Lees ook
Onlangs schreven we dat te veel gratis geld heeft geleid tot te grote investeringen in de markt voor vleesvervangers. De markt groeit niet zo hard als de investeerders wilden geloven. In feite werden ze het slachtoffer van onvoldoende professionele cowboys en gelukzoekers die de markt verstoorden. Nu investeerders dat door hebben en de rente stijgt, droogt de stroom geld op en landt de markt met beide voeten op de grond.

Tegen die trend in lukte het de 54-jarige Schot Laird niettemin wel degelijk een bak geld binnen te halen om zijn verdere groei te financieren. Hoewel hij al acht jaar vleesvervangers ontwikkelt, eet hij zelf pas sinds drie jaar geen vlees meer; zijn zoons zijn nog niet zover. Hij wil mensen niet vertellen wat ze moeten doen, maar hen zelf laten kiezen, zegt hij in het Duitse Handelsblatt.

Schimmels in plaats van bonen of tarwe
Laird maakt geen vleesvervangers van soja, andere bonen, tarwe of rijst, maar ontwikkelde schimmelculturen van paddenstoeleiwitten. Daarmee speelt hij in op de trend onder verwende eenentwintigste eeuwers die bewust beter willen eten. Dat betekent vooral dat ze anders, maar niet minder willen eten. Wie vlees mindert, wil daar graag iets voor in de plaats dat net zo smaakt en voelt in de mond. Daarom gaat het publiek niet aan de kikkererwten of bonen, maar wil het iets dat op vlees lijkt in plaats van andere eiwitten alleen.



Je proeft amper verschil tussen ons kipvervanger met Abunda en onze echte kip
Naar 25 maal de productie van nu in 8 jaar
De fabriek produceert jaarlijks momenteel 10.000 ton Abunda. Zo noemt Enough de vezelstructuur van eiwit die het bedrijf maakt voor fabrikanten die er een consumtenproduct van maken. Het bedrijf voegt er nog vetten en smaakstoffen aan toe. Afnemers kopen Abunda in als grondstof zoals een bakker meelmixen inkoopt om er brood en gebak van te maken. Zij vormen het tot een klassiek vleesproduct dat lijkt op een kipfilet of schnitzel. In beginsel kost het proces van kweek tot consumentenproduct enkele dagen in plaats van 6-8 weken zoals bij kip of 6 maanden zoals bij varken.

Bij de €96 miljoen die hij uit de markt heeft weten te halen, moeten nog Europese subsidies worden opgeteld. Met dat kapitaal wil Laird de productiecapaciteit van de in Sas van Gent (Zeeuws-Vlaanderen) gevestigde fabriek verviervoudigen. In bioreactoren - roestvrijstalen tanks - kweekt hij zogeheten mycoproteïnen, waarmee hij zijn op schimmels gebaseerde vleesvervangers produceert. In een supersnel proces van minder dan vijf uur verdubbelen zich de paddenstoeleiwitten en kunnen ze geoogst worden. Het proces is vergelijkbaar met het fermenteren van yoghurt of het vergisten van bier of wijn. In dit geval maken de schimmels eiwitten van suikers.

Tegen 2032 - over 8 jaar - wil Enough klaar zijn voor en jaarproductie 250.000 ton Abunda, 25 keer zoveel als nu. De €40 miljoen euro die Enough nu krijgt, zijn onder andere verstrekt door het in Berlijn gevestigde World Fund en CPT Capital.

Op schaal en efficiënter
Wat is het verschil met de start-ups die geen nieuw investerdeersgeld meer binnen weten te krijgen? Enough is het eerste bedrijf in Europa dat op grote schaal paddenstoeleneiwitten produceert en heeft bewezen dat het dat kan. Paddenstoeleiwitten zijn voedzaam en hebben als voordeel dat ze per eenheid eiwit minder water, energie en ruimte nodig hebben dan plantaardige eiwitten. Dat is efficiënter en dus duurzamer. Voor een dergelijk goed verhaal bij een goed product blijven investeerders in de markt, want vlees wordt duurder en we blijven in voor een goed smakende vervanger waar we niet te veel voor kunnen betalen. Daar zit straks geld in.

Er zijn wereldwijd inmiddels zo'n 1.000 start-ups actief. Beleggers hebben de bedrijven die boven zijn komen drijven voor het uitzoeken
Klanten van Enough zijn onder andere de voedingstak van Unilever en de Britse retailer Marks & Spencer. Nu juist oud-Unilever topman Kees Kruythoff onlangs moest constateren dat hij geen geld meer bij investeerders wist los te maken zodat de inventaris van een nieuwe fabriek waar nooit één kilo product is gemaakt, moest worden geveild.

De spoeling aan durfkapitaal voor producenten van plantaardige vleesalternatieven wordt dunner, constateert ook het Duitse Handelsblatt in een van de grootste markten voor vleesvervangers. Het Duitse financiële blad wijdt het aan het teveel aan aanbieders. Er zijn wereldwijd inmiddels zo'n 1.000 start-ups actief. Beleggers hebben de bedrijven die boven zijn komen drijven voor het uitzoeken.

World Fund citeert Niels van Gestel van kipverwerker en voedingsfabrikant Plukon in Nederland: "je proeft amper verschil tussen ons kipvervanger met Abunda en onze echte kip." Dat is toch wat anders dan rookworsten die nog steeds moeite hebben om te smaken naar het origineel.
Dit artikel afdrukken