Opinie ‘Voorkeurspositie alcoholbranche is niet meer uit te leggen’

Sinds december 2014 is de Europese verordening over voedselinformatie van kracht (Verordening 1169/2011). Het doel van deze wet is consumenten te beschermen door ze te voorzien van genoeg informatie om gezonde en duurzame keuzes te kunnen maken. Er zijn vooral eisen gesteld aan informatie op voorverpakte voedingsmiddelen. Zo moet een producent de voedingswaarde vermelden, maar ook specificeren hoeveel vet, verzadigd vet, koolhydraten, suikers, eiwitten en zout erin zit per 100 gram product. Als er een claim op het product staat, moet ook duidelijk zijn hoeveel van die voedingsstof per 100 gram of 100 milliliter is toegevoegd.

Uitzondering
Vreemd genoeg is voor alcoholische drank tot nu toe een uitzondering gemaakt in de wet, zonder dat hier een goede reden voor is geweest. Als een product een alcoholpercentage heeft van meer dan 1,2% alcohol, dan hoeft er geen voedingswaarde te worden vermeld. En als men al (vrijwillig) besluit de voedingswaarde te vermelden, mag het bij het vermelden van het energiegehalte blijven. Ook een ingrediëntenlijst hoeft er niet op. We weten dus niet wat er in ons wijntje of biertje zit. We noemen zoiets een ‘preferential treatment’ van alcoholica. De reden is een raadsel.

Het is dus een rommeltje aan verschillende afspraken in de sector binnen de Europese Unie

Zelfregulering
Er zijn wel zelfreguleringsinitiatieven aangekondigd. De biersector heeft bijvoorbeeld afgesproken om in 2022 alle producten te voorzien van energiewaarde en ingrediëntenlijst. En de producenten van gedistilleerde dranken stelden een ‘Memorandum of Understanding’ op, waarin is afgesproken dat in 2022 in ieder geval voor 66% van de producten de energiewaarde op het label te zien is. Ook zou op twee derde van alle gedistilleerde dranken tenminste ‘off-label’ informatie beschikbaar moeten zijn op een website of via een QR-code.

Ondertussen zijn er ook een aantal andere verordeningen waarin specifieke informatie is gereguleerd, zoals geografische aanduidingen of specifieke wettelijke benamingen voor gedistilleerde dranken, of het verplicht vermelden van het suikergehalte van specifieke soorten wijn. En in verschillende lidstaten is het dankzij nationale regelgeving toch verplicht om ingrediënten en/of de voedingswaarde van een product te vermelden.

Het is dus een rommeltje aan verschillende afspraken in de sector binnen de Europese Unie.
Dit is gezien de overload aan informatie die er is over de schadelijkheid van alcohol, niet meer verdedigbaar. Dit vindt de Europese Commissie ook. Daarom heeft de Europese Commissie het initiatief genomen om in de herziening van de voedselinformatieverordening ook te kijken naar het verplicht stellen van de voedingswaardedeclaratie en een ingrediëntenlijst voor alcoholische drank.

Afgelopen zomer mochten belanghebbenden reageren op dit voorstel, wat resulteerde in commentaar van maar liefst 82 personen en partijen. Het is de vraag hoe dit het uiteindelijke voorstel van de Commissie zal beïnvloeden. Dit voorstel voor wetgeving wordt eind volgend jaar verwacht. Hopelijk komt er dan een eind aan die niet meer uit te leggen voorkeurspositie van alcoholische dranken ten koste van de keuzevrijheid van consumenten.