Er werd onder aansporing van de minister van Volksgezondheid een stichting opgericht: ‘Ik kies bewust’. Een mooi logo werd bedacht: een Vinkje met V-vorm als in ‘afvinken’ in een blauwe en groene variant. Zo zou de consument in één oogopslag kunnen zien wat een gezonde en bewuste keuze zou zijn. Inmiddels bestaan de Vinkjes al 10 jaar zonder gewenst effect.
Gemiddeld kost meedoen aan het Vinkje zo’n tienduizend euro per jaar. En dat kunnen veel kleine producenten niet ophoesten. Vinkjes komen dus uit grote fabrieken. Verse producten zoals groente, fruit, vlees, vis en kaas zijn uit voedingsoogpunt vaak veel beter maar hebben geen Vinkje.Waar ging het mis?
Onderzoek van de Consumentbond toonde onlangs aan dat vrijwel niemand de betekenis van de blauwe en groen Vinkjes kent. Tijd voor een evaluatie, want waar ging het mis?
Om het Vinkje te mogen gebruiken heb je geld nodig. Veel geld om je product te laten toetsen op suiker, zout en vet, en om de jaarlijkse bijdrage te betalen aan de stichting. Gemiddeld kost meedoen aan het Vinkje zo’n tienduizend euro per jaar. En dat kunnen veel kleine producenten niet ophoesten. Vinkjes komen dus uit grote fabrieken. Verse producten zoals groente, fruit, vlees, vis en kaas zijn uit voedingsoogpunt vaak veel beter maar hebben geen Vinkje. Ook vraag je je soms af waarom een product er een heeft. Zo zijn er mineraalwater, karnemelk met vruchtensmaak en koffiebonen met een Vinkje.
Gekochte illusie
De indruk wordt hier gewekt dat voedingsmiddelen met een Vinkje veel gezonder zijn dan overeenkomstige producten zonder Vinkje. En dat beeld klopt niet. Het is een gekochte illusie van gezond eten. En daarmee wordt de consument zand in de ogen gestrooid. De Vinkjes zouden helderheid over producten moeten geven maar kunnen hun eigen betekenis niet uitleggen: reclame wordt verward met voorlichting.
Misschien is wel de beste aanpak om zo veel mogelijk eten met een Vinkje te vermijden. Ga naar de groenteboer, slager, visboer, versafdeling van uw supermarkt of naar de wekelijkse warenmarkt.
Deze column verscheen gisteren in de rubriek Voeding van het Dagblad van het Noorden onder de titel 'Mijd het Vinkje'
Fotocredits: Vinkjes op sauzen, still, Consumentenbond
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Klopt niet helemaal. Vinkjes vind ik ook verpakking van verse groente. Tomaten bijvoorbeeld.
Verwarrend: sommige tomaten niet, sommige wel, in een en dezelfde winkel.
En sommige mineraalwaters niet, sommige wel. Het rijke Spa doet er niet aan.
Wouter, dat komt omdat niet alle groenteboeren meedoen (vanwege hun kosten/baten afwegingen).
Ja Dick. Nu zeg je in een paar woorden wat hierboven ook staat. De overweging om een vinkje aan de schaffen is een commerciele.
Wouter, ja ... maar, wat is commerciële winst? De imago-schade die het Vinkje al jaren heeft opgelopen is enorm. Als fabrikant moet je welhaast onder een steen leven om het nog op een product te durven plakken. Toch?
Als we het hebben over gezonde voeding is de terechte vraag t.a.v. de vinkjes problematiek “waar ging het mis”?
Er was behoefte aan een keurmerk om de consument, u en ik, op een eenvoudige manier te helpen een gezonde keuze te maken bij het doen van de wekelijkse boodschappen.
Er werd door het ministerie een stichting opgericht: ‘Ik kies bewust’.
Dan zou de consument in één oogopslag kunnen zien wat een gezonde en bewuste keuze zou zijn.
Waar ging het mis?
Heeft de commissie in beeld wat de definitie is van gezonde voeding, ook in de zin van wat voor wie?
Gezonde voeding, in de beoordeling daarvan moet dan niet het uitgangspunt zijn, wat heeft ons lichaam nodig om gezond te groeien en de gezondheid status in stand te houden, en hoeveel energie verbruik ik?
In onze wereld gaan obesitas en ondervoeding hand in hand, als je dat niet snapt heb je er weinig van begrepen.
Ondervoeding kost onze maatschappij op jaarbasis 1,9 miljard euro. En volgen een prof. van het UMCG hebben bij gelijkblijvend voedsel en leefpatroon in 2050 50% van de Nederlanders een of andere vorm van kanker.
Dit wetende gaat er dan niet veel nee hèèèèèèl veel mis?
Vinden we het raar dat er t.a.v. deze materie er enorme spraakverwarringen ontstaan van partijen die elkaar tegenspreken, en partijen die van de hak op de tak springen.
In deze raakt het consumenten vertrouwen totaal zoek en ontstaat er een soort van desinteresse.
Mogelijke oplossing korte lijnen tussen producent en consument, een eerlijk, makkelijk uit te leggen transparant verhaal geeft consumenten vertrouwen.
Dat betekend voor het consumenten voedselpatroon, veelzijdig, zo veel als mogelijk vers voedsel. Geteeld door een voedselproducent die produceert vanuit zorg voor de consument vanuit het natuurlijk denken.
Hoe moeilijk kan het zijn? Wie gezond eet voelt zich gelijk beter. Gezonde voeding is een goedkope medicijn vervanger zonder bijwerking. Gezonde voeding voorkomt problemen, medicijnen lossen alleen de gevolgen op.