December 2021. We hebben ons door het tweede coronajaar heen geworsteld. Een jaar vol teleurstellingen en moedeloosheid. Een jaar zonder de saamhorigheid van 2020. Iedereen is er wel zo’n beetje klaar mee. En toch… ondanks dat alles voel ik vooral hoop. Want terwijl alle aandacht uitgaat naar Covid, vindt in de Nederlandse veehouderij stilletjes een aardverschuiving plaats. Dit jaar zou zomaar eens het kanteljaar kunnen zijn. Het begin van het einde van de vee-industrie zoals we die nu kennen.
Ik krijg nog kippenvel als ik denk aan de toezegging van de supermarkten. Binnen nu en twee jaar stappen ze allemaal over op kip met minimaal één Beter Leven-ster van de Dierenbescherming. Een stap waarvoor wij bij Wakker Dier al negen jaar vechten. En die heel lang onhaalbaar leek. Een stap die heel veel ellende gaat schelen voor de 100 miljoen kippen die Nederlanders jaarlijks eten. En die mogelijk nog veel meer gaat veranderen dan dat.
De Rabobank verwacht dat door deze omschakeling het aantal vleeskuikens in Nederland met veertig procent daalt - een ongekende krimp in de veestapel. En dat terwijl het aantal kuikenboeren gelijk blijft. Het is dus mogelijk volgens de Rabobank: minder dieren zonder de gevreesde afname van het aantal boeren of de leegloop van het platteland. Wat er wel verandert, is de dynamiek binnen de sector. Straks produceert de helft van de vleeskuikenboeren volgens bovenwettelijke standaarden en voor de Nederlandse markt. Wat doet dit met de boerenlobby en het draagvlak voor export? Ik ben benieuwd wat dán wordt gezien als het boerenbelang.
Boeren kunnen makkelijker investeren vanwege de afzetgarantie en betere prijs.
Misstanden kleven niet alleen meer aan boeren en slachterijen, maar ook aan de verkoper. En belangrijker nog: met een kwalitatief hoogstaande keten kan een supermarkt meerwaarde creëren. Daarmee komt de weg vrij om vlees anders te positioneren. Als waardevol luxeproduct, in plaats van goedkope kiloknaller.
Ook bij de overheid zie ik eindelijk beweging richting minder en beter. Zelfs het CDA geeft schoorvoetend toe dat krimp van de veestapel onvermijdelijk is! De stikstofzaak dwingt de overheid íets te doen aan de veehouderij. En in het regeerakkoord lees ik dat ze tegelijkertijd ook andere problemen wil aanpakken. Ze verwijst zelfs expliciet naar het advies van de Raad voor Dieraangelegenheden over een dierwaardige veehouderij. Het zou naïef zijn om te verwachten dat morgen alles beter wordt, maar er lijkt wél een andere wind te waaien.
Heel voorzichtig lijkt onze overheid te bewegen richting echte hervorming. Zo zijn opeens retail, sector én overheid gebaat bij een veehouderij met minder dieren, betere welzijnseisen en een beter verdienmodel, meer binnenlandse markt en veel minder export. Bij een einde aan de vee-industrie zoals we die vandaag kennen. En dat is een uitkomst waarbij iedereen wint. Niet op de laatste plaats de dieren.
Dit artikel afdrukken
De Rabobank verwacht dat door deze omschakeling het aantal vleeskuikens in Nederland met veertig procent daalt - een ongekende krimp in de veestapel. En dat terwijl het aantal kuikenboeren gelijk blijft. Het is dus mogelijk volgens de Rabobank: minder dieren zonder de gevreesde afname van het aantal boeren of de leegloop van het platteland. Wat er wel verandert, is de dynamiek binnen de sector. Straks produceert de helft van de vleeskuikenboeren volgens bovenwettelijke standaarden en voor de Nederlandse markt. Wat doet dit met de boerenlobby en het draagvlak voor export? Ik ben benieuwd wat dán wordt gezien als het boerenbelang.
Straks produceert de helft van de vleeskuikenboeren volgens bovenwettelijke standaarden en voor de Nederlandse markt. Wat doet dit met de boerenlobby en het draagvlak voor export? Ik ben benieuwd wat dán wordt gezien als het boerenbelangOndertussen is bij de supermarkten de geïntegreerde keten in opmars. Albert Heijn werkt met vaste boeren aan ‘Beter voor’ programma’s voor kip, zuivel en varken. Jumbo gaat vaker langetermijnrelaties aan met boeren. En Plus introduceerde ‘boerentrots’, met onder andere varkensvlees van boeren die exclusief aan de supermarkt leveren. Daarmee nemen de supermarkten verantwoordelijkheid voor de hele keten: van boerderij tot bord. En dat biedt kansen voor dierenwelzijn.
Boeren kunnen makkelijker investeren vanwege de afzetgarantie en betere prijs.
Misstanden kleven niet alleen meer aan boeren en slachterijen, maar ook aan de verkoper. En belangrijker nog: met een kwalitatief hoogstaande keten kan een supermarkt meerwaarde creëren. Daarmee komt de weg vrij om vlees anders te positioneren. Als waardevol luxeproduct, in plaats van goedkope kiloknaller.
