Lees ook
Staatssecretaris Paul Blokhuis heeft zich krachtens het Preventie-akkoord verplicht om in Nederland weer een voedselkeuzelogo in te voeren. Ooit had Nederland het Vinkje, maar dat vond niemand deugen omdat ook een zak chips gezond kon lijken. foodwatch ijvert voor een 'lobbyvrij logo' en wil geen inspraak van de levensmiddelenindustrie. Het Vinkje werd in de late herfst van 2016 door de toenmalige minister van VWS uit de wet geschrapt.

We namen het bericht van foodwatch bijna integraal over met het doel er een gesprek over te laten ontstaan. Voor oplettende lezers voegden we toe dat foodwatch pleit voor invoering van Nutri-Score, het in opdracht van de Franse overheid ontwikkelde voedselkeuzelogo waar supermarkten in Nederland, België, Frankrijk en Duitsland voor hebben gekozen.

Stilletjes luidde onze gedachte en vraag: waarom heeft foodwatch geen problemen met de levensmiddelenhandel, maar wel met de -industrie? Daar komt nog eens bij dat het Nutri-Score-logo ook door fabrikanten wordt omarmd, in Nederland door Hak en internationaal door multinational Nestlé.

Die vraag bleef grotendeels liggen. Er gebeurde iets onverwachts. Coca-Cola nam contact op omdat foodwatch de zaken anders had voorgesteld dan ze zijn. foodwatch suggereerde dat Coca-Cola het ten grave gedragen Evolved Nutrition Logo op zijn frisdranken zou zijn gaan gebruiken.

Maar dat blijkt helemaal niet het geval. Coca-Cola heeft besloten voor het Britse voedselstoplicht te kiezen om te testen of het consumenten in verschillende Europese landen minder dikmakende keuzen laat maken. Het internationaal opererende bedrijf wil weten of het daar 1 logo voor kan gebruiken.

In het bericht zette foodwatch Coca-Cola nadrukkelijk in een kwaad daglicht. In samenspraak met PepsiCo en de FNLI (de belangenorganisatie van de Nederlandse levensmiddelenindustrie) zou het bedrijf een grote invloed hebben bij de keuze van een nieuw logo. Het zou de zaken in Den Haag zodanig naar zijn hand proberen te zetten dat het begraven Evolved Nutrition Logo alsnog een kans zou maken.

Dat blijkt onzin. Coca-Cola meldde ons na het uiteenvallen van de Evolved-coalitie te hebben gekozen voor het Britse stoplichtsysteem. Daar heeft het bedrijf nauwelijks ruchtbaarheid aan gegeven in de media.

Die keuze is pikant, want dat systeem gold tijdens de strijd tegen het Hollandse Vinkje en nog een tijd daarna als het ideale systeem dat foodwatch en de Consumentenbond als lichtend voorbeeld promootten.

"Een logo op verpakte producten zal ALTIJD een speledingetje worden van de voedingsindustrie. Een triomfantelijke trofee voor het sjoemelen met portiegrootte of het ceremonieel weglaten van een paar gram suiker, wat milligrammen zout of (nog erger) voor het weglaten van vet
Het Vinkje was een zogeheten front-of-pack label dat aanvankelijk werd ontwikkeld door Unilever en na fusie met een door Albert Heijn ontwikkeld keuzelogo (het 'klavertje') uiteindelijk in de Nederlandse Warenwet werd opgenomen. Omdat de ontwikkeling van het Vinkje werd gestuurd vanuit een door bedrijfsleven opgerichte stichting, maakte foodwatch bezwaar vanwege belangenverstrengeling. Een goed logo moet door de overheid aangestuurd worden en niet door de industrie, vindt foodwatch. Onderwijl werft foodwatch bij het publiek krachtig om het logo waar ook supermarkten voor kiezen, geaccepteerd te krijgen.

Trouw laat lector Annet Roodenburg (HAS Den Bosch) aan het woord. Roodenburg buigt zich al jaren over de zeggingskracht en begrijpelijkheid van voedselkeuzelogo's voor consumenten. Ze vindt Nutri-Score niet ideaal en zou het liefst een
combinatie zien van Nutri-Score en het Zweedse Keyhole-logo (een variant van het verdwenen Nederlandse Vinkje, dat producten op hun dikmakende effecten rankt binnen hun eigen productgroep) zien. Roodenburg: “Ik ben voor een logo dat per productgroep oordeelt en zo productverbetering stimuleert, met een gradatie van A tot E, waarbij A gelijk staat aan de Schijf van Vijf.”

In gesprek met ons zegt Roodenburg zich "grote zorgen" te maken over Nutri-Score. Het logo loopt het levensgrote risico om net als het Vinkje te worden afgeschoten als het niet correspondeert met wat de Nederlandse Schijf van Vijf gezond noemt. Diverse diëtisten en andere critici hebben de tegenactie op sociale media al ingezet.


Op Foodlog sprak diëtist-journalist Karine Hoenderdos, die eerder oppositie voerde tegen het Vinkje, zich afgelopen voorjaar uit tegen Nutri-Score: "Een logo op verpakte producten zal ALTIJD een speledingetje worden van de voedingsindustrie. Een triomfantelijke trofee voor het sjoemelen met portiegrootte of het ceremonieel weglaten van een paar gram suiker, wat milligrammen zout of (nog erger) voor het weglaten van vet. Echt, ik vind dit zo zonde van de tijd en van het geld. Er zijn altijd partijen die beter worden van een logo, maar de consument is dat niet."

Begrijpt u het nog? We duiken de komende dagen in het onderwerp om uit te vinden wat er precies aan de hand is.



Naast het bovenstaande, zijn inmiddels de volgende artikelen in onze serie verschenen:
- Annika de Jong, Verpakte Britse voedingsmiddelen 'het gezondst' (26 augustus 2019)
- Manon van Eijsden & Michelle van Roost, Top of Flop, welk voedselkeuzelogo werkt écht? (28 augustus 2019)
- Cécile Janssen, Siga, een logo dat laat zien hoe bewerkt voedsel is (2 september)
- Dick Veerman, 'Samen uit - samen thuis' en geen ge-HAK in het voedselkeuzeproces (9 september 2019)
- Context (met poll), Wat verwacht jij van een voedselkeuzelogo? (9 september)
- Dick Veerman, (Timo Hoogeboom, HAK:) 'Ik kan me niet voorstellen dat de Nederlandse overheid niet voor Nutri-Score zal kiezen'
Dit artikel afdrukken