3 min
Alweer lang geleden moesten we het op Foodlog hebben over verbaal vandalisme. Eén persoon vroeg alle aandacht voor zijn perspectief. Inmiddels heeft een nieuw fenomeen zijn intrede gedaan: een groep die het onderling eens is, vindt anderen maar dom en sluit hen uit.
Dat gebeurt vaak soms nauwelijks merkbaar. Op andere momenten komt het hard tot uitdrukking. Dat gebeurde onlangs onder een tekst van de ecologen George Kowalchuk en Yann Hautier van de Universiteit van Utrecht.
Zelfgenoegzaamheid kan inhoudelijk terecht zijn, maar sluit anderen - vooral nieuwsgierige nieuwkomers - uit. Die anderen hebben op zijn minst het recht om te ontdekken dat er ook andere perspectieven zijn dan de vooronderstellingen van waaruit mensen in het dagelijks verkeer communiceren zonder hun wereldbeeld te benoemen. Je kunt hen voor gek zetten of agressief benaderen omdat 'ze het niet begrijpen', maar hen ook nieuwsgierig tegemoet treden: hoe denken zij en hoe verklaren ze van daaruit feiten die jij ziet?
Help een ander en jezelf de wereld te zien door elkaars ogen. Je hoeft het niet eens te worden, maar hebt wel de plicht om te proberen elkaar te begrijpen.
Jopie Duijnhouwer beschreef die wijsheid in het draadje met de Utrechtse onderzoekers.
Foodlog is een prachtig discussieplatform, waar over de jaren ontzettend veel kennis en ervaring bij elkaar gekomen is. Een unieke plek, waar deskundigen, mensen uit de praktijk en geïnteresseerden meningen en ideeën uitwisselen over uiteenlopende onderwerpen, wat over de jaren tot prachtige discussies geleid heeft.
Aan de andere kant (zie hieronder) constateer ik de laatste tijd een verharding. Buitenstaanders die hier hun reacties plaatsen zullen dat zelden als een warm bad ervaren. Er zijn teveel Statlers en Waldorfs die bijdrages/meningen/mensen afbranden. Misschien is dat soms terecht, en even vaak niet. Het gevolg is dat nieuwkomers te vaak afhaken of bang zijn zich uit te spreken.
Ik wil even bij deze draad blijven. George Kowalchuk en Yann Hautier slaan de spijker op zijn kop. Foodlog zou verhelderen en verbinden, maar dat is zeker niet af te leiden uit de primaire reacties. Verbinding is zeer zeker de intentie van Dick Veerman en de redactie, maar er lijkt zich een community/stam te vormen die daar duidelijk anders over denkt.
Onze stam weet hoe de wereld (en zeker de landbouw) in elkaar zit, een afwijkende mening wordt niet geproefd en bevraagd, maar in de meeste gevallen neergesabeld in een paar oneliners die alleen door geharnaste stamleden te begrijpen zijn. Daardoor ontwikkelt zich weinig tegengeluid.
• de Nederlandse landbouw anno nu is de allerbeste van de hele wereld en is op dit moment beter dan die ooit geweest is. Dat geldt voor het landbouwsysteem als geheel, maar ook op aspecten als milieubelasting, vee dichtheid, energie intensiteit
• er zijn geen problemen met natuur, milieu, water, dierenwelzijn of biodiversiteit. Er zijn alleen foute (te lage) normen, foute meetmethodes, foute modellen, ongelijk speelveld en het grootste Kwaad van allen: de overheid met al die onwetende ambtenaren
• burgers die zich kritisch uitspreken over één van bovenstaande onderwerpen weten niets van landbouw zoals die door de stam gedefinieerd is
Ik chargeer hier bewust, er zijn nog steeds een voldoende bijdrages die het lezen van Foodlog de moeite waard blijven maken.
De redactie spant zich zeker in om openheid en inhoud voorop te stellen.
