De oorlog in Oekraïne brengt de Nederlandse voedselvoorziening niet in gevaar. Dat zegt minister van landbouw Henk Staghouwer in een brief aan de Tweede Kamer. Ook vindt hij de oorlog geen reden om de verduurzaming van de landbouw op een zachter pitje te zetten.
De Europese Unie is ruimschoots zelfvoorzienend in granen, maar lokaal wel afhankelijk van energie en kunstmest om graan te kunnen produceren. De minister is van mening dat verduurzaming juist helpt om het landbouwsysteem weerbaarder te maken tegen invloeden als oorlog. Als voorbeeld wijst hij nadrukkelijk op het gebruik van organische mest in plaats van kunstmest. In een serie artikelen op Foodlog analyseerden agrobioloog Henk Breman en boerenzoon Jeroen van Buuren de behoefte aan meststoffen van de landbouw. Zij kwamen tot de conclusie dat het gebruik van kunstmest en energie onvermijdelijk is om de de huidige hoge productiviteit in stand te houden. Wel concludeerden zij dat meststoffen en nutriënten beter moeten worden herwonnen. Ook op die manier kan de afhankelijkheid van aanvoer uit andere landen worden beperkt.
De minister wil onrust en paniekerige uitspraken vermijden. Nederland zal zich inzetten om boeren in Oekraïne te helpen, handelsstromen in de EU en op de wereldmarkt op gang te houden. Wereldwijd moeten de landbouwraden op Nederlandse ambassades helpen om alternatieven te vinden voor wegvallende stromen.
Staghouwer zal op Europees niveau pleiten voor het vasthouden aan de vergroening van het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid. Hij zal zich in Brussel inzetten om de impact van de oorlog op de voedselproductie zoveel mogelijk te beperken. De glastuinbouw lijdt ernstig onder de hoge gasprijzen en vroeg al maanden voor de oorlog om steun. Volgens Staghouwer moeten glastuinders snel omschakelen naar meer energiebesparing en duurzame energiebronnen. Tuinders moeten zich daar ook zelf voor willen inzetten. In tuinderskringen is de hoop vooral dat geothermie, het gebruik van aardwarmte, een oplossing biedt. Er zijn nog maar nauwelijks bedrijven die goed werkende systemen om aardwarmte te winnen en efficiënt te gebruiken operationeel hebben.
Wageningen Economic Research (WeCR) becijferde voor de minister de omvang van de Nederlandse handelsrelatie op het terrein van landbouw met Oekraïne, Rusland en het Rusland getrouwe Belarus. WeCR constateert dat Nederlandse export vooral naar Rusland en veel minder naar Belarus gaat. Nederland is een belangrijke exportbestemming voor Oekraïne. Ons land komt op de derde plaats na China en India. De exportwaarde van Oekraïense producten naar Nederland bedroeg in 2021 ruim € 1,2 miljard, waarvan een kleine 40% agrarisch is. Het gaat vooral om mais (veevoer) en dierlijke- en plantaardige vetten. Oekraïne importeert vanuit Nederland voor een kleine €400 miljoen aan sierteelt, tabak (herexport), zuivel en eieren. Daarnaast kocht het land in 2021 machines (tractoren), installaties (kassen) en kunstmest ter waarde van € 88 miljoen.
Dit artikel afdrukken
De minister wil onrust en paniekerige uitspraken vermijden. Nederland zal zich inzetten om boeren in Oekraïne te helpen, handelsstromen in de EU en op de wereldmarkt op gang te houden. Wereldwijd moeten de landbouwraden op Nederlandse ambassades helpen om alternatieven te vinden voor wegvallende stromen.
Staghouwer zal op Europees niveau pleiten voor het vasthouden aan de vergroening van het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid. Hij zal zich in Brussel inzetten om de impact van de oorlog op de voedselproductie zoveel mogelijk te beperken. De glastuinbouw lijdt ernstig onder de hoge gasprijzen en vroeg al maanden voor de oorlog om steun. Volgens Staghouwer moeten glastuinders snel omschakelen naar meer energiebesparing en duurzame energiebronnen. Tuinders moeten zich daar ook zelf voor willen inzetten. In tuinderskringen is de hoop vooral dat geothermie, het gebruik van aardwarmte, een oplossing biedt. Er zijn nog maar nauwelijks bedrijven die goed werkende systemen om aardwarmte te winnen en efficiënt te gebruiken operationeel hebben.
