Leon Marchal is director innovation bij DuPont Nutrition & Biosciences. Hij legt uit hoe het zit met antibiotica in vlees en de noodzaak om het antibioticagebruik in de dierhouderij zo snel mogelijk te reduceren. Volgens hem is een rol weggelegd voor supermarkten en consumenten.
In 2050 dreigt antibioticaresistentie wereldwijd doodsoorzaak nummer 1 te worden, voorspelt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). "Dat zou ons echt de stuipen op het lijf moeten jagen," zegt Leon Marchal. Hij werkt aan het terugdringen van het antibioticagebruik in de dierhouderij. We spraken met hem naar aanleiding van zijn recente TED-Talk.
Wereldwijd wordt 50 tot 80% van alle antibiotica voor dieren gebruikt. In de jaren '50 ontdekten we dat dieren sneller groeiden als een kleine hoeveelheid antibiotica aan het voer werd toegevoegd. De oplopende vraag naar dierlijke eiwitten maakte er standaard praktijk van. Maar dagelijks gebruik van een beetje antibiotica heeft een keerzijde. Als er een infectie is en je neemt niet genoeg antibiotica - of je maakt je kuur niet af - dan gaan niet alle ziekteverwekkers dood. Erger nog, de overblijvende bacteriën worden resistent. Door die praktijk is in de dierhouderij een fors reservoir opgebouwd van resistente bacteriën.
Van reductie naar antibioticavrije productie
Marchal houdt zich bezig met manieren om ook dat curatieve antibioticagebruik nog verder terug te dringen. Wat hem betreft is antibioticavrije productie de enige logische weg voorwaarts. In de Verenigde Staten zie je fastfoodketens en supermarkten het onderscheid al maken. Ze bieden 'antibioticavrij geproduceerd vlees' en 'regulier' vlees. "In Nederland zijn de supermarkten heel voorzichtig om iets te zeggen over hoe het vlees dat zij verkopen geproduceerd wordt. Er wordt niet over gecommuniceerd," zegt Marchal. "Best opvallend, als je ziet dat bijvoorbeeld Lidl wel naar buiten komt met 'wij hebben de groente met de minste residuen'."
Antibioticavrije productie en een heel laag curatief gebruik van antibiotica zijn haalbaar, de kennis is er, legt Marchal uit in zijn TED-Talk. Verdere reductie van het huidige antibioticagebruik in de dierhouderij ook. Het is zelfs betaalbaar. Uiteindelijk zal het op consumentenniveau een paar procent schelen. Maar dan moeten consumenten wel weten waar ze voor betalen en dat ze er om kunnen vragen. Pas als het bewustzijn over antibioticavrije productie bij consumenten omhoog gaat, zal ook de bereidheid daarvoor te betalen stijgen, en de druk op supermarkten om er transparant over te zijn toenemen.
"En ik zou zeggen dat dit een kleine prijs is om een toekomst te vermijden, waarin bacteriële infecties weer onze grootste moordenaar worden," waarschuwt Marchal. Zijn boodschap is luid en duidelijk: supermarkten of andere partijen zullen de behoefte aan antibioticavrij geproduceerd vlees moeten creëren en niet geheimzinnig doen over het feit dat ze dat nu niet eenduidig en gegarandeerd kunnen leveren.
Dit artikel afdrukken
Wereldwijd wordt 50 tot 80% van alle antibiotica voor dieren gebruikt. In de jaren '50 ontdekten we dat dieren sneller groeiden als een kleine hoeveelheid antibiotica aan het voer werd toegevoegd. De oplopende vraag naar dierlijke eiwitten maakte er standaard praktijk van. Maar dagelijks gebruik van een beetje antibiotica heeft een keerzijde. Als er een infectie is en je neemt niet genoeg antibiotica - of je maakt je kuur niet af - dan gaan niet alle ziekteverwekkers dood. Erger nog, de overblijvende bacteriën worden resistent. Door die praktijk is in de dierhouderij een fors reservoir opgebouwd van resistente bacteriën.
In Nederland zijn de supermarkten heel voorzichtig om iets te zeggen over hoe het vlees dat zij verkopen geproduceerd wordt. Er wordt niet over gecommuniceerdZo varieert bijvoorbeeld in varkens in Europa het percentage resistente Salmonella-bacteriën tussen de 1 en 60%. Die resistente Salmonella's komen ook in het 'eindproduct', varkensgehakt, spare ribs of karbonade terecht. Alleen al in de EU worden er jaarlijks 100.000 mensen ziek van een Salmonella-besmetting. Met de toenemende resistentiegraad, groeit het risico dat consumenten besmet worden met onbehandelbare bacteriën; daardoor lopen ze zelfs het risico te overlijden. Wees in ieder geval een beetje gerust, want sinds 2006 is de toediening van antibiotica via diervoerders verboden. Dieren krijgen alleen nog antibiotica als ze ziek zijn. Nederland loopt wereldwijd voorop bij de reductie van het curatieve antibiotica gebruik, maar verdere stappen zijn nodig.
Van reductie naar antibioticavrije productie
Marchal houdt zich bezig met manieren om ook dat curatieve antibioticagebruik nog verder terug te dringen. Wat hem betreft is antibioticavrije productie de enige logische weg voorwaarts. In de Verenigde Staten zie je fastfoodketens en supermarkten het onderscheid al maken. Ze bieden 'antibioticavrij geproduceerd vlees' en 'regulier' vlees. "In Nederland zijn de supermarkten heel voorzichtig om iets te zeggen over hoe het vlees dat zij verkopen geproduceerd wordt. Er wordt niet over gecommuniceerd," zegt Marchal. "Best opvallend, als je ziet dat bijvoorbeeld Lidl wel naar buiten komt met 'wij hebben de groente met de minste residuen'."
