Zowel MSC als ASC waren verrast met hun nominatie als Liegebeest 2020. Ze vernamen het nieuws uit de pers. Wakker Dier had de organisaties niet van tevoren benaderd of om informatie gevraagd.

MSC, de Marine Stewardship Council en ASC, de Aquaculture Stewardship Council, zijn twee verschillende organisaties. De Nederlandse afdelingen maken deel uit van twee verschillende internationale organisaties. MSC bestaat al sinds 1997 en heeft zijn hoofdvestiging in Londen; ASC is iets jonger (2010) en zetelt in Utrecht en Londen. Zowel het MSC- als het ASC-keurmerk horen tot de door Milieucentraal vastgestelde 'top-keurmerken'.

De website van Wakker Dier vermeldt de misleidende feiten waar MSC en ASC hun nominatie aan te danken hebben:

‘Verantwoorde’ onverdoofd geslachte vis - mét keurmerk
De viskeurmerken ASC en MSC spreken van “verantwoorde kweek” en “duurzame visserij”, maar staan toe dat hun vissen zonder verdoving worden geslacht. Vissen worden bijvoorbeeld op ijs gelegd waar ze langzaam stikken; anderen worden zelfs levend opengesneden. Vissen ervaren net als alle dieren pijn, stress en angst.


MSC: 'hartstikke transparant'
"We hebben ze zelf maar gebeld voor de onderbouwing van de nominatie", zegt Hidde van Kersen. "Het antwoord was: 'bij het woord duurzaam kan de consument denken dat ook het slachtproces is afgedekt'. Tja, de consument kan van alles denken en vinden", verzucht Van Kersen. "Wij zijn als MSC juist hartstikke transparant over alles waar we wel en niet voor staan, wat onze criteria zijn, met wie we praten en welke op welke wetenschappelijke inzichten we ons baseren."

Tja, de consument kan van alles denken en vinden, verzucht Van Kersen
MSC hoort in het rijtje nominaties helemaal niet thuis, zegt hij met zoveel woorden. Om dat duidelijk te maken stelde MSC (samen met ASC) deze week een uitgebreide reactie op, die ook werd gedeeld met Wakker Dier.

Er is nog niet veel wetenschappelijke kennis over het welzijn van vissen. Dit is zeker het geval in wildvangst, wat de voornaamste reden is waarom MSC over dit onderwerp dusver geen eisen aan visserijen stelt. MSC zet zich in voor de strijd tegen overbevissing en voor bescherming van onze oceanen, en werkt graag met partners samen om de consument duidelijk te maken wat het begrip “duurzame visserij” precies wel en niet afdekt.

Wakker Dier is echter niet te vermurwen en handhaaft de nominatie. "Er is bij ons, MSC, geen enkele impact te bereiken", zegt Van Kersen. "Denk alleen al aan al die verschillende vissoorten die er rondzwemmen, die met talloze vangstmethoden gevangen worden, waar geen wetenschappelijke consensus bestaat. Bij ASC ligt dat wellicht iets anders."

ASC: 'we gaan niet liegen'
Desgevraagd reageert Esther Luiten van ASC: "We hebben pas deze week, dus nadat de nominaties bekend waren gemaakt, een mail van Wakker Dier gekregen. Daarin zeggen ze dat ze de claim 'verantwoorde kweek' niet vinden kloppen met het feit dat we onverdoofde slacht niet in onze criteria hebben zitten. Als we die claims aanpassen, gaat de nominatie van tafel. Maar daar liegen we toch niet over? Wij zijn juist heel helder en zorgvuldig in het verwoorden van wat onze criteria wel en niet omvatten."

Het liefst zou Luiten van Wakker Dier horen of zij claims hebben gezien bij ASC die niet kloppen
Luiten stuurde Wakker Dier een mail terug met de uitnodiging in gesprek te gaan. "In de aquacultuur zijn meer wetenschappelijke inzichten dan eerder en de kweek leent zich ook beter tot onderzoek dan de wildvangst. In eerste instantie hebben we ons gericht op 'technische' criteria, zoals waterkwaliteit, voer en ook arbeidsomstandigheden van de werknemers in de sector. Sinds kort zijn we een project gestart om met de stakeholders (producenten, NGO's, onderzoekers) additionele welzijnseisen te formuleren. Dat is nog niet afgerond, dus we kunnen ook nog niet zeggen of dodingsmethoden daar in meegenomen gaan worden. Als Wakker Dier kennis en inzichten heeft, breng die dan alsjeblieft in," zegt Luiten. "Dat helpt om tot nieuwe, weloverwogen criteria te komen."

Het liefst zou Luiten van Wakker Dier horen of zij claims hebben gezien bij ASC die niet kloppen. "Wij doen ons best om consumenten niet te verwarren, helder te zijn over de dingen waar wij voor staan."

Volgens Wakker Dier verwacht de consument dat een 'duurzaam certificeringsprogramma' ook humane dodingsmethoden omvat. Maar dat is een interpretatie van Wakker Dier. De keurmerken willen graag beoordeeld worden op hun transparantie. Als daar iets mis mee zou zijn, dan kunnen ze hun nominatie begrijpen. Op dat punt geeft de dierenwelzijns-NGO echter geen sjoege. In plaats daarvan zegt Wakker Dier dat de consument het verwacht en dáárom zijn MSC en ASC schuldig bevonden aan misleiding.
Dit artikel afdrukken