Tegelijk wil ik pleiten voor meer openheid, mildheid en nieuwsgierigheid in de reacties. Dat zoiets werkt laat deze draad óók zien. Na de eerste gestrekte benen is er na een uitgebreide en open reactie Mark Soetman op een commentaar van George of Yann die laat zien dat de partijen veel dichter bij elkaar zitten dan ze aan het begin van deze draad dachten.
Vandaag richten we doelbewust alle aandacht op die gedachte.
Ook Foodlog is niet bestand tegen zelfingenomenheid. Met het onderzoek naar de vooronderstellingen waarop die gebaseerd zijn, kan Foodlog meer dan prima uit de voeten. Een mooi voorbeeld was het draadje van Marijn Raeven over de klimaatvriendelijkheid van echte en havermelk. Hetzelfde voorbeeld in een lelijke uitvoering is de uitstootcase tegen de halfkip-om-halfvarken-case van varkenshoudersvereniging POV tegen Albert Heijn. Zoek het perspectief van de ander en kijk of zijn of haar logica en de getallen van daaruit misschien wel kloppen. Om daar een oordeel over te kunnen vellen, moet je er eerst naar vragen. Dat ben je verplicht in goed intermenselijk verkeer.
Volg die ethiek en verniel Foodlog niet.
Dit artikel afdrukken
Zelfgenoegzaamheid kan inhoudelijk terecht zijn, maar sluit anderen - vooral nieuwsgierige nieuwkomers - uit. Die anderen hebben op zijn minst het recht om te ontdekken dat er ook andere perspectieven zijn dan de vooronderstellingen van waaruit mensen in het dagelijks verkeer communiceren zonder hun wereldbeeld te benoemen. Je kunt hen voor gek zetten of agressief benaderen omdat 'ze het niet begrijpen', maar hen ook nieuwsgierig tegemoet treden: hoe denken zij en hoe verklaren ze van daaruit feiten die jij ziet?
Help een ander en jezelf de wereld te zien door elkaars ogen. Je hoeft het niet eens te worden, maar hebt wel de plicht om te proberen elkaar te begrijpen.
Jopie Duijnhouwer beschreef die wijsheid in het draadje met de Utrechtse onderzoekers.
Foodlog is een prachtig discussieplatform, waar over de jaren ontzettend veel kennis en ervaring bij elkaar gekomen is. Een unieke plek, waar deskundigen, mensen uit de praktijk en geïnteresseerden meningen en ideeën uitwisselen over uiteenlopende onderwerpen, wat over de jaren tot prachtige discussies geleid heeft.
Aan de andere kant (zie hieronder) constateer ik de laatste tijd een verharding. Buitenstaanders die hier hun reacties plaatsen zullen dat zelden als een warm bad ervaren. Er zijn teveel Statlers en Waldorfs die bijdrages/meningen/mensen afbranden. Misschien is dat soms terecht, en even vaak niet. Het gevolg is dat nieuwkomers te vaak afhaken of bang zijn zich uit te spreken.
Ik wil even bij deze draad blijven. George Kowalchuk en Yann Hautier slaan de spijker op zijn kop. Foodlog zou verhelderen en verbinden, maar dat is zeker niet af te leiden uit de primaire reacties. Verbinding is zeer zeker de intentie van Dick Veerman en de redactie, maar er lijkt zich een community/stam te vormen die daar duidelijk anders over denkt.
Onze stam weet hoe de wereld (en zeker de landbouw) in elkaar zit, een afwijkende mening wordt niet geproefd en bevraagd, maar in de meeste gevallen neergesabeld in een paar oneliners die alleen door geharnaste stamleden te begrijpen zijn. Daardoor ontwikkelt zich weinig tegengeluid.