Antibioticavrije productie en een heel laag curatief gebruik van antibiotica zijn haalbaar, de kennis is er, legt Marchal uit in zijn TED-Talk. Verdere reductie van het huidige antibioticagebruik in de dierhouderij ook. Het is zelfs betaalbaar. Uiteindelijk zal het op consumentenniveau een paar procent schelen. Maar dan moeten consumenten wel weten waar ze voor betalen en dat ze er om kunnen vragen. Pas als het bewustzijn over antibioticavrije productie bij consumenten omhoog gaat, zal ook de bereidheid daarvoor te betalen stijgen, en de druk op supermarkten om er transparant over te zijn toenemen.
"En ik zou zeggen dat dit een kleine prijs is om een toekomst te vermijden, waarin bacteriële infecties weer onze grootste moordenaar worden," waarschuwt Marchal. Zijn boodschap is luid en duidelijk: supermarkten of andere partijen zullen de behoefte aan antibioticavrij geproduceerd vlees moeten creëren en niet geheimzinnig doen over het feit dat ze dat nu niet eenduidig en gegarandeerd kunnen leveren.
Voor antibioticavrije productie zijn 3 dingen nodig. In de eerste plaats een betere hygiëne, zodat ziekten minder gemakkelijk binnenkomen en hun verspreiding wordt tegengegaan. In de tweede plaats: betere voeding. Dat houdt in voeding met meer vezels, minder eiwitten en een groter deel ruwvoer. Marchal vergelijkt het voer dat jonge dieren vroeger kregen met een dieet van hamburgerbroodjes, rijstwafels en eiwitrepen. Dat is veranderd in een voedingspatroon met volkoren granen, salade met vlees of bonen. Alleen al de structuur van het voer leidt tot een beter ontwikkeld spijsverteringskanaal en dus gezonder dier. De derde voorwaarde voor een antibioticavrije productie is een gezond microbioom, zodat dieren van zichzelf robuust en weerbaar zijn. 'Verzuring' van drinkwater of voer heeft daar een gunstige invloed op, vergelijkbaar met het eten van gefermenteerde producten als yoghurt of zuurkool.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Al het vlees in de supermarkt/keurslager/markt etc. is antibioticavrij.
Niet alle pesticidevrije producten zijn pesticide vrij.
Wim, dat is nou precies waarom hierboven nadrukkelijk staat 'antibioticavrij geproduceerd vlees'. Verreweg het meeste vlees komt van dieren die geleefd hebben tussen dieren die wel antibiotica kregen. Niet meer om te groeien - zoals vroeger - maar omdat er nog te weinig aan hun robuustheid wordt gewerkt. En dat houdt het risico op de groei van resistente micro-organismen in de benen.
Overigens: de 'zero pesticiden' groenten die je bijvoorbeeld bij Lidl vindt, zijn helemaal pesticidenvrij.
Resistentie in de veehouderij heeft niets te maken met resistentie in de humane sector.
Resistentie in de humane sector is het gevolg van het niet willen ontwikkelen van nieuwe antibiotica omwille van economische redenen.
Ben zelfs van mening dat het huidige beleid in de veehouderij zelfs negatief uitwerkt op de humane sector.
Daar het beleid zo focust op terugdringing en nieuwe antibiotica reserveert voor humane sector worden er nauwelijks of geen nieuwe antibiotica ontwikkelt domweg omdat de producent het niet terugverdient.
Wat robuustheid heeft te maken met antibiotica is mij niet duidelijk.
En om nou elke keer weer voerbespaarders op te rakelen waar we dertig jaar geleden of meer mee gestopt zijn voegt niets meer toe aan deze discussie.
De beste man in dit artikel zit open deuren in te schoppen .
Het probleem van antibiocticavrij in de schappen is niet de antibiotica maar de extreem verbeterde detectie methode.
Is het verantwoord om van antibiotica vrij geproduceerd vlees verdienmodel te maken wanneer het streven is een toekomst te vermijden, waarin bacteriële infecties weer onze grootste moordenaar worden?
Lijkt mij onverantwoord dit aan de markt over te laten. Indien de dreiging echt zo groot is dan lijkt mij dit meer een overheidstaak.
Dick hoe gaan we dan om met humaan gebruik van antibiotica. Moeten wij ook robuuster leven.
De MensDagDosering ligt in Nederland met 4,1 hoger dan die bij de melkveehouderij(DDD2,7). Bij de intensieve sectoren zijn hier nog slagen te maken. Ik vind het goed aan stuk dat de nadruk lig op consument en supermarkt; laat de markt zijn werk maar doen.
Ik vind persoonlijk alle antibiotica uit humaan gebruik een veel groter probleem dan dier uit de veehouderij. Als je kijkt naar antibiotica uit de humane sector(veel al derde en vierde generatie antibiotica) in het riool dan is die veel moeilijk afbreken dan dier uit de dierhouderij(veel al 1e en soms 2e generatie)
Onderbelicht blijft in de discussie veelal alle andere medicijn resten die in het riool water komen; antidepressiva en anticonceptie.