De verduurzaming van de voedselketen is taaie kost. Het proces komt maar langzaam op gang omdat de markt niet wil betalen voor duurzame producten die duurder zijn. Als we de verduurzaming van de landbouw willen versnellen, moet Tom Poes een list verzinnen. Digni van den Dries is projectleider Akker van de Toekomst en stelt zo'n mogelijke slimmigheid voor.
Landbouw is verantwoordelijk voor de belangrijkste milieu- en klimaatimpact van ons voedselsysteem. Van mest-, water- en landgebruik tot de toepassing van pesticiden moeten grote verduurzamingsstappen gezet worden. Maar als de wil om voor die stappen te betalen ontbreekt, zal het tergend langzaam gaan. Om die trend te buigen, is een ingreep nodig.
Supermarkten spelen een grote rol in voedselverkoop, maar momenteel is maar een klein percentage van hun producten duurzaam. Duurzame producten zijn nogal eens iets duurder om te produceren. Omdat die producten nog vaak in een niche zitten en consumenten ze minder gemakkelijk van het schap pakken, maken supermarkten ze flink duurder voor de consument dan wanneer ze in massa zouden worden verkocht. De vraag is dan ook hoe je consumenten zo ver krijgt meer te betalen voor een product met hetzelfde nut als het duurzamer is, maar geen extra en direct merkbaar voordeel oplevert. Een appel of glas melk hebben vrijwel hetzelfde voedingsnut, of ze nou duurzaam zijn of niet.
Om het duurzamere product toch beter te laten verkopen, zijn de volgende oplossingen denkbaar:
1. Verander de spelregels in de retailsector
Maak niet-duurzame producten verplicht duurder, zodat een nieuwe margemix ontstaat en wel zodanig dat duurzame producten goedkoper worden dan niet-duurzame. Consumenten zullen de duurzame keuze dan gemakkelijk omarmen.
2. Doe een overheidsinterventie
De overheid kan de btw op erkend duurzame producten verlagen naar 0. Dit maakt duurzame producten goedkoper en moedigt producenten aan om hun producten van een duurzame kwalificatie te voorzien. Vooral voor producenten is het van psychologisch belang dat de overheid met deze maatregel laat zien dat zij het meent met duurzaamheid.
3. Vergroot de bewustwording
Zet communicatieprogramma's op om consumenten zich meer bewust te maken van het belang van duurzaamheid, zodat ze uiteindelijk vaker voor duurzame producten zullen kiezen.
4. Voer wettelijke verplichtingen in
De overheid stelt wettelijke normen op die bepalen hoe groot het aandeel duurzame producten op onze kassabon of in het schap moet zijn. De eerste optie is een lastige, de tweede een haalbare maar geen garantie op de duurzame keuze van de consument.
5. Verbeter de productie- en marketingkant
Producenten kunnen hun productie- en marketingstrategieën verbeteren om duurzame producten aantrekkelijker te maken voor consumenten. Dat zijn strategieën waar bedrijven als Unilever en HAK nu al jaren aan werken.
Ik denk dat de eerste optie het meest effectief is. Door duurzame producten goedkoper te maken en niet-duurzame producten duurder, blijft er keuzevrijheid voor consumenten en worden duurzame producten toegankelijk voor mensen met lagere inkomens. Wat is er nou mooier dan supermarkten die kunnen zeggen dat ze hun margebeleid zo hebben aangepast dat ze van de producten die beter zijn voor de wereld en hun klanten, de logische en bereikbare keuze hebben gemaakt?
De andere maatregelen spelen allemaal een bijrol.
De overheid kan haar rol nemen door de btw op duurzame producten te verlagen. Dat moet ze zorgvuldig aanpakken om geen greenwashing op te roepen. Om te beginnen moeten de standaards van duurzaamheidskeurmerken nadrukkelijk worden geijkt aan goed onderbouwde duurzame standaards. Daarnaast is het belangrijk om begrip en acceptatie te blijven kweken teneinde draagvlak te creëren bij de bevolking om deze maatregelen te laten slagen.
Als we als samenleving echt meters willen maken om onze voedselconsumptie te verduurzamen, laten we dan beginnen vast te stellen of dit de juiste uitgangspunten zijn.
Dit artikel afdrukken
Supermarkten spelen een grote rol in voedselverkoop, maar momenteel is maar een klein percentage van hun producten duurzaam. Duurzame producten zijn nogal eens iets duurder om te produceren. Omdat die producten nog vaak in een niche zitten en consumenten ze minder gemakkelijk van het schap pakken, maken supermarkten ze flink duurder voor de consument dan wanneer ze in massa zouden worden verkocht. De vraag is dan ook hoe je consumenten zo ver krijgt meer te betalen voor een product met hetzelfde nut als het duurzamer is, maar geen extra en direct merkbaar voordeel oplevert. Een appel of glas melk hebben vrijwel hetzelfde voedingsnut, of ze nou duurzaam zijn of niet.
