Geschiedenis Michelinsterren weerspiegelt tanende positie Westerse wereld

Een met een ster bekroond restaurant serveerde gerechten uit de Franse of Italiaanse keuken. Zo begon het. Later drong de Japanse keuken door tot die exclusieve club. En daarna de Scandinavische, de Koreaanse, de Baskische, de moderne Britse, Amerikaanse en Australische keukens.

Het waren allemaal hooginkomenslanden, zegt internationaal politiek commentator Janan Ganesh in de Financial Times.

Maar kijk nu eens. "Er is geen betere gelijkenis voor de relatieve neergang van het westen sinds het millennium — als aandeel van de wereldproductie, van militaire macht, van diplomatieke invloed — dan wat er is gebeurd met de Michelingids in die periode." Ganesh illustreert zijn stelling met de erkenning van de wereldkeukens in Londen, zoals de West-Afrikaanse (3 restaurants met samen 4 sterren) en Indiase (het eerste 2-sterrenrestaurant buiten Azië). Daarnaast wijst hij op de teloorgang van de Frans-Italiaanse klassiekers. Denk aan het roemruchte Le Gavroche van Michel Roux dat na 57 jaar zijn deuren sloot. Le Gavroche was het eerste drie sterrenrestaurant in Groot-Brittannië en haalde in 1997 het Guinness Book of World Records omdat het de duurste maaltijd ooit had geserveerd: drie mensen aten voor $20.945, waarvan het leeuwendeel moest worden afgetikt voor de wijnen.

Het is puur darwinisme, aldus Ganesh. Als landen rijker worden, wordt hun keuken perfecter en vestigt die zich ook in het buitenland. Wat evolutionair sterker wordt, verdringt het reeds bestaande dat verdwijnt als het zich niet aanpast. Er waren altijd redenen om bepaalde keukens niet te erkennen. Pittig gaat bijvoorbeeld niet samen met wijn. Exotische smaken zijn vaak eerder heftig en intens dan verfijnd. Maar naarmate het Westen aan wereldmacht verliest, is het bijna ongemerkt zijn smaken en gewoonten gaan verruimen. Michelin kan niet niet in Azië zijn. Daarom doen bijvoorbeeld ook kokos- en zoete dranken bij de maaltijd hun entrée en verdwijnt de wijnkaart langzaam van tafel.

Uit de opmars van wereldkeukens met een ster valt meer te leren over de machtsverschuiving in de wereld dan van een plank vol geostrategische traktaten, denkt Ganesh.