Lees ook
De suzuki-fruitvlieg (Drosophila suzukii), die voor het eerst in 2012 in Nederland werd waargenomen, heeft zich snel verspreid en is nauwelijks te bestrijden. De vliegjes leggen eitjes in de vruchten waardoor deze van binnenuit wegrotten. Alternatieve bestrijdingsmiddelen zoals fijnmazige netten of biologische sprays zijn niet effectief tegen de massale vliegenzwermen.

Tot dit jaar konden telers ieder jaar op een vrijstelling rekenen. De werkzame stof is door het Ctgb goedgekeurd. Maar dit jaar is er ineens sprake van een crisis. Het voortbestaan van de 100 Nederlandse kersentelers staat op het spel, nu de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) negatief adviseert over de vrijstelling voor dit jaar. Volgens de NVWA volgden de telers niet correct "de voorschriften voor de veilige toepassing van de bestrijdingsmiddelen", wat risico's opleverde voor zowel het oppervlaktewater als de bijenpopulatie.

We hebben tot dusver geen bruikbaar antwoord gekregen
Maar waar stoort de NVWA zich dan precies aan? Omdat het nergens in de pers te lezen is, vroegen we het Ron Mulders. “Ruim een week geleden heeft LNV ons laten weten dat we geen vrijstellingen krijgen voor Tracer en Exirel omdat kersentelers zich onvoldoende aan de voorschriften hebben gehouden", vertelt hij. "Het effect van dat besluit is dat kersenteelt in Nederland niet meer mogelijk is. We hebben daarom vorige week letterlijk dagelijks contact gezocht met LNV en met de NVWA om te achterhalen hoeveel overtredingen er zijn geweest en vooral ook wat het karakter van die overtredingen was. Daar hebben we tot dusver geen bruikbaar antwoord op gekregen."

Tast Mulders dan volledig in het duister? Nee. "We weten wél dat het om twee kleine steekproeven gaat (2021 en 2023), maar we weten niet wat de aard van de overtredingen is", antwoordt hij. "Verder weten we wél dat we in 2023, samen met LNV en I&W, de distributie van beide middelen heel strikt hebben ingeregeld en we weten ook dat minstens 75% van onze leden zich kan (en wil!) houden aan de voorschriften. We weten bovendien dat heel veel ondernemers de afgelopen jaren stevig hebben geïnvesteerd in spuittechniek. Het besluit van LNV is dus gebaseerd op een ‘oude’ steekproef en de onderbouwing van het besluit kan door ons niet worden gevalideerd."

Het besluit van LNV is vermoedelijk gebaseerd op een ‘oude’ steekproef
"Wat ons raakt is dat er voorafgaand aan het besluit op geen enkele manier overleg met ons is geweest over ‘wat wél kan’. Dat is onbegrijpelijk omdat LNV zou kunnen weten dat dit besluit de betreffende familiebedrijven in hun bestaan raakt. Al met al dreigen ongeveer honderdvijftig gezinnen en hun medewerkers hun broodwinning te verliezen en dat is voor ons vanzelfsprekend onacceptabel. Inmiddels bereiken ons berichten dat de overheid nu al controles uitvoert op het gebruik van Tracer en Exirel."

Het verbod komt hard binnen omdat in België en Duitsland het gebruik van deze middelen wel is toegestaan. "Kersentelers in Zuid-Limburg en Zeeland kunnen haast zien hoe hun collega's over de grens de bestrijdingsmiddelen wel mogen gebruiken," zegt Mulders op de NOS. "Terwijl ze hier het faillissement worden ingejaagd. Willen we kersentelers echt uit Nederland weghebben?"

Omroep Brabant laat Gina van der Linden uit Mierlo aan het woord. Zij kreeg een paar jaar geleden al een verbod op het gebruik van de middelen omdat het middel bij sproeien op haar hoogstambomen te ver weg zou waaien. "We hebben de bomen uit frustratie en wanhoop zelfs willen kappen. Ze staan er nog, maar we zijn gestopt als boer. Einde kersenteelt dus," zegt de inmiddels gepensioneerde Van der Linden. "We hebben nog geprobeerd om plakstrips op de stam te plakken om die vliegen te vangen, maar dat werkte niet. De vliegen kwamen echt met miljoenen tegelijk. Je zag een oranje zwerm zo groot als een schuur over de boomgaard vliegen."

De tijd dringt: over een paar weken moeten de kersentelers hun bomen kunnen behandelen, willen we deze zomer nog Nederlandse kersen kunnen eten.
Dit artikel afdrukken