Een week vakantie in Portugal bood Marcel Schuttelaar de gelegenheid het regeerakkoord van Rutte III goed te lezen. Hij ziet er de hand in van vrijdenkende stadse politici en gezinspartijen van het platteland. Rutte III staakt de voedseltransitie, denkt Schuttelaar.
Het regeerakkoord is een doorwrocht stuk werk. Tientallen pagina’s met maatregelen waarlangs Nederland de komende vier jaar strak geleid gaat worden. Dat wekt vertrouwen. Het is zelfs dermate gedetailleerd dat je je afvraagt wat een minister straks zelf nog mag bepalen, laat staan dat er invloed is van het parlement. Het regeerakkoord kent overduidelijk de signatuur van twee stedelijke, liberale partijen en twee gezinspartijen die dominant zijn op het platteland. Gelardeerd met honderden zinnen en maatregelen die er door gerichte lobby’s van belangenpartijen in zijn beland.
In algemene zin oogt het akkoord groen. Er wordt stevig ingezet op het realiseren van de klimaatdoelstellingen van Parijs. In 2030 moet Nederland de Europese koppositie te pakken hebben als het gaat om CO2 reductie. Huizen worden niet meer aangesloten op het aardgas. Emissies worden teruggedrongen en via een klimaatwet, klimaatakkoord en waarschijnlijk een klimaatminister wordt de strijd aangegaan met het broeikaseffect. Miljarden worden vrijgemaakt om de energietransitie in te zetten. Daar valt overigens bij nadere lezing wel wat op af te dingen. Want we blijven vrolijk 130 km per uur rijden, en de meeste emissiemaatregelen zijn drie kabinetten verder pas op volle sterkte. De helft van de winst moet dan komen uit sluiting van de kolencentrales, benutting van warmte en opslag van CO2 van de zware industrie. Dat is voorlopig vooral wishful thinking. Kortom, de ambitie is strak, de invulling lijkt zodanig gekozen dat het nog niet te veel pijn mag doen.
Transitie?
Curieus wordt het regeerakkoord als het om ons voedsel gaat. De afgelopen anderhalf jaar werd er door vier ministeries eendrachtig samengewerkt aan een beter voedselbeleid. De voedseltransitie stond centraal. De agrofoodsector moest zich heruitvinden om (nog) veel gezonder, duurzamer en innovatiever te gaan produceren. En met meer aandacht voor de balans met de natuur. Het akkoord kiest een andere route. Als je goed leest staan de woorden duurzaam, voedselzekerheid en voedselveiligheid centraal. We zijn hier goed in als BV Nederland, dus laten we op de ingeslagen weg doorgaan om de wereld ook op deze koers te krijgen.
Nuttige zaken
Daarbij moet er in Nederland extra aandacht komen voor issues als stalbranden, bodemvruchtbaarheid, meer NVWA-inspecties, emissiereductie van methaan, een betere verdeling van de macht in de keten. En daarnaast bescherming van kwekersrecht en nieuwe veredelingstechnieken, het herstel van de algemeen verbindend verklaring voor delen van de sector, bescherming van de positie van de visserij en tal van andere uiterst nuttige zaken. Maar opvallend is dat er compleet is gebroken met woorden als transitie en voedselbeleid.
Gezonde voeding
De woordvoerder van stadspartij D66 was heel tevreden met dit akkoord. Ik denk dat vooral plattelandspartij het CDA en zijn lobbyisten blij zijn met het ‘verdwijnen’ van de transitie. Het is bizar te zien dat er nergens in de paragrafen over landbouw en voedsel gerept wordt van de noodzaak ons voedsel veel GEZONDER te maken. Voor onszelf EN voor de wereld. Nationaal kennen we meer dan een miljoen diabetes patiënten, een aantal dat snel stijgt. En een veelvoud aan mensen met overgewicht, vooral in de lagere inkomensklassen. Het aantal fastfoodrestaurants en bezorgdiensten is ook het afgelopen decennium explosief gestegen. De oplossing is alom bekend. Meer bewegen, het gezonder maken van bewerkt voedsel en vooral meer consumeren van water, groente en fruit. Je zou zeggen: kabinet, zet naast de ambities van een energietransitie ook een – gezonde – voedseltransitie. Dat is immers de aspiratie van honderden landelijke voedselgroepen en lokale voedselhelden.
