De grote merkfabrikanten hebben een hogere marge dan supermarkten (zie de link naar onze eerdere tekst). Omdat de supermarkten de gestegen kosten zo laag mogelijk willen houden voor hun klanten, vragen ze daar ook een stuk van. Dat gaat leiden tot conflicten die we het komende jaar veelvuldig in de pers zullen gaan horen, denkt de redactie van dit blad.
Welke sterke merken misbruiken hun merkmacht om anderen voor zich te laten ploeteren en hen te laten zwemmen of verzuipen?Distrifood brengt een artikel van Joep Meissen dat op basis van onderzoek door A-insights min of meer dezelfde conclusies trekt. Noch de supermarkten, noch de verwerkende industrie profiteren van de inflatiecrisis die na corona en mede als gevolg van de oorlog is ontstaan, denkt het onderzoeksbureau. Wel is het zo dat de marges voor belastingen (EBIT) van de supermarkten veel dunner (ze bewegen zich gemiddeld stabiel rond de 2,4 en 2,7%) zijn dan die van verwerkende industrie (die gemiddeld wel omlaag kachelen, van 18,7% in 2019 naar 16,2% in 2021).
Maar, zegt Jeroen Lustig van A-insights, houd er wel rekening mee dat kleine verwerkers aanmerkelijk dunnere marges hebben. Dat geldt ook voor verwerkers die voor de grote A-merken werken. De marges van beide typen bedrijven heeft A-insights echter niet in hun onderzoek betrokken. Juist in dat MKB zitten vele tienduizenden bedrijven in de EU. Toch is het ook onder grote bedrijven niet allemaal rozengeur en maneschijn. Terwijl multinational Mondelēz (bekend in Nederland van merken als Côte d'Or, Milka, Lu, Tuc en Prince) zijn winst voor belastingen en afschrijvingen (EBITDA) met 33.4% zag stijgen in het eerste kwartaal van dit jaar ten opzichte van dezelfde periode in 2022, daalde de winst voor belastingen bij Ahold Delhaize Europa met 12.9%.
Bedrijven als Unilever en Nestlé zetten hun merken op producten die gemaakt worden door bedrijven die zonder eigen merk werken. Zo wordt het merk Unox bijvoorbeeld niet meer door Unilever zelf geproduceerd maar door Zwanenberg - die ook de fabrikant is van het leverworstmerk Kips - gemaakt. Dergelijke bedrijven maken gebruik van sterke merken om hun productiefaciliteiten volumes te kunnen laten draaien waar ze daar zelf de communicatiemiddelen niet voor hebben. De merken maken van hen gebruik omdat ze meer kunnen verdienen als ze het machinepark in de fabrieken niet zelf in eigendom hebben. Hetzelfde geldt voor supermarkten die sterke merken zijn; die kracht zou blijken uit het feit dat ze hun marge niet sterk zien teruglopen terwijl de A-merken juist wel wat inleveren.
Daarom is de conclusie van A-insights dat de discussie niet moet gaan over graaien of niet, maar over macht en de vraag of geld wel landt op de juiste plek in de keten om te kunnen verduurzamen. Dat kost immers geld en moeite en juist die twee factoren plaatsen de grote merken zo ver mogelijk weg volgens A-insights.
De macht van de grote merken en hun neiging om hun toeleveranciers hun uiterste best te laten doen om de rommel op te ruimen en zelf mooi weer te spelen, is wat Lustig betreft een onderwerp dat voor de komende Tweede Kamer-verkiezingen bij de onderwerpen landbouw en de voedselketen bovenaan de agenda zou moeten staan. Welke sterke merken misbruiken hun merkmacht om anderen voor zich te laten ploeteren en hen te laten zwemmen of verzuipen? Dat is dus de vraag. En welke niet?
Op 6 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Discountketen ACTION maakt een EBITDA marge van 1.2 Miljard op 8.9 Miljard omzet in 2022. Jumbo 116 miljoen op 10.3 Miljard. Factor 10. Picnic maakt 208 miljoen verlies op 918 miljoen omzet.
Op basis van de rendementen van de winkels kun je de Nederlandse supermarkten niet betichten van graaiflatie of machtsmisbruik. Uiteindelijk is het een laag-renderende activiteit in een markt die toegankelijk is voor iedereen. Zie Belgie.
Edoch, de geldstromen lopen niet alleen via de kas. Een supermarkt is ook een stuk vastgoed met vaak verdere ontwikkelingsmogelijkheden. De overname van DEEN is bijvoorbeeld volledig betaald door het schuiven met overig winkelvastgoed van Ahold naar de aandeelhouders van DEEN. Ik neem aan dat de franchise-deal met Jan Linders ook zo'n component heeft.
Bij de cijfers van Piet: het eerste getal heeft als streefwaarde eigenlijk 4-5%. De praktijk neigt naar de helft.
Hierboven wordt AH genoemd. Jumbo ziet er nog wat minder gunstig uit omdat het als bedrijf als runner up altijd flink heeft moeten investeren en zijn vastgoed duurder heeft moeten aanschaffen. Dat betekent dat de ruime helft van de Nederlandse retail, het moet doen met een heel geringe marge.
Supermarkt runnen: rendement 2%
Franchise uitgeven: rendement 3%
winkelvastgoed verhuren: rendement 6%
vastgoed ontwikkelen: verhuur rendement 6% plus 5% waardegroei
#1 Supermarkten zijn wel zeker merken; ik denk dat merkenman Jan Peter van Doorn het daarmee eens is. Maar hun positie is ook gebaseerd op lokatie (waar het nog steeds het voordeligst winkelen is).