Afgelopen week werd bekend dat UTZ en Rainforest Alliance, twee certificeerders van duurzame handel met lage lonen landen, fuseren. Milieucentraal reageert blij. Minder keurmerken is beter, vindt de organisatie. Duurzaam moet makkelijker en helemaal normaal worden voor ons consumenten. Binnenkort kopen we daarom straks alles duurzaam, wordt al voorspeld. Is de wereld dan gered?
Eerder dit jaar kwam Milieucentraal met een advies aan de overheid en het Nederlandse publiek: koop deze elf keurmerken en draai de rest de nek om.
Omdat de consument door de bomen van het woud aan private duurzaamheidskeurmerken het bos niet meer zou zien, trok Milieucentraal er op verzoek van onze regering een stel voor. Dat is een bijzondere ontwikkeling. Private organisaties krijgen de rol van overheden en handhavers om normen te bepalen waaraan productie minimaal moet voldoen. Volgens de parlementaire democratie hoort de stem van het volk daarover te gaan, maar dat is niet meer zo. Waarom is onduidelijk.
Private keurmerken beogen al het aanbod te 'verduurzamen'. Ze nemen dus echt de rol van de Warenwet over en kunnen - kennelijk - alles wat ooit onduurzaam was nu duurzaam maken. De NOS meldt dat het hard gaat omdat de vraag groeit. Consumenten zijn overtuigd van duurzaam, weet de nieuwszender. Daarom kopen ze nu wat ze altjjd al kochten, maar dan duurzaam volgens de nieuwe private Warenwet van één van die tien keurmerken dus. Waarom handelaren aan de nieuwe Warenwet willen voldoen, is duidelijk. Wie niet duurzaam is, wordt straks niet meer gekocht. Mensen zijn niet lullig en doen mee met een belofte die alle media, NGO's en keurmerkmarketeers ons dagelijks voorhouden..
Daarom regent het blij nieuws. Alles wordt fairtrade, alles wordt UTZ/Rainforest, alles wordt duurzaam opgevist en alle boerderijdieren worden duurzaam.
Ik blijf met een verontrustende vraag zitten. Als we met z'n allen alles duurzaam kopen en we blijven evenveel kopen, redden we dan de wereld en onze samenleving?
Er is geen keurmerk dat me dat uit kan leggen. Als de wereld voorheen onduurzaam was en nu opeens alles duurzaam gekocht kan worden terwijl ik gewoon door kan gaan met consumeren, dan klopt er iets niet. Duurzaam betekende namelijk gas terugnemen omdat de aarde grenzen kent, er steeds meer mensen komen en vooral miljarden mensen meer gaan delen in de opgebouwde luxe van dat consumeren. Dat wordt dus consuminderen.
Of we wellicht ons leven moeten veranderen, schijnt geen onderwerp van gesprek te hoeven zijn. Toch moeten samenlevingen die zo voor grote veranderingen staan als de onze het daar juist wel over hebben. Op basis van de analyses die in zo'n gesprek gemaakt worden, kun je vervolgens bepalen wat we duurzaam vinden. Nu ligt er een even loze als vage belofte.
"Het maken van een duurzame keuze in de supermarkt wordt nu nog makkelijker", zegt Milieucentraal. We hoeven ons leven niet te veranderen en het niet te hebben over onze samenleving. We hoeven alleen maar hetzelfde te kopen als voorheen, maar dan met een duurzaam stickertje van een private certificeerder die we maar moeten vertrouwen op zijn duurzaamheidsnormen en de handhaving daarvan.
De uitdaging van duurzaamheid is het verminderen van onze geweldige consumptiedruk. De uitdaging van keurmerken is een heel andere. Ze willen ons zoveel mogelijk producten met een 'betrouwbaar' en betaalbaar keurmerk verkopen. Dat levert de juiste marge op en is commercieel verantwoord. Natuurlijk werkt dat.
