Fotocredits: 'Koeienstal Flevoland',
Wikimedia
Flash VoedselketenTwaalf landbouwsubsidies staan haaks op natuurbeleid
Twaalf van de 34 bestaande subsidieregelingen waar Nederlandse boeren een beroep op kunnen doen, zijn mogelijk schadelijk voor de natuur en de biodiversiteit. Dat blijkt uit een onderzoek door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland dat demissionair minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof) in een Kamerbrief presenteerde. RVO beoordeelde het effect op natuur en biodiversiteit, de verscheidenheid aan planten, dieren en schimmels.
De regelingen lopen uiteen van inkomenssteun aan boeren tot subsidies voor innovatieve kas- of staltechnieken en behoud van grasland. Voor 12 regelingen, waar in totaal €1 miljard mee gemoeid is, geldt dat deze mogelijk schadelijk zijn voor de natuur. De gemeenschappelijke deler van dat schadelijke effect is dat deze regelingen schaalvergroting en intensivering stimuleren. Meer dieren dus.
Een voorbeeld is de regeling waarmee Nederlandse boeren gestimuleerd worden om op de internationale markt met hun producten te concurreren. Die resulteert erin dat boeren op grotere schaal gaan produceren om tegen zo laag mogelijke prijzen te kunnen leveren. Ook regelingen voor een grotere opbrengst per hectare kunnen negatief uitpakken, omdat daardoor het gebruik van kunstmest en bestrijdingsmiddelen toeneemt.
Sommige van de huidige regelingen blijken nog te stammen "uit de tijd dat Europa zich zorgen maakte over voedselzekerheid," aldus de NRC. In de naoorlogse jaren lag de focus op intensivering en vergroting van de productie om honger te voorkomen. Inmiddels hebben klimaat, natuur en waterkwaliteit prioriteit gekregen.
Minister Van der Wal gaat nu de 34 regelingen 'diepgravender' onderzoeken. De subsidies die schadelijke bijeffecten hebben moeten 'voor 2030' aangepast of stopgezet zijn. Rijkelijk laat, gezien het feit dat Nederland al in 2011 een biodiversiteitsverdrag van de VN ondertekende dat streeft naar stopzetting van subsidieregelingen die schadelijk zijn voor de biodiversiteit, en de in 2019 losgebarsten stikstofcrisis.
Er is tegelijk sprake van een tegengestelde beweging. Nu het Zuiden van de EU te maken krijgt met extreem weer en het Westen door natuur- en milieumaatregelen afschaalt, komt de discussie weer op hoe de EU zijn voedselzekerheid moet regelen.
NRC - Een derde van subsidieregelingen voor de landbouw kan biodiversiteit schaden,
6 sep 2023