Dat is de essentie van een 24 pagina's tellende brief aan de Tweede Kamer.
In mei aanstaande presenteert de minister haar 'quick-scan natuurdoelanalyse'. Daarin wordt voor alle Nederlandse natuurgebieden in het kader van N2000 bepaald waar snel moet worden ingegrepen om natuurverlies tegen te gaan. Pas dan zal Van der Wal duidelijkheid kunnen geven over opkoopregelingen voor boerenbedrijven. Wel zal ze de grootste stikstofuitstotende bedrijven het snelst verzoeken zich te laten uitkopen.
Van der Wal wil geen standaardregeling. Ze laat de uitkoopwaarde per bedrijf verschillen omdat een boer verschillende keuzen kan maken. Een boer kan onder meer gaan voor meer grond, minder dieren of natuurbeheer. De mogelijke keuzen bepalen de waarde van de regelingen voor zijn bedrijf.
In volgens de scan te sterk aangetaste natuurgebieden waar te weinig boeren vrijwillig stoppen, zal de minister tot gedwongen uitkoop overgaan. De 'natuurdoelanalyses' zijn tussen eind 2022 en april 2023 klaar. Bedrijven die volgens de doelen dan echt moeten verdwijnen, zullen dat in die periode te horen krijgen. Uiterlijk in juli 2023 moet voor elk gebied duidelijkheid zijn.
Over gedwongen uitkoop van industriële uitstoters van stikstofoxiden spreekt de minister nietNiet alleen boeren
Niet alleen de landbouw moet bijdragen, maar ook de industrie, verkeer, zee- en luchtvaart. Daarover zegt de minister: "In het klimaatakkoord is bijvoorbeeld vastgelegd dat alle nieuwe personenauto’s die in 2030 op de markt komen 100% elektrisch moeten zijn. Ook gaat het om steeds verder aangescherpte Europese emissienormen voor mobiliteit en industrie en internationale afspraken voor de scheepvaart. Nederland zet actief in op de verdere aanscherping van de Europese emissie-eisen. In het coalitieakkoord is een klimaatfonds van 35 miljard euro aangekondigd om de klimaatdoelen te halen. De ministers voor Klimaat en Energie en van Financiën werken dit fonds gezamenlijk uit. Ook volgt er een beleidsprogramma Klimaat en Energie. Bij het ontwerp en uitvoering van maatregelen ter verduurzaming van industrie en mobiliteit willen we zo effectief mogelijk zowel de klimaat- als de stikstofambities realiseren. Het is onze ambitie daarbij potentiële knelpunten zoals het gebrek aan stikstofruimte weg te nemen. Vanuit mijn verantwoordelijkheid zet ik mij in voor het realiseren van deze samenhang. Daarnaast worden de bronmaatregelen stikstof, zoals uit de structurele aanpak stikstof, voortgezet. Waar dit effectief is, is er aanvullend ruimte in de gebiedsprocessen voor maatwerk, bijvoorbeeld ten aanzien van lokale piekbelasting, zowel in de agrarische als industriële sector." Van gedwongen uitkoop van industriële uitstoters van stikstofoxiden spreekt de minister niet.
Vollenbroek zegt zich niet tegen woningbouwprojecten te willen verzetten, mits de overheid andere bouwtrajecten niet uitsluit van de verplichting om ze te toetsen aan de natuurdoelen die ons land zich gesteld heeftLange neus
Vandaag werd bekend dat stikstofstrijder Johan Vollenbroek van MOB opnieuw een lange neus maakt naar de overheid. Eerder deze week diende hij via de rechter een zaak in tegen de bouw van het Porthos-project. Het miljarden kostende bouwproject moet CO2 in lege gasbellen onder de Noordzee opslaan. Bij de bouw komt stikstof vrij, terwijl de overheid daar volgens de Europese regelgeving geen vrijstelling voor kan verlenen maar dat wel heeft gedaan. Dat is juridisch onhoudbaar volgens Vollenbroek.
Naar verwachting heeft Vollenbroek een goede kans om de zaak te winnen. Hij is om twee redenen tegen Porthos. Het project maakt extra uitstoot mogelijk door die af te vangen en op te slaan. Vollenbroek wil minder uitstoot in plaats van meer maar afgevangen koolstofuitstoot.