Wageningen Economic Research (WeCR) becijferde voor de minister de omvang van de Nederlandse handelsrelatie op het terrein van landbouw met Oekraïne, Rusland en het Rusland getrouwe Belarus. WeCR constateert dat Nederlandse export vooral naar Rusland en veel minder naar Belarus gaat. Nederland is een belangrijke exportbestemming voor Oekraïne. Ons land komt op de derde plaats na China en India. De exportwaarde van Oekraïense producten naar Nederland bedroeg in 2021 ruim € 1,2 miljard, waarvan een kleine 40% agrarisch is. Het gaat vooral om mais (veevoer) en dierlijke- en plantaardige vetten. Oekraïne importeert vanuit Nederland voor een kleine €400 miljoen aan sierteelt, tabak (herexport), zuivel en eieren. Daarnaast kocht het land in 2021 machines (tractoren), installaties (kassen) en kunstmest ter waarde van € 88 miljoen.
Nieuwe Oogst, de nieuwssite die gelieerd is aan boerenkoepel LTO Nederland, bracht twijfels aan de wens om door te gaan met vergroening in kaart. Een analist van Rabobank ziet prijsstijgingen op verschillende gebieden (granen, energie en plantaardige olies) die door zullen werken in de gehele voedselketen wereldwijd. Die zullen - denkt hij - niet leiden tot een voedselcrisis, maar kunnen wel onrust veroorzaken. Een pas op de groene plaats zou daarom gewenst zijn. Geopolitiek analyst Rob de Wijk is van mening dat de EU haar verduurzamingsstrategie moet herzien omdat de internationale relaties door ernstig verstoorde handelsstromen ingrijpend zullen veranderen en de EU zich nu realiseert dat haar groene plannen nooit geopolitiek zijn getoetst. Petra Berkhout van WeCR bepleit intensivering van de landbouw in plaats van extensivering als nieuwe tactiek binnen dezelfde duurzame doelen.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Vooral veel gepraat en weinig actie.
Als we kunstmest (en daarmee fossiele energie) willen uitfaseren waarom bepleit Staghouwer dan in Europa niet om de derogatie zo snel mogelijk te verlenen, waardoor het kunstmestgebruik verminderd kan worden.
Vele meningen ook over intensief en extensief die tegengesteld zijn. Gewoon doorlaveren want morgen komen er ongetwijfeld weer meer meningen omdat aan de zijlijn meer personen zijn als dat er nog boeren zijn .
Minerale meststoffen is kunstmest, hij zal bedoelen organische meststoffen.
In de brief staat het zo: "De EU is een grote voedselproducent en het EU voedselsysteem is robuust, maar de afhankelijkheid van kritische grondstofstromen moet op termijn worden verlaagd om de weerbaarheid te vergroten. Zo heeft Nederland actief voorstellen gedaan om de mogelijkheden voor het gebruik van minerale meststoffen in EU te vergroten en de afhankelijkheid van kunstmest te verminderen. Ik zal het belang van meer ruimte binnen de Nitraatrichtlijn voor deze belangwekkende en innovatieve oplossingen ook deze Raad weer inbrengen."
Maar idd, ik was ook wat verbaasd over het woordgebruik. Je zou erin kunnen lezen dat het om anorganische natuurlijke nutriënten excl. met gas gemaakte N gaat. Maar het is idd domweg fout. Ik zal mijn tekst aanpassen. De ambtenaren die het schreven maakten of een schrijffout of gaven blijk van gebrekkige kennis van meststoffen op het ministerie. Het laatste zou best ernstig zijn. Net zo goed als de gedachte dat kunstmest vervangen kan worden door organische mest (die eerdere deze week ook bij de Eurocommissaris van landbouw te horen):
- organische mest resulteert uit het eten van planten die met kunstmest zijn geteeld
- organische mest moet eerst gekraakt en weer opnieuw samengesteld worden om dezelfde hoge productiviteit als kunstmest te hebben; doe je dat niet dan is meer mest en meer land nodig
We gaan de komende tijd een versnelling van de ontwikkeling van landbouwkundige en energiekennis onder beleidsmakers zien, verwacht ik.
#1 Juist daarom moeten we zuinig zijn op de mestplaatsingsruimte die we hebben en schreef ik dat landschapsgrond geen goed idee is.
Maar,
wat blijft is dat je om de NL’se dieren te voeren inputs nodig hebt: of dat nu kunstmest is of veevoer uit Oekraïne.
#1 , de nutriënten in dierlijke mest komen grotendeels ook uit kunstmest, alleen is die in de VS, Brazilië of Ukraïne gebruikt om veevoer te produceren.