenmest moet terug naar de akker
De helft van het landbouwareaal terug naar natuur
Door ons te richten op het produceren van echt duurzaam voedsel, kunnen we de helft van het landbouwareaal wereldwijd teruggeven aan de natuur. Dit zal op de meeste plaatsen een eenvoudige opgave zijn. De natuur is bijzonder veerkrachtig en intelligent en zal zich over het algemeen uit zich zelf ontwikkelen op de best passende manier. Zo kan in Nederland bijvoorbeeld het veenweidegebied zich na vernatting weer tot veen gaan ontwikkelen. Een uitstekende manier om CO2 duurzaam en natuurlijk vast te leggen.

In deze duurzame wereld stoppen we het gebruiken van dieren alsof het gevoelloze dingen zijn
Tot slot krijgen we op deze manier een voedselsysteem waar we trots op kunnen zijn. Waarbij we voor geen enkel onderdeel weg hoeven te kijken. In deze duurzame wereld stoppen we het gebruiken van dieren alsof het gevoelloze dingen zijn. Geen duizenden varkens meer, opgehokt in anonieme stallen. Geen stalbranden meer, geen pandemie ontstaan vanuit de intensieve veeteelt. Nee, met dit voedselsysteem kunnen we van a tot z vrede hebben. We respecteren onze leefomgeving door ons zo klein mogelijk te maken. Dan ontstaat er meer ruimte, zelfs met 10 miljard. En kunnen we allemaal eten, zonder knoop in onze maag.

In Wat is ...? gaan we met bekende en minder bekende mensen op zoek naar wat hen motiveert om te ontdekken of we elkaar van daaruit weer kunnen vinden. Waarom we dit doen lees je in De ontdekking van de ander. Bekijk ook de introductie tot de duurzaam voedselreeks of het overzicht van de serie.
Dit artikel afdrukken