Monnik
Van mij hoeft niemand als een monnik te gaan leven, maar commercie verkopen als lekker duurzaam gaat me te ver. Duurzaam gaat over consuminderen en niet over een oneindige stroom gecertificeerde tonijn, blije kip, grasgevoerde melk, duurzaam gekweekte zalm en betaalbare soja zonder GMO én zonder gif. Natuurlijk heeft de aarde grenzen. Keurmerken op alles - de nieuwe private feel good Warenwet - laten ons denken dat de hemel op aarde bestaat. Dat is flauwekul en een klassieke commerciële leugen.
Dit schreef Milieucentraal afgelopen vrijdag:
De fusie van de keurmerken UTZ en Rainforest Alliance is een stap in de goede richting om wegwijs te worden in het woud van keurmerken. De eerste resultaten van de ordening die voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal vorig jaar aangebracht in de keurmerken en bedrijfslogo’s voor duurzame voeding zijn daarmee zichtbaar. Als consument hoef je nu nog maar uit 10 topkeurmerken te kiezen op www.keurmerkenwijzer.nl.
Op voedselproducten staan maar liefst meer dan 90 duurzaamheidskeurmerken en –logo’s. Op verzoek van het ministerie van Economische Zaken, bracht Milieu Centraal orde in de keurmerkenchaos en selecteerde 11 topkeurmerken, die hoog scoren op duurzaamheid, transparantie en controle. Het idee achter de ordening was: meer samenwerking tussen keurmerken, hogere ambities en uiteindelijk minder keurmerken om uit te kiezen. “Dat beide topkeurmerken vanaf nu samen optrekken, verdient een dikke pluim. Het maken van een duurzame keuze in de supermarkt wordt nu nog makkelijker”, zegt Kirsten Palland.
De tweejaarlijkse ordening door Milieu Centraal zorgt ervoor dat keurmerken zichzelf voortdurend verder ontwikkelen en de lat steeds iets hoger leggen. Daardoor kan de duurzaamheidsimpact van keurmerken steeds groter worden.
Dit artikel afdrukken
Omdat de consument door de bomen van het woud aan private duurzaamheidskeurmerken het bos niet meer zou zien, trok Milieucentraal er op verzoek van onze regering een stel voor. Dat is een bijzondere ontwikkeling. Private organisaties krijgen de rol van overheden en handhavers om normen te bepalen waaraan productie minimaal moet voldoen. Volgens de parlementaire democratie hoort de stem van het volk daarover te gaan, maar dat is niet meer zo. Waarom is onduidelijk.
Ze nemen dus echt de rol van de Warenwet overMeedoen aan een belofte
Private keurmerken beogen al het aanbod te 'verduurzamen'. Ze nemen dus echt de rol van de Warenwet over en kunnen - kennelijk - alles wat ooit onduurzaam was nu duurzaam maken. De NOS meldt dat het hard gaat omdat de vraag groeit. Consumenten zijn overtuigd van duurzaam, weet de nieuwszender. Daarom kopen ze nu wat ze altjjd al kochten, maar dan duurzaam volgens de nieuwe private Warenwet van één van die tien keurmerken dus. Waarom handelaren aan de nieuwe Warenwet willen voldoen, is duidelijk. Wie niet duurzaam is, wordt straks niet meer gekocht. Mensen zijn niet lullig en doen mee met een belofte die alle media, NGO's en keurmerkmarketeers ons dagelijks voorhouden..
Daarom regent het blij nieuws. Alles wordt fairtrade, alles wordt UTZ/Rainforest, alles wordt duurzaam opgevist en alle boerderijdieren worden duurzaam.
Ik blijf met een verontrustende vraag zitten. Als we met z'n allen alles duurzaam kopen en we blijven evenveel kopen, redden we dan de wereld en onze samenleving?
Er is geen keurmerk dat me dat uit kan leggen. Als de wereld voorheen onduurzaam was en nu opeens alles duurzaam gekocht kan worden terwijl ik gewoon door kan gaan met consumeren, dan klopt er iets niet. Duurzaam betekende namelijk gas terugnemen omdat de aarde grenzen kent, er steeds meer mensen komen en vooral miljarden mensen meer gaan delen in de opgebouwde luxe van dat consumeren. Dat wordt dus consuminderen.
