Een te hoge CO2-concentratie in de atmosfeer maakt rijst minder voedzaam en zou op termijn de gezondheid van de armste bevolkingsgroepen kunnen bedreigen. Wereldwijd is rijst een belangrijk bestanddeel van het menu van 2 miljard mensen; 0,6 miljard arme mensen zijn voor ruim de helft van hun menu afhankelijk van rijst. De mogelijke impact kan dan ook groot zijn.
Dat schrijft een groep Amerikaanse, Aziatische en Australische onderzoekers in Science Advances. Ze constateren dat de hoeveelheid eiwitten en voor de mens belangrijke mineralen als ijzer en zink die rijst bevat, afneemt onder druk van de stijgende kooldioxide-concentratie (CO2) in de lucht.
Afhankelijk van de voedingsstof, denken ze dat dit effect ondervoedings- en daardoor gezondheidsgevolgen kan hebben voor tussen de 140 miljoen en 1,4 miljard mensen. De consequenties voor het vitaminegehalte in rijst hebben ze niet in hun onderzoek mee kunnen nemen. Ze wijzen erop dat meer informatie over de effecten op vitamine-gehaltes gewenst is om overtuigender uitspraken te kunnen doen over de gezondheidsrisico's van minder voedzame rijst.
In Azië voorziet rijst voor circa 25% in de energiebehoefte van mensen. De lagere inkomensklassen zijn het meest afhankelijk van rijst. Circa 0,6 miljard arme mensen in Zuid-Oost Azië zijn voor ruim 50% van hun energie- en eiwitbehoefte afhankelijk van rijst.
'Plofrijst' door overbemesting
De studie is de eerste die op basis van meerjarig onderzoek probeert vast te stellen welke effecten verhoogde CO2-concentraties in de lucht hebben op de voedingswaarde van gewassen. Biochemisch gezien, is het logisch om te verwachten dat zo'n effect bestaat. Koolstofdioxide is een meststof. Door het gebruik van fossiele brandstoffen wordt die vanuit de atmosfeer onbeheersbaar en eenzijdig toegepast. Als de andere factoren voor groei zich niet in gelijke mate mee kunnen ontwikkelen, ontstaat een vorm van overbemesting, met de geconstateerde lagere nutritionele waarde van gewassen als gevolg. Het reclamebureau dat voor een NGO een aansprekende term moet verzinnen om dit effect gemakkelijk aan het publiek duidelijk te maken, zou kunnen kiezen voor 'plofrijst'.
De experimenten werden uitgevoerd op lokaties in China en Japan voor de belangrijkste rijstsoorten die commercieel in gebruik zijn. De onderzoekers concluderen dat "de concentratie CO2 die later deze eeuw vermoedelijk zal worden bereikt, een aanvullend effect zal hebben op de ondervoeding van een groot deel van de wereldbevoking."
Dit artikel afdrukken
Afhankelijk van de voedingsstof, denken ze dat dit effect ondervoedings- en daardoor gezondheidsgevolgen kan hebben voor tussen de 140 miljoen en 1,4 miljard mensen. De consequenties voor het vitaminegehalte in rijst hebben ze niet in hun onderzoek mee kunnen nemen. Ze wijzen erop dat meer informatie over de effecten op vitamine-gehaltes gewenst is om overtuigender uitspraken te kunnen doen over de gezondheidsrisico's van minder voedzame rijst.
In Azië voorziet rijst voor circa 25% in de energiebehoefte van mensen. De lagere inkomensklassen zijn het meest afhankelijk van rijst. Circa 0,6 miljard arme mensen in Zuid-Oost Azië zijn voor ruim 50% van hun energie- en eiwitbehoefte afhankelijk van rijst.
'Plofrijst' door overbemesting
De studie is de eerste die op basis van meerjarig onderzoek probeert vast te stellen welke effecten verhoogde CO2-concentraties in de lucht hebben op de voedingswaarde van gewassen. Biochemisch gezien, is het logisch om te verwachten dat zo'n effect bestaat. Koolstofdioxide is een meststof. Door het gebruik van fossiele brandstoffen wordt die vanuit de atmosfeer onbeheersbaar en eenzijdig toegepast. Als de andere factoren voor groei zich niet in gelijke mate mee kunnen ontwikkelen, ontstaat een vorm van overbemesting, met de geconstateerde lagere nutritionele waarde van gewassen als gevolg. Het reclamebureau dat voor een NGO een aansprekende term moet verzinnen om dit effect gemakkelijk aan het publiek duidelijk te maken, zou kunnen kiezen voor 'plofrijst'.
