Verkiezingen & jonge boeren Zonder eerlijk speelveld geen dierenwelzijn

1. Wat motiveerde je om boer te willen worden en waar lig je nu soms wakker van?
Wat mij vooral aanstaat is de bewegingsvrijheid en door middel van weloverwogen keuzes het verschil kunnen maken. Toen ik vijf jaar geleden afstudeerde aan de Hogere Agrarische School (HAS) zag ik de Nederlandse pluimveesector als een enorm innovatieve en vooruitstrevende sector. Onze sector levert prachtige producten. Kippen kunnen in combinatie met goed management laagwaardige eiwitten omzetten in hoogwaardige eiwitten. Die combinatie maakt de Nederlandse pluimveesector sterk en duurzaam. Dat is de basis, maar is in de tijd waarin we nu leven niet voldoende meer. De afgelopen jaren hebben wij op ons bedrijf, net als vele anderen in onze sector, flink geïnvesteerd in verduurzaming. Denk aan zonnepanelen, mestdrogers, warmtewisselaars, platendrogers, etc. Alles om onze milieu-impact te verkleinen. Als sector weten we ook dat we nog meer kunnen doen, maar geef ons daar dan ook de ruimte voor. In mijn beleving zijn er weinig tot geen sectoren in Nederland die zo veel doen om hun milieu-impact te verkleinen. Als Nederlandse pluimveesector lopen we voorop en kunnen de hele pluimveewereld meetrekken om steeds weer verder te verduurzamen.

Eigenlijk is het enige waar we op kunnen vertrouwen dat onze overheid de Nederlandse agrarische sector om zeep zal helpen

2. Hoe zorg je er nu voor dat je meer kunt dan de rekeningen betalen?
Voor een deel ben je afhankelijk van de marktsituatie die vaak onvoorspelbaar is. Hierdoor probeer je aan twee kanten goed op te letten: enerzijds probeer je je producten zo goed mogelijk te vermarkten, anderzijds probeer je goed de kosten in de gaten te houden.

3. Welke gevoelens heb je de afgelopen jaren gehad bij de politieke discussie van de afgelopen jaren over natuur en milieu in relatie tot boeren?
Frustratie. Overheden spreken steeds over polarisatie, nieuwe bestuurscultuur en vertrouwen. Ik heb er weinig vertrouwen in dat er op korte termijn zaken in Den Haag of op het provinciehuis in Den Bosch gaan veranderen. Dat

Polarisatie beschadigt veehouders doordat ze negatief worden geframed als dierenbeulen, milieuvervuilers en zelfs veroorzakers van zure regen

komt door de manier waarop met onze sector wordt omgegaan. Polarisatie beschadigt veehouders doordat ze negatief worden geframed als dierenbeulen, milieuvervuilers en zelfs veroorzakers van zure regen. Dat is ongelofelijk jammer. Toch ligt hier denk ik ook een taak voor onze sector.

Het pleidooi voor een nieuwe bestuurscultuur waarin beloftes worden gedaan, zaken worden aangepakt en duidelijkheid verschaft is vooralsnog niets van terechtgekomen. Boeren die door willen moeten door kunnen gaan. Boeren die willen stoppen mogen gebruikmaken van de stoppersregeling als hen die aanstaat. Daarnaast is er bijvoorbeeld in Brabant beleid met betrekking tot verduurzaming van stallen dat in sommige sectoren niet haalbaar is.

Er is meer wantrouwen dan vertrouwen. Vele onderzoeken die niet passen in het straatje van onze overheid worden niet gebruikt, bijvoorbeeld het meest recente onderzoek van de Universiteit van Amsterdam met betrekking tot piekbelasters. Daaruit blijkt dat ammoniak niet verder komt dan 200-300 meter van een bedrijf vandaan. Desondanks krijgen boerenbedrijven het label piekbelaster. Dat vertroebelt hun toekomstperspectief enorm. Zo zijn er nog legio voorbeelden. Eigenlijk is het enige waar we op kunnen vertrouwen dat onze overheid de Nederlandse agrarische sector om zeep zal helpen. Het is alleen de vraag op welke termijn.

4. Voor welke uitdagingen staat het nieuwe kabinet die jou zullen gaan raken?
Stikstof, klimaatakkoord, voedselzekerheid en polarisatie.

Zo worden er zonder enige rem kooieieren en kippenvlees geïmporteerd uit Oekraïne die worden geproduceerd op een manier die wij in Nederland niet dierwaardig vinden

5. Wat heb je nodig van het nieuwe kabinet om succesvol en door je omgeving en klanten gewaardeerd te kunnen boeren?
Ruimte om te ondernemen en bestaanszekerheid. Laat de overheid ophouden met het onnodig labelen van piekbelasters. Het zou beter zijn om te beginnen met vrijwillige opkoop van boerenbedrijven.

Zolang er geen eerlijk speelveld is kunnen wij boeren niet meewerken aan een convenant naar een dierwaardige veehouderij. In plaats van onhaalbare en onnodige regels op te stellen is er een gelijk speelveld nodig. Op dit moment komen producten onbeperkt uit Oost-Europa, Azië en Zuid-Amerika. Zo worden zonder enige rem kooieieren en kippenvlees geïmporteerd uit Oekraïne die worden geproduceerd op een manier die wij in Nederland niet dierwaardig vinden. Zonder eerlijk speelveld zullen er uit de hele wereld alleen maar meer van dit soort dieronwaardige producten komen.

6. Welke van die wensen verwacht je dat het nieuwe kabinet niet zal waarmaken?
Allemaal.

7. Welke consequenties heeft dat voor jou?
Veel bedrijven kunnen niet investeren omdat zij het label piekbelasters hebben gekregen. Ook zullen we op de lange termijn verliezen van producten die uit het buitenland worden geïmporteerd zonder dierenwelzijns- en milieueisen. Dat betekent dat we in een sterfhuisconstructie zijn geduwd: wat nog even functioneert mag doorploeteren, de rest moet zo snel mogelijk verdwijnen en op termijn importeren we alles. Tegen lagere eisen op dierenwelzijns-, milieu- en klimaatgebied. Dat doet me ontzettend pijn.