Taboe
De werkelijkheid is dat deze idealen niet in het regeerakkoord beland zijn. De voedselbeweging lijkt sterk in de media, maar is tot op heden politiek krachteloos. In lijn met vorige kabinetten die mineraalwater van het lage naar het hoge btw tarief van frisdranken brachten, wordt er nu bijna 3 miljard euro aan belasting inkomsten gevonden door voedsel als groenten en fruit, brood, vis en vlees met 3 procent zwaarder te belasten. Dit heet in het akkoord vergroening van het systeem. Voor vlees valt dit nog uit te leggen, maar voor groente en fruit??? Dat gaat de lagere inkomensgroepen dus niet helpen gezonder te eten. Er wordt onder Volksgezondheid weliswaar ook enkele miljoenen uitgetrokken voor de strijd tegen overgewicht, maar dit is wel erg bescheiden. Voedselbeleid heeft tot doel het systeem zodanig te hervormen dat waarden als natuur, duurzaam en gezond geoptimaliseerd worden in de productie en consumptie van ons voedsel. Door slim en innovatief te opereren. En met die kennis en producten wereldwijd het systeem naar een hoger niveau te brengen. En alle lagen van de bevolking gezonder te voeden. Maar dat gaat niet als delen van de sector en de politiek gezonde voeding taboe verklaren.
Dit artikel afdrukken
In algemene zin oogt het akkoord groen. Er wordt stevig ingezet op het realiseren van de klimaatdoelstellingen van Parijs. In 2030 moet Nederland de Europese koppositie te pakken hebben als het gaat om CO2 reductie. Huizen worden niet meer aangesloten op het aardgas. Emissies worden teruggedrongen en via een klimaatwet, klimaatakkoord en waarschijnlijk een klimaatminister wordt de strijd aangegaan met het broeikaseffect. Miljarden worden vrijgemaakt om de energietransitie in te zetten. Daar valt overigens bij nadere lezing wel wat op af te dingen. Want we blijven vrolijk 130 km per uur rijden, en de meeste emissiemaatregelen zijn drie kabinetten verder pas op volle sterkte. De helft van de winst moet dan komen uit sluiting van de kolencentrales, benutting van warmte en opslag van CO2 van de zware industrie. Dat is voorlopig vooral wishful thinking. Kortom, de ambitie is strak, de invulling lijkt zodanig gekozen dat het nog niet te veel pijn mag doen.
Transitie?
Curieus wordt het regeerakkoord als het om ons voedsel gaat. De afgelopen anderhalf jaar werd er door vier ministeries eendrachtig samengewerkt aan een beter voedselbeleid. De voedseltransitie stond centraal. De agrofoodsector moest zich heruitvinden om (nog) veel gezonder, duurzamer en innovatiever te gaan produceren. En met meer aandacht voor de balans met de natuur. Het akkoord kiest een andere route. Als je goed leest staan de woorden duurzaam, voedselzekerheid en voedselveiligheid centraal. We zijn hier goed in als BV Nederland, dus laten we op de ingeslagen weg doorgaan om de wereld ook op deze koers te krijgen.
De woordvoerder van stadspartij D66 was heel tevreden met dit akkoord. Ik denk dat vooral plattelandspartij het CDA en zijn lobbyisten blij zijn met het ‘verdwijnen’ van de transitie. Het is bizar te zien dat er nergens in de paragrafen over landbouw en voedsel gerept wordt van de noodzaak ons voedsel veel GEZONDER te maken. Voor onszelf EN voor de wereld
Nuttige zaken
Daarbij moet er in Nederland extra aandacht komen voor issues als stalbranden, bodemvruchtbaarheid, meer NVWA-inspecties, emissiereductie van methaan, een betere verdeling van de macht in de keten. En daarnaast bescherming van kwekersrecht en nieuwe veredelingstechnieken, het herstel van de algemeen verbindend verklaring voor delen van de sector, bescherming van de positie van de visserij en tal van andere uiterst nuttige zaken. Maar opvallend is dat er compleet is gebroken met woorden als transitie en voedselbeleid.