Om het duurzamere product toch beter te laten verkopen, zijn de volgende oplossingen denkbaar:
1. Verander de spelregels in de retailsector
Maak niet-duurzame producten verplicht duurder, zodat een nieuwe margemix ontstaat en wel zodanig dat duurzame producten goedkoper worden dan niet-duurzame. Consumenten zullen de duurzame keuze dan gemakkelijk omarmen.
2. Doe een overheidsinterventie
De overheid kan de btw op erkend duurzame producten verlagen naar 0. Dit maakt duurzame producten goedkoper en moedigt producenten aan om hun producten van een duurzame kwalificatie te voorzien. Vooral voor producenten is het van psychologisch belang dat de overheid met deze maatregel laat zien dat zij het meent met duurzaamheid.
3. Vergroot de bewustwording
Zet communicatieprogramma's op om consumenten zich meer bewust te maken van het belang van duurzaamheid, zodat ze uiteindelijk vaker voor duurzame producten zullen kiezen.
4. Voer wettelijke verplichtingen in
De overheid stelt wettelijke normen op die bepalen hoe groot het aandeel duurzame producten op onze kassabon of in het schap moet zijn. De eerste optie is een lastige, de tweede een haalbare maar geen garantie op de duurzame keuze van de consument.
5. Verbeter de productie- en marketingkant
Producenten kunnen hun productie- en marketingstrategieën verbeteren om duurzame producten aantrekkelijker te maken voor consumenten. Dat zijn strategieën waar bedrijven als Unilever en HAK nu al jaren aan werken.
Ik denk dat de eerste optie het meest effectief is. Door duurzame producten goedkoper te maken en niet-duurzame producten duurder, blijft er keuzevrijheid voor consumenten en worden duurzame producten toegankelijk voor mensen met lagere inkomens. Wat is er nou mooier dan supermarkten die kunnen zeggen dat ze hun margebeleid zo hebben aangepast dat ze van de producten die beter zijn voor de wereld en hun klanten, de logische en bereikbare keuze hebben gemaakt?
De andere maatregelen spelen allemaal een bijrol.
De overheid kan haar rol nemen door de btw op duurzame producten te verlagen. Dat moet ze zorgvuldig aanpakken om geen greenwashing op te roepen. Om te beginnen moeten de standaards van duurzaamheidskeurmerken nadrukkelijk worden geijkt aan goed onderbouwde duurzame standaards. Daarnaast is het belangrijk om begrip en acceptatie te blijven kweken teneinde draagvlak te creëren bij de bevolking om deze maatregelen te laten slagen.
Als we als samenleving echt meters willen maken om onze voedselconsumptie te verduurzamen, laten we dan beginnen vast te stellen of dit de juiste uitgangspunten zijn.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ik denk dat iedereen, althans velen het erover eens kunnen zijn dat verandering inzake verduurzaming landbouw lastig en moeilijk is en (mede daardoor) met kleine stapjes gaat.
Verkennen van een beter, ander transitie plan om te stappen te zetten, liefst sneller, is daarmee bij voorbaat al een goed idee.
In hoeverre is verkend, kan verkend worden hoe en door wie de spelregels aangepast kunnen worden?
- Is het onwil van politiek, geen prioriteit, geen sexy onderwerp etc.
- Is het lobbykracht van de primaire en verwerkende bedrijven die politiek continue wijzen op de markt, het is aan de consument die moet de keuze maken
- Is het moeilijk om goede, betere spelregels te bedenken
Gaat de nieuwe barcode op producten met daarachter veel meer productinformatie de gewenste verandering brengen?
Gaat de LCA per product per verwerker en teler er komen om de pricing mee aan te sturen?
Wat we duur vinden (en maken) is een keuze. Het bijzondere is echter wel dat als je kijkt naar fysieke producten we het behoorlijk normaal vinden dat een beter product duurder is.
Kijk naar telefoons, auto's > de 'status' producten noem ik ze vaak (kleding?).
Is de energie zuinigste wasmachine met lange levensduur de goedkoopste of toch een duurdere bij aanschaf?
Hoe maken we onszelf en elkaar bewuster dan deze bevinding/
Anderzijds accijnzen en (suiker)tax werken prima weten we reeds. Kwestie van toekennen en doen.
Wat is het verschil tussen 1 en 2? oftewel hoe organiseer je 1 zonder overheidsingrijpen? En wat zijn duurzame producten ( die lijst is denk ik nl best wel kort, afhankelijk van wat je criteria zijn)
#2 Jos,
Zeg je nu dat de landbouw, ook in Nederland allemaal onduurzame producten produceert?
De landbouw produceert vooral grondstoffen. Hoe meer waarde eraan wordt toegevoegd, hoe onduurzamer het wordt.
Jos #4, wil je die stelling toelichten?
Tiny van Boekel zal je vermoedelijk tegenspreken en zeggen dat de waardetoevoeging vooral zit in de oorspronkelijke betekenis van het werkwoord verduurzamen: houdbaar maken zodat het betaalbaar op veel plekken en met weinig verspilling kan worden gegeten. We hebben nu eenmaal veel mensen gecreëerd door ons technische vernuft (steden, riolen en kunstmest) en moeten die dan ook voeden.