Om een oordeel over het perspectief van de ander en de daaruit volgende logica en getallen te kunnen vellen, moet je er eerst naar vragen. Dat ben je verplicht in goed intermenselijk verkeerEen poging om deze alomvattende kijk van de stam op de landbouw samen te vatten:
• de Nederlandse landbouw anno nu is de allerbeste van de hele wereld en is op dit moment beter dan die ooit geweest is. Dat geldt voor het landbouwsysteem als geheel, maar ook op aspecten als milieubelasting, vee dichtheid, energie intensiteit
• er zijn geen problemen met natuur, milieu, water, dierenwelzijn of biodiversiteit. Er zijn alleen foute (te lage) normen, foute meetmethodes, foute modellen, ongelijk speelveld en het grootste Kwaad van allen: de overheid met al die onwetende ambtenaren
• burgers die zich kritisch uitspreken over één van bovenstaande onderwerpen weten niets van landbouw zoals die door de stam gedefinieerd is
Ik chargeer hier bewust, er zijn nog steeds een voldoende bijdrages die het lezen van Foodlog de moeite waard blijven maken.
De redactie spant zich zeker in om openheid en inhoud voorop te stellen.
Tegelijk wil ik pleiten voor meer openheid, mildheid en nieuwsgierigheid in de reacties. Dat zoiets werkt laat deze draad óók zien. Na de eerste gestrekte benen is er na een uitgebreide en open reactie Mark Soetman op een commentaar van George of Yann die laat zien dat de partijen veel dichter bij elkaar zitten dan ze aan het begin van deze draad dachten.
Vandaag richten we doelbewust alle aandacht op die gedachte.
Ook Foodlog is niet bestand tegen zelfingenomenheid. Met het onderzoek naar de vooronderstellingen waarop die gebaseerd zijn, kan Foodlog meer dan prima uit de voeten. Een mooi voorbeeld was het draadje van Marijn Raeven over de klimaatvriendelijkheid van echte en havermelk. Hetzelfde voorbeeld in een lelijke uitvoering is de uitstootcase tegen de halfkip-om-halfvarken-case van varkenshoudersvereniging POV tegen Albert Heijn. Zoek het perspectief van de ander en kijk of zijn of haar logica en de getallen van daaruit misschien wel kloppen. Om daar een oordeel over te kunnen vellen, moet je er eerst naar vragen. Dat ben je verplicht in goed intermenselijk verkeer.
Volg die ethiek en verniel Foodlog niet.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Hoe laagdrempelig willen we zijn? Ik typ regelmatig een reactie in die ik niet verstuur. Deels is dat goed: het typen helpt me mijn gedachten te ordenen, en soms denk ik dan: dit voegt te weinig toe, en dan verstuur ik niet. Maar soms denk ik ook “zullen ZE het geen stomme reactie vinden?”, en verstuur ik daarom niet.
Ik denk in ieder geval dat er welwillende ruimte moet zijn voor sporadische gebruikers en nieuwe intreders die “ het foodlog vak” nog moeten leren. En ook voor mensen die niet leren door te lezen, maar door te praten. Mensen die “pratend leren” zullen vaker een “domme” vraag stellen, maar ook tot andere bijdragen komen.
Frank, om het kort te zeggen: luister, stel vragen en doe dat om te ontdekken wat een ander denkt?
De Frankfurter Schule was uiteindelijk meer geïnteresseerd in haar eigen denken dan dat van anderen. Mijn Franse leermeesters schortten ieder oordeel op en vonden uiteindelijk niets meer, behalve van iemand die iets vond; dat schiet al evenmin op. Een radicaal midden is geen CDA, maar een pragmatische positie: heb oog voor de verschillen tussen idealen, maar realiseer je dat je het samen zult moeten zien te rooien.
Is het zo duidelijker?
We hadden het zojuist op de redactie over deze draad en modereren. Ik kreeg op mijn kop omdat ik soms hard ben naar mensen die al dagen mensen met zichzelf confronteren, terwijl dat voor lezers die niet dagelijks 'het café volgen' niet duidelijk is. Voor zulke lezers bestaat er een discrepantie tussen wat ik hierboven schrijf en wat ik in zo'n geval lijk te doen.
#20 Dick, "Met andere woorden: het kost moeite en die moet je willen doen. We doen het dagelijks en al 19 jaar. Eigenlijk krankzinnig. Het doet dan best veel pijn om naar jouw en Sido's woorden te luisteren. En toch kunnen we ze niet links van onze poging tot een radicaal midden laten liggen."