Of we wellicht ons leven moeten veranderen, schijnt geen onderwerp van gesprek te hoeven zijn. Toch moeten samenlevingen die zo voor grote veranderingen staan als de onze het daar juist wel over hebben. Op basis van de analyses die in zo'n gesprek gemaakt worden, kun je vervolgens bepalen wat we duurzaam vinden. Nu ligt er een even loze als vage belofte.
Net als merken zijn keurmerken gewoon bedoeld om je iets te laten kopen'Nu nog makkelijker'
"Het maken van een duurzame keuze in de supermarkt wordt nu nog makkelijker", zegt Milieucentraal. We hoeven ons leven niet te veranderen en het niet te hebben over onze samenleving. We hoeven alleen maar hetzelfde te kopen als voorheen, maar dan met een duurzaam stickertje van een private certificeerder die we maar moeten vertrouwen op zijn duurzaamheidsnormen en de handhaving daarvan.
De uitdaging van duurzaamheid is het verminderen van onze geweldige consumptiedruk. De uitdaging van keurmerken is een heel andere. Ze willen ons zoveel mogelijk producten met een 'betrouwbaar' en betaalbaar keurmerk verkopen. Dat levert de juiste marge op en is commercieel verantwoord. Natuurlijk werkt dat.
Monnik
Van mij hoeft niemand als een monnik te gaan leven, maar commercie verkopen als lekker duurzaam gaat me te ver. Duurzaam gaat over consuminderen en niet over een oneindige stroom gecertificeerde tonijn, blije kip, grasgevoerde melk, duurzaam gekweekte zalm en betaalbare soja zonder GMO én zonder gif. Natuurlijk heeft de aarde grenzen. Keurmerken op alles - de nieuwe private feel good Warenwet - laten ons denken dat de hemel op aarde bestaat. Dat is flauwekul en een klassieke commerciële leugen.
Dit schreef Milieucentraal afgelopen vrijdag:
De fusie van de keurmerken UTZ en Rainforest Alliance is een stap in de goede richting om wegwijs te worden in het woud van keurmerken. De eerste resultaten van de ordening die voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal vorig jaar aangebracht in de keurmerken en bedrijfslogo’s voor duurzame voeding zijn daarmee zichtbaar. Als consument hoef je nu nog maar uit 10 topkeurmerken te kiezen op www.keurmerkenwijzer.nl.
Op voedselproducten staan maar liefst meer dan 90 duurzaamheidskeurmerken en –logo’s. Op verzoek van het ministerie van Economische Zaken, bracht Milieu Centraal orde in de keurmerkenchaos en selecteerde 11 topkeurmerken, die hoog scoren op duurzaamheid, transparantie en controle. Het idee achter de ordening was: meer samenwerking tussen keurmerken, hogere ambities en uiteindelijk minder keurmerken om uit te kiezen. “Dat beide topkeurmerken vanaf nu samen optrekken, verdient een dikke pluim. Het maken van een duurzame keuze in de supermarkt wordt nu nog makkelijker”, zegt Kirsten Palland.
De tweejaarlijkse ordening door Milieu Centraal zorgt ervoor dat keurmerken zichzelf voortdurend verder ontwikkelen en de lat steeds iets hoger leggen. Daardoor kan de duurzaamheidsimpact van keurmerken steeds groter worden.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Eens, Dick, en ook oneens.
Er is een minimaal wettelijk niveau, en daarboven kunnen marktpartijen bovenwettelijke eisen stellen. Liefst met borging. Fijn dus dat bedrijven de lead nemen. En goed nieuws als er minder, maar meer complete (Utz + Rainforest), keurmerken komen. Mijn pragmatische zelf-helft is hier bij mee: elke stap vooruit is er één. Ook deze van "consu-meren met minder impact".
Mijn andere zelf-helft deelt jouw zorgen. We praten over gezonder eten, minder vlees, over minder verspilling. Maar niemand durft daarop te sturen. En geen bedrijf zal sturen op minder voedsel verkopen. Dat kan niet zonder een actieve overheid. In die zin is de roep om een echt voedselbeleid van de overheid terecht, dwz een beleid met instrumenten die actief sturen op consumentengedrag, ver voorbij nudging en voorlichtingscampagnes. Iets doen aan true-pricing Denk aan een heffing op CO2, zout, vet, vlees, suiker, verspilling.... Maar die zie ik niet komen.
