Ik reageerde gisteravond op René van Heusden's commentaar rond de discussie over Perswijn's stelling dat rosé (g)een serieuze wijn is.

Zat er vanochtend - bij een kopje koffie met een koekje! - nog even over na te denken. Eerder had ik de discussie nl. voor 'onzin' uitgemaakt (zie Ailko's posting en de reacties daarop). Vanmorgen realiseerde ik me dat de discussie de kern is van het vooroordeel dat 'gewone' mensen tegen 'winespeak' hebben. Ik wilde dat als een commentaar aan René melden, maar werd zo uitvoerig dat het niet meer in het max. van 2500 lettertekens paste. Kennelijk is het dus toch een écht onderwerp.
Bij deze dus mijn comment zoals ik dat - in alle snelheid - schreef nav De Stelling in Perswijn.
Ik stel in feite dat winespeak op René's manier gebracht een vorm van cultureel imperialisme is. Dàt lijkt me nl. de winst van dit debat én de moeite waard om eens flink over te debatteren. René, toch nog even een nabrander. Niet om lullig te zijn, maar vooral omdat je én serieus bent, het serieus meent en deze discussie de vinger op de zere plek legt van het wijnschrijven van vandaag. Het onderwerp heet vlgs mij 'cultureel wijnimperialisme'. Hopelijk krijg ik het in een paar woorden uitgelegd.

Je veroordeelt de smaak van het volk met zijn vette, rokerige BBQ's als minderwaardig. Daar kan ik je nog in volgen ook, maar .... mag 'het volk' van ons culinair Sodom en Gomorra (overigens: meer een woestijn, dan een bandeloze bende lijkt me ....) dan op zijn niveau ook niet genieten? Ook al zou jij waarschijnlijk schrijven 'genieten'.
"Smaak" is een vnl. cultureel gegeven en hangt samen met waar je bent geboren, wie je heeft opgevoed, onder wiens invloed je staat, cq. welke invloeden en ervaringen je zoekt.

Wij - als Westerlingen - vinden het eten van wormen en insecten vies, terwijl in alle warme werelddelen sommige van deze dieren - vaak rauw gegeten bovendien - een delicatessen-status hebben.

Zouden 'goed' en 'lekker' misschien contextgebonden begrippen kunnen zijn en bestaat er daarom een vooroordeel van de 'verlichten' en van de 'ik wil wijn gewoon lekker kunnen vinden'-markt (mensen die dat zeggen kunnen vaak verrassend goed proeven, maar zijn wars van de quasi-professionele 'winespeak' die geen tegenspraak duldt)?

Dát is het punt van Meisje én inmiddels een geheel nieuwe, opkomende generatie wijnschrijvers ... Ze zoeken nog naar de woorden en manier, maar de trend is al zichtbaar.

Zo zat het trouwens ook met de kleren van de keizer. Daar werd alleen de normaal-perceptie alleen niet tússen maar bínnen hetzelfde culturele discours doorbroken.

Andere culturen met elkaar vergelijken vanuit een andere ('hogere'?) cultuur .... dat noemen sociologen en cultureel-antropologen 'cultuurimperialisme'. En dus: kijken met een gekleurde bril, zonder dat je door hebt dat je in feite je eigen waardenstelsel aan het ijken bent - en dat bovendien vanuit je eigen 'smaak' en voorkeuren. De grote ontdekkingsreizigers deden niet anders. Pas in de 20e eeuw ontdekten antropologen dat ze eigenlijk zichzelf in de weg zaten en op zoek moesten naar verantwoorde analyse-methoden.

Het feit dat jij - en ik met je - die vieze (er zijn natuurlijk ook goeie 'braais'/BBQ's) BBQ minderwaardig vinden is meer ons probleem dan dat van de mensen die jij volstrekt menens veroordeelt. Dat vind ik volstrekt onterecht, terwijl zij jou van hun kant terecht verwijten met veel, bijna religieuze, zendingsdrang in een deel van hun leven te komen waar ze helemaal geen behoefte aan hebben. Vervolgens geef je ze ook nog eens een wijn/rooktip, die ze niet kunnen 'proeven' omdat ze hun perceptorische repertoire in geen velden of wegen zo ontwikkeld hebben als jij. Inderdaad dus: ik zeg dat jij proeft, wat jíí hebt geleerd te proeven. Het product heeft misschien een objectieve smaak, maar die kan zelfs de meest professionele en ervaren wijnproever niet proeven. Die proeft namelijk .... zijn eigen ervaring.

Ik zou bijna zeggen: dat is dus zonde van die fles Ruinart en die handgemaakte Havanna. En bovendien: op dat eiland roepen dat die beter is, heeft geen zin: de bevolking dáár was er al van overtuigd ;-)

Als we als Mozes van de berg willen komen, zullen we met een andere boodschap moeten komen dan die waar we - zoals je het in het Frans zo mooi kunt zeggen - zelf helemaal 'imbus' van zijn. Geen goeie maketing dus, als het je er écht om gaat de massa tot beter drinken aan te zetten.

Cees van Casteren (tot nu toe alleen zichtbaar via de Perswijn-site) doet die marketing uitstekend: hij sluit aan bij de markt en bouwt zo zijn betoog op. Karel vd Graaf maant hem daarom zijn 'belachelijke verhaal' onmiddellijk te verwijderen. Grappig bedoeld, natuurlijk, maar ik ben bang dat ook hij duidelijk laat zien waar zijn competenties als wijnmarketeer liggen: dat wordt gewoon boeken schrijven voor de incrowd! Ach, alles in het leven is een keuze.

Al deze marketing en sociologische wijsheden op een stokje ... het zal me een genoegen zijn: die prachtige Ruinart 1990 houden we lekker voor onszelf op dat eiland, met een paar rauwe oesters, amandes en clams ;-)

Dit artikel afdrukken