Ook bij de overheid zie ik eindelijk beweging richting minder en beter. Zelfs het CDA geeft schoorvoetend toe dat krimp van de veestapel onvermijdelijk is! De stikstofzaak dwingt de overheid íets te doen aan de veehouderij. En in het regeerakkoord lees ik dat ze tegelijkertijd ook andere problemen wil aanpakken. Ze verwijst zelfs expliciet naar het advies van de Raad voor Dieraangelegenheden over een dierwaardige veehouderij. Het zou naïef zijn om te verwachten dat morgen alles beter wordt, maar er lijkt wél een andere wind te waaien.
Heel voorzichtig lijkt onze overheid te bewegen richting echte hervorming. Zo zijn opeens retail, sector én overheid gebaat bij een veehouderij met minder dieren, betere welzijnseisen en een beter verdienmodel, meer binnenlandse markt en veel minder export. Bij een einde aan de vee-industrie zoals we die vandaag kennen. En dat is een uitkomst waarbij iedereen wint. Niet op de laatste plaats de dieren.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Een opinie met een hoog wensdenkgehalte, niets meer en niets minder.
De verwerkende industrie krijgt de kostprijs nu al niet fatsoenlijk doorberekend naar de supermarkten dus stop maar even met luchtfietserij aub.
Door steeds verdergaande ketenvorming komt het wel langzaamaan (linksom of rechtsom).
Probleem is en blijft consument/burger, gezien prijsontwikkeling mede agv inflatie, rente, overschot geld, ed word alles duurder. Of men dan nog altijd bereidt is om meer te betalen voor voedsel (keten met “meerwaarde”) blijft de vraag.
Ik denk dat we komende jaren op de kleintjes gaan letten en de rest even laten liggen (we “moeten toch ook op vakantie”).
“Straks produceert de helft van de vleeskuikenboeren volgens bovenwettelijke standaarden en voor de Nederlandse markt. Wat doet dit met de boerenlobby en het draagvlak voor export? Ik ben benieuwd wat dán wordt gezien als het boerenbelang.”: de binnenlandse en de exportmarkten.
Immers de binnenlandse markt bovenwettelijk is niet groot genoeg voor alle boeren. Daarbij komt zoals reeds eerder op Foodlog geargumenteerd de vraag op, of deze bovenwettelijke kip niet beter (of makkelijker/sneller) in Oost Europa geproduceerd kan worden ipv in getransformeerde Nederlandse stallen.
#1 en #2, dat zijn heel boerenreacties. Een paar feiten:
- supermarkten hebben in Nederland als enige in Europa gekozen voor een trage groeier met een overdekte uitloop naar buiten
- er is geen concurrentie op deze kip van buiten ons land
- in tegenstelling tot de 1-ster varkensstal, is dat een stal waar je consumenten mee naar toe kunt nemen
- er is een tekort aan deze kippen, zodat de boeren in beginsel spekkoper zijn (iedere super en zijn integrator/slachter wil hen contracteren)
Maar dan idd naar Coen #4: omdat er een tekort is, is het denkbaar dat deze kippen straks in Oost-Europa gemaakt geproduceerd zullen worden. Temeer daar er al een visionaire Nederlandse ondernemer is die daar al jaren geleden op heeft voorgesorteerd.
En naar de vraag: hoe ziet de economie er tussen nu en vijf jaar uit? Wie een recessie verwacht, realiseert zich dat de kip dan niet te duur moet worden. Dat is het enerzijds. Anderzijds mag je je ook afvragen of kip dan niet duurder mag worden omdat het rundvlees in de wereld zo duur wordt, dat het naar Azië gaat. Dan is 'dure' - en veel koolstofuitstoot armere - duurzamere kip, een heel acceptabele oplossing.
De vraag is hoe de Nederlandse kippensector met die recessievraag omgaat. Als ze die voorop stellen en willen produceren voor het European Chicken Commitment (ook minder borstvlees, beter pootgestel en trager groeiend), dan kunnen ze in heel Europa leveren, maar houden ze ook concurrentie uit landen waar de productie minder duur is dan in Nederland.
Economisch gezien hebben de boeren die voor 1-ster kip gaan dus een werelddeal, dankzij Wakker Dier.
Nou is de vraag nog: gaan de Nederlandse supers straks door met 1-ster kip. Waarom zouden ze dat niet doen? Of ga je straks ook naar een diesel terug omdat die zuiniger rijdt en de overheid gewoon de accijnzen moet verlagen?
Nee, de supers gaan niet terug omdat de 1-ster kip de bodem in de markt en de moraal is geworden.
Wat de boeren zich wel moeten afvragen is of die kip uit Nederland blijft komen. Als er te veel nu niet meedoen, dan komt er straks inderdaad een lading uit Polen. En als die lading groot genoeg is, dan volgt vanzelf het hele peleton over de jaren omdat het produceren van kip daar stukken goedkoper - en mogelijk qua voer en mestcyclus duurzamer - is dan hier.
Kortom, Anne heeft een heel realistische visie en verdient eigenlijk een bloemetje van de boeren.