Gezonde voeding
De woordvoerder van stadspartij D66 was heel tevreden met dit akkoord. Ik denk dat vooral plattelandspartij het CDA en zijn lobbyisten blij zijn met het ‘verdwijnen’ van de transitie. Het is bizar te zien dat er nergens in de paragrafen over landbouw en voedsel gerept wordt van de noodzaak ons voedsel veel GEZONDER te maken. Voor onszelf EN voor de wereld. Nationaal kennen we meer dan een miljoen diabetes patiënten, een aantal dat snel stijgt. En een veelvoud aan mensen met overgewicht, vooral in de lagere inkomensklassen. Het aantal fastfoodrestaurants en bezorgdiensten is ook het afgelopen decennium explosief gestegen. De oplossing is alom bekend. Meer bewegen, het gezonder maken van bewerkt voedsel en vooral meer consumeren van water, groente en fruit. Je zou zeggen: kabinet, zet naast de ambities van een energietransitie ook een – gezonde – voedseltransitie. Dat is immers de aspiratie van honderden landelijke voedselgroepen en lokale voedselhelden.
Taboe
De werkelijkheid is dat deze idealen niet in het regeerakkoord beland zijn. De voedselbeweging lijkt sterk in de media, maar is tot op heden politiek krachteloos. In lijn met vorige kabinetten die mineraalwater van het lage naar het hoge btw tarief van frisdranken brachten, wordt er nu bijna 3 miljard euro aan belasting inkomsten gevonden door voedsel als groenten en fruit, brood, vis en vlees met 3 procent zwaarder te belasten. Dit heet in het akkoord vergroening van het systeem. Voor vlees valt dit nog uit te leggen, maar voor groente en fruit??? Dat gaat de lagere inkomensgroepen dus niet helpen gezonder te eten. Er wordt onder Volksgezondheid weliswaar ook enkele miljoenen uitgetrokken voor de strijd tegen overgewicht, maar dit is wel erg bescheiden. Voedselbeleid heeft tot doel het systeem zodanig te hervormen dat waarden als natuur, duurzaam en gezond geoptimaliseerd worden in de productie en consumptie van ons voedsel. Door slim en innovatief te opereren. En met die kennis en producten wereldwijd het systeem naar een hoger niveau te brengen. En alle lagen van de bevolking gezonder te voeden. Maar dat gaat niet als delen van de sector en de politiek gezonde voeding taboe verklaren.
Massale steun voor oproep schrappen btw op groente en fruit https://t.co/3ZFN7VjFES
— Emely de Vet (@Emely_de_Vet) October 15, 2017
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Marcel uiteraard, je zal het begrijpen deel ik je opinie zeker als het gaat over voedsel productie in het kader van goed voor de aarde het milieu en de volksgezondheid.
Heb jij ideeën hoe we gezondheid bevorderend voedsel beter in beeld kunnen krijgen.
Als het verhaal achter dat voedsel bij de consument bekend wordt gaat er een stuk gezondheid bewustzijn ontstaan vanuit het natuurlijk denken.
Als dat gezondheid bewustzijn post vat komt lifestyle als vanzelfsprekend ook in beeld bij veel consumenten en gaat men anders naar voedsel kijken.
Als we dan in ogenschouw nemen wat de voedselproducerende sector voor de maatschappij kan gaan betekenen begrijp je mijn vraag.
Om dit in gang te zetten hebben we verbinding nodig, verbinding tussen consument en producent, samen met ketenpartners die dit gedachtegoed ondersteunen maar ook de zorgverzekeringen en de politiek, patiënten verenigingen, kennis instellingen, gezondheid sector, en alle partijen die hierin een rol kunnen spelen.