De experimenten werden uitgevoerd op lokaties in China en Japan voor de belangrijkste rijstsoorten die commercieel in gebruik zijn. De onderzoekers concluderen dat "de concentratie CO2 die later deze eeuw vermoedelijk zal worden bereikt, een aanvullend effect zal hebben op de ondervoeding van een groot deel van de wereldbevoking."
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Interessant onderzoek. Ik heb wel moeite met het kopje van de laatste alinea ('Plofrijst' door overbemesting). Er is namelijk sprake van een onbalans tussen de 'meststof' CO2 die de plant via de lucht binnenkrijgt en de andere 'meststoffen' (N, P, Fe, Zn), die via de bodem worden opgenomen. De auteurs van het artikel in Science Advances geven als mogelijke oplossingen voor het probleem dan ook meer/betere bemesting van de bodem (naast selectie van rijstcultivars die beter omgaan met verhoogde CO2-gehaltes en 'postharvest biofortification' van de rijst).
Natuurlijk verwacht ik ook in deze draad een reactie van Arnold van Woerkom ;-)
Een relativerende noot van Mark Aarts in het Volkskrantartikel wat daarover gaat: " Rijst levert toch al geen bijzonder grote bijdrage aan een gevarieerd menu, zegt hij, omdat bij de productie van rijst – het verwijderen van de buitenste laagjes van de rijstkorrel en het ‘polijsten’- veel mineralen en vitamines verloren gaan."
Ook verwacht men dat men in ZO-Azie bij een hoger inkomen gevarieerder gaat eten, met meer groentes, die die tekorten opheffen.
Mijn vraag: als die groentes door hogere CO2 dan ook tot junkfood gedegradeerd worden, wat dan?
Wat betreft meerjarige teelten als fruitbomen en noten, verwacht men bij klimaatsverandering ook problemen, aldus Grist , met name met de grilligheid van het verschijnsel, en afwisseling van extremen na elkaar.
Iets minder relativerend. Wat zou het dit is sowieso al ons lot. Vooral ook nog grootschalig met biobrandstof beginnen (Zie voorstel PBL).
Er zijn idd wel kanttekeningen te maken bij de conclusies:
- er wordt nergens vermeld of de rijstkorrels (of opbrengst per plant) groter is. De metingen betreffen concentraties. Iets meer eten (wat wellicht ook beschikbaar is bij grotere opbrengst) zou het verschil misschien al kunnen opheffen.
- de metingen zijn gedaan met bruine rijst, en dat is bij mijn weten niet het meest gangbare in Azië. De meeste micronutriënten zitten in het vliesje. De verschillen in micronutriënten in de vorm zoals gegeten (witte rijst) zouden wel eens, zeker in absolute zin, marginaal kunnen zijn.
- de metingen zijn ook ongekookt gedaan. De hoeveelheid proteïnen neemt af bij koken, dus het effect op het product zoals het geconsumeerd wordt zou ook hiervoor wel eens minder kunnen zijn.
- de berekende tekorten zijn zelfs in het slechtste geval nog beperkt. Het gaat dan bijvoorbeeld om 3.5g eiwit, terwijl de behoefte circa 60g/d is. Bovendien, rijst bevat niet alle essentiële aminozuren, dus die moeten sowieso uit andere voedingsmiddelen komen.
Kortom, hoe ernstig is dit effect nu werkelijk? Het lijkt wel een poging om weer eens aan te tonen dat CO2 stijging grote gevolgen heeft. Ook hier geldt, het grootste probleem is uiteindelijk vooral de bevolkingsgroei. Immers bij een kleinere populatie is het, althans in theorie, eenvoudiger om te zorgen dat niemand ondervoed raakt.
#1, Tsja Carolien, je zou ook van onderbemesting kunnen spreken. En inderdaad ( #4 ): je kunt ook gewoon wat meer eten (dat doen we de facto met gecultiveerd fruit ook).
Maar zijn dat juiste perspectieven op natuur en armoede?