Sinds de Europese Unie biologisch als een van de belangrijkste pilaren van de Green Deal heeft aangemerkt, staat biologisch weer volop in de belangstelling. Volgens het ‘Actieplan-Groei van biologische productie en consumptie’ van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) moet 15% van de totale landbouwgrond in 2030 biologisch zijn. Om dat te bereiken moet het biologisch areaal vanaf nu met gemiddeld 26 duizend hectare per jaar groeien.

Dat is een moeilijke opgave nu consumenten al duidelijk minder biologisch kopen omdat ze hun boodschappen te duur vinden. Het marktaandeel van biologisch in retail blijft steken op 3% en zou dit jaar naar 6,5% moeten volgens promotieorganisatie Bionext. De organisatie gaf vorig jaar toe dat het een moeilijk te halen doel is.

Duitsland legde de biologische lat in november nog fors hoger. Daar moet in 2030 30% van het areaal biologisch zijn. Hoe dat moet gaan lukken, legde het Duitse bondsministerie van Landbouw en Voeding vast in een tüchtig plan van dertig punten dat tot het regeerakkoord behoort. Het consumptieve marktaandeel van biologisch bedraagt 6,8% in Duitsland.

15% is haalbaar als iedereen 1 dag in de week biologisch gaat eten
Nederland heeft niet zo'n uitgewerkte strategie. Het Nederlandse plan bevat vooral goede intenties en - zoals het zelf zegt - 'een start' voor door ondernemers te ontwikkelen actie. Nederland werkt aan een zogeheten 'marktprogramma' om de verkopen te ondersteunen. Daar heeft het ministerie van LNV een extra pot van €50 miljoen voor beschikbaar gesteld naast een al eerder toegekend budget voor 2023/24 van €26 miljoen. Directeur Michaël Wilde van Bionext, de promotie-organisatie voor biologisch, gelooft in de haalbaarheid van de groei van biologisch in de komende 7 jaar. Volgens hem moeten supermarkten de markt laten groeien. Directeur Allard Bakker van de biologische vleesorganisatie De Groene Weg zei afgelopen week dat het doel van 15% haalbaar is als iedereen 1 dag in de week biologisch gaat eten.

De Algemene Rekenkamer gaf in mei vorig jaar aan zorgen te hebben over de haalbaarheid van de doelstellingen van het ministerie van LNV en minister Piet Adema. Die zouden meer van hetzelfde zijn en net als eerder beleid van het ministerie niet tot resultaat leiden. Eind vorig jaar publiceerde het ministerie een marktonderzoek dat al evenmin zeker is over de haalbaarheid van de doelstellingen.

Groot deel groei in Nederland verdwijnt weer door stoppers en verkopers
De grootste toename in biologische landbouwgrond in Nederland was te zien bij bestaande biologische bedrijven: 6,5 duizend hectare. Bij bedrijven die zich voor het eerst biologisch lieten certificeren was er een toename van 5,4 duizend hectare te zien. Tegenover die groei van 11,9 duizend hectare stond een verlies van ruim 5,3 duizend hectare. Dat ging verloren omdat bedrijven stopten, percelen verkocht werden of de percelen een niet-landbouw bestemming kregen. Dat blijkt uit cijfers die het CBS vandaag publiceerde.

De Nederlandse en vooral Duitse ambities zullen door boeren in het Alpenland met argusogen worden gevolgd
Landbouwbedrijven die omschakelen naar biologisch kunnen worden gecertificeerd door de Stichting Skal Biocontrole. Dat proces duurt ongeveer 2 jaar. In 2023 is 6 duizend hectare gecertificeerd in omschakeling. Ook was 2,3 duizend hectare niet-gecertificeerd in omschakeling. Het aantal biologisch gecertificeerde bedrijven is met 1,7% toegenomen tot ongeveer 1,9 duizend.

Bijna de helft (47,5%) van het biologische gecertificeerde landbouwareaal behoorde tot melkveebedrijven. In totaal waren er 531 melkveebedrijven biologisch gecertificeerd, waarvan 332 volledig biologisch. In de akkerbouwsector was 16,3% van het landbouwareaal biologisch gecertificeerd.

Druk op Oostenrijk
Oostenrijk gold in de pers buiten het land jarenlang als het beloofde land voor biologisch, zoals bijvoorbeeld Volkskrant-journalist Mac van Dinther liet zien in deze reportage. Wie beter kijkt, ziet dat het land een grote exportpositie heeft waar barsten in zijn gekomen. Nu die niet doorgroeit en zelfs krimpt hebben de Oostenrijkse bioboeren het niet zo makkelijk meer. Ze zullen het nog moeilijker krijgen als landen waar de Oostenrijkers heen exporteerden zelf meer biologisch gaan produceren. In een krimpende markt zal dat de prijzen voor zowel de nieuwkomers als de gevestigde Oostenrijkse bioboeren onder druk zetten. De Nederlandse en vooral Duitse ambities zullen door boeren in het Alpenland met argusogen worden gevolgd.
Dit artikel afdrukken