Ben je met mij van mening dat praten wel moet maar met een duidelijke stip aan de horizon???
Arnold, hoe zou zo'n stip eruit moeten zien om de stad beter te voeden? Andere vraag: wat is er mis met het argument van Rosanne Hertzberger vandaag dat een BTW-verhoging voor minder voedselverspilling kan zorgen omdat eten in Nederland al behoorlijk goedkoop is?
Natuur en Milieu zegt - op basis van onderzoek - dat consumenten moeite hebben met het plannen / inschatten van hoeveelheden bij het boodschappen doen. Hetzelfde bij het bereiden van de maaltijd. Liever iets teveel kopen of klaarmaken, dan te weinig. Wat over is, of wat bedorven is, gooien we weg. In welke hoeveelheden iets wordt aangeboden in de winkel zou ook een rol kunnen spelen. Teveel "grootverpakkingen"?
BTW omhoog of omlaag zou dan niet of nauwelijks invloed hebben op voedselverspilling lijkt mij zo.
Er is opvallend veel kritiek op de BTW verhoging. Zie bijv. Volkskrant en Trouw. Toch zijn er in de marge ook positieve geluiden te horen: van de jonge, kritische D66-er Jeroen Candel bijvoorbeeld in diezelfde Trouw langszij met boerenbaas Hans Huijbers die eindelijk weer boeren gehoord hoort worden (ik maakte daar zelf ook ooit in een punt van in een wat harde confrontatie met de vorige bewindspersoon). Daarnaast lijkt de nieuwe regering voor een vorm van regulering te gaan ('eerlijkheidscontrole' noemt onze nieuwsbrief het dit weekend) kiezen zoals ook de Franse president dat - maar dan aanmerkelijk radicaler - doet. Zoiets is wereldnieuws, maar je leest het nergens in de Nederlandse pers. Ik vind dat heel opmerkelijk.
NB: van de Franse president gaan wij het nooit winnen. Wel kan er een eerlijk deel voor Nederland in de EU uit resulteren. Als we het slim spelen, net zoals de Fransen dat nu doen in samenwerking met de Duitsers.
De Fransen hebben niet voor niets hun états généraux de l'alimentation gelanceerd: ze moeten goed dekkende boerenprijzen, gezonde voeding, een gezond milieu en een goed exporteerbaar eindproduct (geen grondstof, dat werkt niet) opleveren.
Eerlijk gezegd ben ik trots op mijn andere thuisland. Zo, laat dat ook maar eens gezegd zijn.
Ik blijk een analyse helemaal gemist te hebben: het FD schreef afgelopen vrijdag al Verzet tegen verhoging btw mist onderbouwing.
Een passage uit het artikel: Volgens onderzoek van Centraal Planbureau uit 2014 profiteren arme Nederlanders echter nauwelijks meer van de lage btw dan rijke landgenoten. Lagere inkomens besteden slechts een iets groter deel van hun besteedbaar inkomen aan zaken die onder het verlaagd tarief vallen dan hogere inkomens. En als wordt gekeken naar het aandeel in de uitgaven van verschillende inkomensgroepen — een betere maatstaf voor het inkomenseffect van de btw — verdwijnt dit verschil.
'Hogere inkomensgroepen kopen duurdere voedingsmiddelen, gaan meer uit eten, gooien meer voedsel weg, kopen meer tijdschriften en boeken, bezoeken vaker musea, concerten, etc', aldus het rapport 'Bouwstenen voor een moderne btw'.
Vanwaar dan toch dat verzet vanuit kritisch Nederland? Ik heb er één verklaring voor: omdat de BTW-verlaging een symbool is geworden voor een systeemverandering die progressief Nederland wil. Men wil 'voedselbeleid', waar dat over gaat, probeerde ik gisteren te beschrijven. Joost de Jong kwam vanmorgen met een verslag vanuit Ede.