Het Nationaal Preventieakkoord dat Nederlanders gezonder moet maken komt eraan. Onder de titel 'Polderen voor een gezondere bevolking' wijdt de NRC er vandaag een lang artikel aan en onthult de inhoud van sheets die het ministerie op 1 oktober jongstleden intern maakte.

In de sheets is de nog magere invulling van het akkoord te lezen, maar staat al wel een ronkend communicatieplan voor de dag waarop het akkoord wordt gepresenteerd. Dat bestaat uit een ‘kippenvel-video’ die moet laten zien hoe belangrijk het akkoord is. In een ochtendkrant moet een groot interview met de verantwoordelijke staatssecretaris Paul Blokhuis komen en 's avonds moet hij in een talkshow aanschuiven om het akkoord nog eens toe te lichten.


Het Preventieakkoord moet verzuim en ziekte door roken, alcoholgebruik en overgewicht terugdringen zodat de zorgkosten niet verder oplopen. Dat is een mooi doel, maar het proces dat tot een akkoord moet leiden blijkt taai. “Een sterk eindresultaat staat voorop. Om dat te bereiken hebben we iets meer tijd nodig dan we hadden ingeschat,” mailde de staatssecretaris zijn gesprekspartners op 17 oktober. Met die woorden stelde hij de presentatie van het akkoord uit. Nu staat de ondertekening van het akkoord gepland op 12 november.

Vooral problematisch alcoholgebruik en overgewicht zijn gevoelige onderwerpen aan de akkoordtafels, met name als prijsafspraken aan de orde komen. Aan de ene kant staat de levensmiddelenindustrie die benadrukt dat prijsafspraken niet eens toegestaan zijn omdat dat de marktwerking belemmert. Aan de andere kant staan patiëntenverenigingen en zorgorganisaties die juist pleiten voor forse prijsverhogingen en aanvullende maatregelen.

Blokhuis moet een balans zien te vinden tussen de verschillende partijen zonder dat deelnemers afhaken en zodanig dat hij toch met een ambitieus akkoord voor de dag kan komen. Hij heeft immers hoge verwachtingen gewerkt. De NRC sprak anoniem met onderhandelaars aan de tafels waaraan het Preventieakkoord wordt voorbereid. De algemene teneur doet vermoeden dat het niet of nauwelijks zal aansluiten bij de woorden "een sterk eindresultaat". De staatssecretaris bevindt zich dus in een kwetsbare positie waarin hij gezichtsverlies kan leiden.

Boven het akkoord-in-de-maak zweeft de grote vraag wie verantwoordelijk is voor onze gezondheid? Zijn burgers zelf verantwoordelijk voor een gezondere leefstijl, of moeten de overheid en de levensmiddelenindustrie hen helpen door met harde ingrepen hun leefomgeving gezonder te maken? De vraag is bovendien of bedrijven daar aan willen meewerken.

Volgens hoogleraar Voeding en Gezondheid Jaap Seidell "is het duidelijk dat levensmiddelenfabrikanten, supermarkten, horeca en cateraars geen afspraken willen maken die hun geld kosten en daarom benadrukken ze dat ze de keuzevrijheid van de consument niet willen beknotten." Dat is heldere taal. Blokhuis lijkt er wijs aan te doen de verwachtingen in de media alvast te temperen.

Update, 30 oktober 2018, 23:00 uur: de staatssecretaris temperde vandaag de verwachtingen

Dit artikel afdrukken