Quinoa, het hippe 'superfood' van de afgelopen jaren, gedijt mogelijk prima in verdrogende en verziltende landbouwregio's.
Quinoa is van oudsher armeluisvoedsel. Het gewas wordt geteeld in de Andes, op een hoogte waar andere planten niet meer willen groeien. Jaren geleden schreef Nick Trachet er al eens over op Foodlog. Quinoa was in onze streken ooit bekend onder de naam rijstmelde, een inmiddels vergeten naam.
'Jaar van de Quinoa'
De VN riepen 2013 uit tot Jaar van de Quinoa. Dat zette het voedselgewas op de kaart bij wetenschappers, landbouwexperts en klimatologen. Er kwamen congressen, studies, onderzoeken en pogingen quinoa ook in andere regio's en andere omstandigheden te kweken. Ons bloedeigen Wageningen ontwikkelde een aantal varianten quinoa die het in gematigde klimaatzones prima doen.
Al die aandacht had helaas ook een keerzijde. De internationale belangstelling voor het 'superfood' leidde ertoe dat het gewas zo populair - en duur - werd dat er nauwelijks quinoa overbleef voor de lokale markten in Zuid-Amerika.
Veelbelovend in droge en zilte omstandigheden
Afgelopen maand werd er in Dubai een conferentie gehouden over quinoa. Aan bod kwamen de laatste ontwikkelingen, de productie en handelsstromen. Bijzondere aandacht was er voor het telen van quinoa in droge en zilte omstandigheden en op proefvelden in de droge Verenigde Arabische Emiraten. De proefvelden lagen in een regio waar verzilting van het grondwater landbouw vrijwel onmogelijk maakt. De opbrengst van tarwe ligt er rond de 2 à 3 ton per hectare. De verwachting is dat quinoa wel 5 ton zou kunnen opleveren, omdat het gewas maar een fractie van de hoeveelheid water nodig heeft die bijvoorbeeld voor voedselgewassen als tarwe, maïs of rijst nodig zijn. Gemiddeld valt in de Golfstaten minder dan 200 mm regen per jaar. "Quinoa kan een belangrijke rol spelen als stapelvoedsel in moeilijke omstandigheden, zoals die met weinig regen", zegt Thani Ahmed Al Zeyoudi, de milieuminister van de VAE.
Kanttekeningen
Er zijn de nodige kanttekeningen te plaatsen bij het onmiskenbare potentieel van quinoa. Het genetisch materiaal is beperkt. Er is nog maar weinig kennis over de optimale teelt en de daarvoor benodigde hoeveelheid water en meststoffen. Ook is nog niet nagedacht over de maatschappelijke consequenties van de invoering van een nieuw gewas in traditionele gemeenschappen en hun ecosystemen. Tenslotte speelt het vraagstuk van de oorspronkelijke producenten. Als door nieuwe teelten meer quinoa beschikbaar komt, krijgen zij weer met prijsverlagingen te maken. Toch overheersen de optimistische vooruitzichten. Want als het experiment met de Arabische Golf-quinoa slaagt, zou dat een opsteker betekenen voor de landbouw in een regio waar volgens klimatologen in 2050 vrijwel geen landbouwgewassen meer zullen groeien.
Dit artikel afdrukken
'Jaar van de Quinoa'
De VN riepen 2013 uit tot Jaar van de Quinoa. Dat zette het voedselgewas op de kaart bij wetenschappers, landbouwexperts en klimatologen. Er kwamen congressen, studies, onderzoeken en pogingen quinoa ook in andere regio's en andere omstandigheden te kweken. Ons bloedeigen Wageningen ontwikkelde een aantal varianten quinoa die het in gematigde klimaatzones prima doen.
Al die aandacht had helaas ook een keerzijde. De internationale belangstelling voor het 'superfood' leidde ertoe dat het gewas zo populair - en duur - werd dat er nauwelijks quinoa overbleef voor de lokale markten in Zuid-Amerika.
Veelbelovend in droge en zilte omstandigheden
Afgelopen maand werd er in Dubai een conferentie gehouden over quinoa. Aan bod kwamen de laatste ontwikkelingen, de productie en handelsstromen. Bijzondere aandacht was er voor het telen van quinoa in droge en zilte omstandigheden en op proefvelden in de droge Verenigde Arabische Emiraten. De proefvelden lagen in een regio waar verzilting van het grondwater landbouw vrijwel onmogelijk maakt. De opbrengst van tarwe ligt er rond de 2 à 3 ton per hectare. De verwachting is dat quinoa wel 5 ton zou kunnen opleveren, omdat het gewas maar een fractie van de hoeveelheid water nodig heeft die bijvoorbeeld voor voedselgewassen als tarwe, maïs of rijst nodig zijn. Gemiddeld valt in de Golfstaten minder dan 200 mm regen per jaar. "Quinoa kan een belangrijke rol spelen als stapelvoedsel in moeilijke omstandigheden, zoals die met weinig regen", zegt Thani Ahmed Al Zeyoudi, de milieuminister van de VAE.
Kanttekeningen
Er zijn de nodige kanttekeningen te plaatsen bij het onmiskenbare potentieel van quinoa. Het genetisch materiaal is beperkt. Er is nog maar weinig kennis over de optimale teelt en de daarvoor benodigde hoeveelheid water en meststoffen. Ook is nog niet nagedacht over de maatschappelijke consequenties van de invoering van een nieuw gewas in traditionele gemeenschappen en hun ecosystemen. Tenslotte speelt het vraagstuk van de oorspronkelijke producenten. Als door nieuwe teelten meer quinoa beschikbaar komt, krijgen zij weer met prijsverlagingen te maken. Toch overheersen de optimistische vooruitzichten. Want als het experiment met de Arabische Golf-quinoa slaagt, zou dat een opsteker betekenen voor de landbouw in een regio waar volgens klimatologen in 2050 vrijwel geen landbouwgewassen meer zullen groeien.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Superbelangrijk dat er aandacht komt voor dit soort droogte/zout bestendige gewassen. Nog belangrijker is Amarant, dat veel meer voedingsstoffen bevat, en waarvan een 50-tal varianten bestaan (van klein - zoals zeekraal - tot heel groot - zoals Afrikaanse Chepekerta met enorme wortels). In zoutwater omstandigheden (zoals bij de kust van Dubai) is algenkweek ook een goede optie. Google op Amarant en je vindt heel veel info over deze uiterst waardevolle planten.... veel beter dan Quinoa!
Dat helemaal afgezien van de oorzaken van toenemende droogte - zoals enorme monocultures en oerwoudkap, en het afsmelten van gletsjers en permafrost door broeikasgassen.... die het klimaat wereldwijd beïnvloeden en de temperaturen in nu al hete droge gebieden nog verder doen stijgen....
De totale economische kosten van fossiele energie zijn veel hoger dan die van duurzame energie, maar worden in het kostenplaatje niet meegerekend. De economische groei die te bereiken is met investeren in nieuwe duurzame technieken worden in de kort durende winstplaatjes van de aandeelhouders in rooftechnieken en kapitaalsonttrekkingen die economische en sociale stilstand/ achteruitgang opleveren ook niet meegerekend.
De emiraten doen er goed aan hun olie zo veel mogelijk in de grond te laten zitten.... en hun enorme daarmee verdiende kapitalen te investeren in duurzaamheid.
Maar wat te verwachten voor de wereld met die nieuwe olie/schaliegasministers in de USA? In samenwerking met Gazprom & Co? Minder Koude Oorlog (waar Obama en Clinton zo goed in zijn)... maar meer Hete Opwarming...