Daarnaast wil Vollenbroek de overheid laten zien dat ze een potje maakt van haar beleid omdat het juridisch lek is op basis van de EU Habitatrichtlijn. In Den Haag wordt gevreesd dat Vollenbroek bij winst tegen de bouw van Porthos, iedere bouwvergunning juridisch aanvechtbaar maakt. Dat betekent dat de miljarden kostende uitkopen die Van der Wal met haar vrijwilligheids- en later dwangbeleid realiseert niet kunnen worden omgezet in de Nederlandse bedrijvigheid dienende bouwprojecten. Met zoveel woorden zegt Vollenbroek in De Telegraaf zich niet tegen woningbouwprojecten te willen verzetten, mits de overheid andere bouwtrajecten niet uitsluit van de verplichting om ze te toetsen aan de natuurdoelen die ons land zich gesteld heeft.
Net als Rutte III lijkt ook Rutte IV zich niet te realiseren met hoeveel juridische kracht Vollenbroek Nederland kan stilleggen, zolang het kabinet niet besluit zich te voegen naar zijn natuurbeleid of dat aan te passen. Meer smaken zijn er niet, maar het kabinet blijft treuzelen voor de drempel naar een van die twee paden.
In OP1 legde de minister uit dat de boeren met extra veel geld vrijwillig tot uitkoop worden verleid* omdat we huizen moeten bouwen en wegen willen aanleggen. Het land kan zich niet permitteren tijd te verliezen. Met dat argument motiveert ze haar plan primair. In tweede instantie zijn ook de rode kleuren op de kaart van Nederland een argument voor die snelheid en zegt ze 'we gaan uit van de natuur die er echt heel slecht aan toe is'. Het punt van Vollenbroek is nu juist dat het tweede punt correct is, maar nog meer wegeninfrastructuur en daarachter verscholen bedrijvigheid niet de bedoeling zijn. Daarom geen Porthos. En geen Hoogovens, geen biomassacentrales, geen Saint-Gobain, geen luchthaven Lelystad en krimp van Schiphol - enkele andere van zijn doelen om de overheid te treffen.
* Vrijwilligheid voorkomt langjarig juridisch verzet tegen gedwongen onteigening.
We gaan dus boeren uitkopen om meer huizen en infrastructuur in NL te kunnen bouwen. Voedsel wordt dan dus elders geproduceerd. Hoe de natuur in brede zin hier mee opschiet is mij een raadsel. Dat het veel belastinggeld opslokt is wel kristalhelder. https://t.co/IjLVGiktcm
— Laurens Sloot (@SlootLau) April 1, 2022
Hoewel de minister spreekt over de 'onontkoombaarheid' van haar beleid, is het eerder onwaarschijnlijk dan waarschijnlijk dat de natuurdoelen van het beleid gehaald zullen worden. Dat komt omdat de Nederlandse wetgever de zogenoemde Kritische Depositiewaarde (KDW) als benaderende variabele voor succesvol beleid heeft gekozen. Die variabele zegt echter niets over het feitelijke succes van het herstel van soorten of ecosystemen. De KDW mag beschouwd worden als een vorm van greenwashing door de wetgever.
Wie neemt de verantwoordelijkheid als na 10 jaar de natuur er nog net zo bij ligt als nu?
— Johan Emmens (@johan_emmens) April 1, 2022
Best een reëel scenario.
Het voormalig Brabantse Statenlid Hermen Vreugdenhil (CU) en inmiddels directeur van het Collectief Rivierenland was en blijft kritisch omdat de lasten van de stikstofaanpak volgens hem niet eerlijk verdeeld worden:
3 jaar tijd verspild met ‘poging’ om met stikstofhandel, verplichte stalaanpassing, verleasen etc de echte opgave, 50% reductie voor iedereen en alle sectoren, te omzeilen en nu de makkelijkste optie kiezen. Hoe groter de zak geld hoe slechter de oplossing https://t.co/wn9f9Yd0zu
— Hermen Vreugdenhil (@H_Vreugdenhil) April 1, 2022
Met een reductie van 50% in elke sector. Nu gaat nog altijd een deel van de verplichte opkoop naar wegen en economische ontwikkelingen
— Hermen Vreugdenhil (@H_Vreugdenhil) April 1, 2022
“Het gaat heel slecht met de natuurgebieden, ze lichten rood uit op dit kaartje” zoals Amsterdam uhhh ohh nee de kippengebieden. En geen tegengas hè? Wat slecht dit. Iedereen die in dit dossier een beetje ingevoerd is zat met kromme tenen te kijken. pic.twitter.com/WGWwOiJoM7
— Hermen Vreugdenhil (@H_Vreugdenhil) April 1, 2022
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
In de NRC laat minister Van der Wal zien dat ze weet dat 'overal bramen' een teken is van een stikstofrijke omgeving.