Dus jouw roep is een terechte, maar klinkt in de woestijn. En dan is de marktsturing naar iets-duurzamer in elk geval no-regret.
Gijs, ik zou terugzeggen: je kunt het niet eens en oneens tegelijk zijn.
We laten de pijn nemen door mooie reclame die nonsens is, als je de uitdaging serieus neemt.
Ik sprak gisteren over een afgeleide van dit onderwerp voor de Nederlandse zuivelindustrie.
Het deed pijn. Het ging eerst even over de validatie van een model voor duurzaam eten (daar kun je nl. eindeloos over steggelen). Vervolgens zei ik - ik was er voor ingehuurd - dat ik het enige gevalideerde model bij me had dat alles heel makkelijk maakt: de 1e en 2e hoofdwetten van de thermodynamica; op basis waarvan ik beweerde dat alles draait om de vraag: wat is de exergie van onze processen, cq. hoe vermijden we entropie (= het aanzetten van een machine die steeds meer vervliegende energie-inputs vergt)?
Iedereen lachen, met kiespijn, want het is waar. En vervolgens ging het natuurlijk weer over keurmerkjes en daaraan voldoen en er 'de leiding' in nemen. Ik had leuke nagesprekken. Dat wel.
En natuurlijk heb je gelijk: het is een roep in de woestijn. Als je me echter gelijk geeft, zeg je dat het duurzaam waar we het nu over hebben theater is. Daar ben ik het erg mee eens, zoals je kunt raden.
""We hoeven ons leven niet te veranderen en het niet te hebben over onze samenleving. We hoeven alleen maar hetzelfde te kopen als voorheen, maar dan met een duurzaam stickertje van een private certificeerder die we maar moeten vertrouwen op zijn duurzaamheidsnormen en de handhaving daarvan.""
Als ik deze tekst als simpele consument zijnde lees lijkt het meer op 'het vinkje' dan dat iets echt duurzaam zou zijn, alleen maar om ons(de consument dus) te misleiden zodat wij denken dat we goed bezig zijn en de fabrikanten maar lachen.......
Dick, ik heb lang bij natuur- en milieu-organisaties gewerkt die goed gefundeerd héél erg gelijk hadden, maar het zelden kregen. Ik heb al veel geroepen in de woestijn.
Ik merk dat ik bij CLM meer verschil kan maken met pragmatische verbeteringen. We zien dat een Milieukeur- of SchoonWater-teler prei of aardappels kan telen met 50% minder milieubelasting dan zijn gemiddelde buurman. Dus evenveel, met veel minder. Dat vind ik een mooi concreet resultaat. Daar wil ik graag aan blijven werken, en dat niet ondermijnen door te stellen dat het eigenlijk allemaal zinloos is, want we moeten consuminderen.
Blijf ik het ook eens met de stelling: ja het moet eigenlijk fundamenteel anders. We hebben de overheid nodig om ons uit het prisonersdilemma te helpen door mee te sturen in de markt. En daar ben ik cynisch over, want de markt is onaantastbaar voor de huidige politiek. Dus zolang we in dit economisch model vastzitten, kunnen we in elk geval bijsturen naar iets duurzamer voedsel.
Misschien ben ik met mijn dubbele mening dan wel pragmatisch cognitief dissonant.
Gijs Kuneman , je zegt: 'Dus zolang we in dit economisch model vastzitten, kunnen we in elk geval bijsturen naar iets duurzamer voedsel. '
Als consument denk ik dan dat ik heel goed bezig ben, want ik consumeer nog duurzamer dan ik al deed. Ofwel elke rem op mijn consumptie ontbreekt, want het wordt steeds duurzamer. Denk je dan niet dat je het gevoel van urgentie dat nodig is om ons consumptiepatroon echt te veranderen verdwijnt, en je uiteindelijk het paard achter de wagen aan het spannen bent?
Die indruk heb ik wel namelijk, alsof ik mensen met een Tesla en gesubsidieerde zonnepanelen hoor vertellen dat ze heel goed bezig zijn.