Dick, je wordt een dagje ouder, maar bravo dat je ermee doorgaat.
Ik zie dat ook wel met die 'stam', waar dan ook progressieve elementen in zitten. Er komt weinig van buiten naar binnen.
1) Wat ik jou wil vragen: kan jij in jip & janneke-taal duidelijk maken wat reageerders, die dan vnl tot die 'stam' behoren, hier zelf eraan kunnen bijdragen? Ik heb er altijd moeite mee (en vaak snap ik het ronduit niet) wat jij bedoelt met Frankfurter Schule, radicaal midden etc.
2) Wat Jopie ook al aangaf in #19 , de zelfgenoegzame tevredenheid van de 'stam' met zijn eigen bedenksels (ik zeg expres 'bedenksels'). Als ik weer eens 'overheid' NGO's, grachtengordel-elite, ecologen, natuur, vegetariers, hoor, wat in een bepaalde context gebracht wordt, komt daar meestal geen weerwoord op, waarmee het gelijk van 'de stam' op dat gebied (ze zijn gek, die NGO's bijvoorbeeld) m.i. bevestigd lijkt te worden. Ik kan mij herinneren dat JP v Doorn daar nog wel eens tegenin ging, maar die lijkt nu ook afgehaakt.
Wat daarmee te doen?
Nog iets, in respons op Sido's #17: verheldert & verbindt dateert van 2021. Daarvoor gebruikten we als pay-off lekker scherp zinnig, dat je op verschillende manieren kon lezen. Daartussen hadden we heel kort een mislukt grapje (lekker & betrouwbaar, een bewust gekozen foute grap) in de tijd dat sommige media gingen beweren dat ze wisten wat de correcte feiten zijn.
Voor verheldert & verbindt kozen we omdat we de polarisatie van een vorm van spel ook hier zagen toenemen in een echte persoonlijke verharding die mensen zich van elkaar doet afkeren.
We wilden inspireren tot het blijven doen van die moeite die ik hieronder beschreef in reactie op Jopie.
NB: ik lees zojuist op BNR dat er harder aan de energietransitie moet worden gewerkt en dat de belangrijkste voorwaarde daarvoor is het herstel van de relatie tussen overheid en industrie. Eigenlijk staat daar: wie geen revolutie wil moet een evolutie kiezen. De zieners willen die revolutie maar lijken dat niet te weten. De pragmatici willen die rustig, maar in het hoogst mogelijke tempo ook bereiken. Tussen die twee willen komt iets niet bij elkaar. Ik denk dat dit het verhaal van in essentie twee stammen* is, die grote moeite hebben via een radicaal midden te communiceren.
* ik verwijs expres naar Dickens' Tale of Two Cities.
Jopie, dank voor je reactie op mijn verzoek!
Ik denk er zelf vrijwel permanent over na (inmiddels een kleine 40 jaar, ooit geïnspireerd door de heftige discussie tussen de Frankfurter Schule en de Franse poststructuralisten) en meen inmiddels dit te mogen stellen: als mensen zelf de poging opgeven om de ander te bevragen als ze die niet kunnen inspireren, dan ontstaat de polarisatie doordat ze zich terugtrekken op hun eigen terrein.
Soort zoekt soort (stammen), zegt de volkswijsheid en dat is het einde van het ideaal van de algemene mensengemeenschap.
Ik hoop dat hier onderdelen van de stam komen die zich laten bevragen. Dat is al heel wat.
Voor mij is dus het grote dilemma: wie de stam - en de progressieve elementen daarbinnen, want die zijn hier wel degelijk en vinden hier een manier om de stam te bevragen - in zijn vet laat gaarstomen, plaatst die zelf tegenover zich door te vertrekken. Heeft het dan nog zin moeite te blijven doen?
Met andere woorden: het kost moeite en die moet je willen doen. We doen het dagelijks en al 19 jaar. Eigenlijk krankzinnig. Het doet dan best veel pijn om naar jouw en Sido's woorden te luisteren. En toch kunnen we ze niet links van onze poging tot een radicaal midden laten liggen.