Vol optimisme is ze over haar plan om het samen te doen. We gaan het zien, maar ik denk dat Vollenbroek de zaak dwingt tot het gaatje.
Klaas Fokkinga heeft (ook) geen idee wat hij gaat 'verbeteren' maar wil ook mee doen in de ratrace met berekende schade herstellen...
Hieronder de mail die ik 'm stuurde
Geachte heer Fokkinga,
KOEIENLETTERS in de Leeuwarder Courant; ‘natuur herstellen en stikstofuitstoot verlagen & knelpunten vergunningverlening oplossen: doelen van vandaag vastgestelde Uitvoeringsprogramma Stikstof FryslâN
Maar even een vraag van een eenvoudige boer; Hoe gaat het met de Friese natuur ??
U kunt mij deze vraag niet beantwoorden om de eenvoudige reden dat dat niet bekend is bij de provincie, er is namelijk géén monitoring op de Friese natuur.
Dit werd mij bekend na wat kritische vragen aan dhr. G. Vriens (de opsteller van alle 11 gebiedsanalyses januari 2021) via de mail en op het provinciehuis juni vorig jaar.
In deze gebiedsanalyses maakt dhr. G. Vriens een opsomming van uitsluitend BEREKENDE schade, daadwerkelijke monitoring ontbreekt dus.
Dus wat u wilt herstellen is mij (en ook u) onduidelijk; dat u alvast een 100 boerenbedrijven in de Zuid Oosthoek wilt opruimen is wel duidelijk.
Wat u hiermee hersteld is dus onduidelijk en zal ook nooit duidelijk worden, hooguit een berekende oplossing.
Indien u mij een bodemanalyse kunt overleggen waaruit verandering van samenstelling van de grond blijkt door stikstof depositie dan stuur ik u een jaar lang elke dag gebak.
Ik heb u dit reeds eerder uitgelegd 29 april ’21 aan tafel bij Cees in Bantega maar misschien is het in de stikstofmist blijven hangen.
Het kan ook zijn dat dergelijke ‘werk’bezoeken als noodzakelijk kwaad worden afgewerkt….
Deze mail zal het verschil ook niet maken, toch bent u hierbij wederom geïnformeerd en kunt u nog eens overwegen om de ‘herstel’ miljoenen op zak te houden en héél, héél misschien een fractie van deze miljoenen te besteden aan monitoring en bodemonderzoek in de natuur.
Zo kunt u de leemten in de kennis weg nemen zoals dit zo mooi staat beschreven in de 11 ‘gebiedsanalyses’.
Om de leemten in de kennis aangaande stikstof op te vullen adviseer ik u (en uw collega’s) om de artikelen van Nico Gerrits te lezen; stenen vallen namelijk niet omhoog !
of alle artikelen
Mei freonlike groetnis,
René de Jong Melkveehouder in Zuid-Oost Friesland (het opruim gebied)
Johan, het is toch een zegen dat er nu een blind paard de strontkar loopt te trekken. Doe je best.
Wat een circus in Den Haag.
Dikke brieven schrijven waarin behalve moeilijke woorden niets inhoudelijk staat. We blijven gewoon nog 3 jaar brieven schrijven en we lepelen het weer door naar een volgende minister die weer gaat studeren en misschien bij gezond verstand er achter komt dat we geen probleem hebben.
Ondertussen worden hele boerengezinnen in onzekerheid gestort. De hele brief ademt een aanval op de agrarische sector. Over andere sectoren wordt nauwelijks gerept.
Dit wordt een tweede toeslagenaffaire ook dat krijgen ze niet opgelost. Misschien interessant om het Twitter bericht van Tjeerd (D66) de Groot eens te lezen.
We gaan die theoretische KDW modellen nooit halen met een intensief land als Nederland. Misschien moeten we eerst eens beginnen met een stop op de bevolkingsgroei en de ecomische groei.
Bestuurlijk gaat het steeds slechter in dit land.
Nico #3, te impliciet. Leg uit wat je bedoelt.