Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is de obesitasepidemie 'meer dan voldoende' te verklaren uit de toegenomen beschikbaarheid van calorieën. Drastische beperkingen op marketing van voedingsmiddelen, ingrediënten en prijzen zijn nodig.
Dat stelt een nieuwe wereldwijde studie. De studie werd uitgevoerd door een internationaal team van wetenschappers en werd gepubliceerd in het juli bulletin van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
Wereldwijde studie
De wetenschappers onderzochten hoe obesitas zich in de periode 1971 - 2010 ontwikkelde in 69 landen. Ze betrokken 24 hoge-, 27 midden- en 18 lage-inkomenslanden in hun onderzoek. Ze concentreerden zich op het stijgende aanbod van beschikbare calorieën, vooral in de vorm van energierijk voedsel met een grote aantrekkingskracht.
Overaanbod
De onderzoekers stelden vast dat in 56 van de onderzochte landen (81%) zowel de beschikbare calorieën uit voeding als het lichaamsgewicht toenamen. In 45 landen (65%) was de stijging aan beschikbare calorieën groot genoeg om de toename in lichaamsgewicht te verklaren.
Verstedelijking
"We weten dat in die periode ook andere factoren veranderden. De verstedelijking, auto-afhankelijkheid en een zittend bestaan namen hand over hand toe. Die factoren zijn mede verantwoordelijke voor de wereldwijde obesitasepidemie” laat Vandevijvere weten. “Onze studie toont echter aan dat het overaanbod van beschikbare calorieën waarschijnlijk overconsumptie daarvan gemakkelijk in de hand werkt. Dit is op zich al voldoende om de gewichtstoename in de meeste landen te verklaren.”
Maatregelen
Volgens Vandevijvere leven we in een omgeving die het voor mensen makkelijker maakt om ongezonde in plaats van gezonde keuzes te maken. Daarom zal volgens haar “het oude recept van overheden”, educatie en bewegen, de obesitasepidemie niet omkeren. De studie raadt daarom aan heffingen door te voeren op suikerhoudende voedingsmiddelen, gezonde voeding te promoten op scholen en junkfood- en kindermarketing te beperken.
Fotocredits: ‘Fast Food’, Sandra Cohen-Rise and Colin Rose’s photostream
Dit artikel afdrukken
Wereldwijde studie
De wetenschappers onderzochten hoe obesitas zich in de periode 1971 - 2010 ontwikkelde in 69 landen. Ze betrokken 24 hoge-, 27 midden- en 18 lage-inkomenslanden in hun onderzoek. Ze concentreerden zich op het stijgende aanbod van beschikbare calorieën, vooral in de vorm van energierijk voedsel met een grote aantrekkingskracht.
Overaanbod
De onderzoekers stelden vast dat in 56 van de onderzochte landen (81%) zowel de beschikbare calorieën uit voeding als het lichaamsgewicht toenamen. In 45 landen (65%) was de stijging aan beschikbare calorieën groot genoeg om de toename in lichaamsgewicht te verklaren.
Onze studie toont echter aan dat het overaanbod van beschikbare calorieën waarschijnlijk overconsumptie daarvan gemakkelijk in de hand werkt. Dit is op zich al voldoende om de gewichtstoename in de meeste landen te verklarenZo nam van 1971 tot 2008 het aantal beschikbare kilocalorieën per persoon per dag in de VS toe met 768, in Canada met 559 en in Fiji met 550. Deze sterke stijging is vooral toe te schrijven aan vergaand bewerkte - ultraprocessed - voedingsmiddelen. “Die zijn lekker, goedkoop en worden gepromoot. Dat maakt overconsumptie van calorieën erg gemakkelijk”, zegt onderzoeksleider Stefanie Vandevijvere op Medical News Today. In Nederland, waar data van 2000 tot 2009 geanalyseerd werden, nam het aantal beschikbare calorieën in die periode met 51 calorieën per persoon per dag toe.
Verstedelijking
"We weten dat in die periode ook andere factoren veranderden. De verstedelijking, auto-afhankelijkheid en een zittend bestaan namen hand over hand toe. Die factoren zijn mede verantwoordelijke voor de wereldwijde obesitasepidemie” laat Vandevijvere weten. “Onze studie toont echter aan dat het overaanbod van beschikbare calorieën waarschijnlijk overconsumptie daarvan gemakkelijk in de hand werkt. Dit is op zich al voldoende om de gewichtstoename in de meeste landen te verklaren.”
Maatregelen
Volgens Vandevijvere leven we in een omgeving die het voor mensen makkelijker maakt om ongezonde in plaats van gezonde keuzes te maken. Daarom zal volgens haar “het oude recept van overheden”, educatie en bewegen, de obesitasepidemie niet omkeren. De studie raadt daarom aan heffingen door te voeren op suikerhoudende voedingsmiddelen, gezonde voeding te promoten op scholen en junkfood- en kindermarketing te beperken.
Fotocredits: ‘Fast Food’, Sandra Cohen-Rise and Colin Rose’s photostream
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Dit is inderdaad één van de oorzaken van Obesitas. Goedkoop calorierijk voedsel binnen handbereik van een hele grote groep mensen. Bij een "suiktertax" zet ik vraagtekens omdat ik twijfel of dat het juiste effect zou kunnen hebben. Ik ben wel een voorstander van het goedkoper maken van groente & fruit en beweging & sporten desnoods met financiële steun of subsidies van de overheid, zodat deze gezonde producten nog beter toegankelijk worden voor een hele grote groep mensen.
De kop die Foodlog gebruikt:
"Obesitasepidemie gevolg toename beschikbare calorieën"
Is m.i. een onjuist citaat.
In het interview zegt de onderzoeksleider:
"...our study shows that oversupply of available calories is a likely driver of overconsumption of those calories and can readily explain the weight gain seen in most countries."
Dus:
"...overaanbod is een waarschijnlijke (drijvende) factor voor overconsumptie en kan op zich eenvoudig de gewichtstoename verklaren."
Ook in de paper zelf schrijven ze het anders:
"...increases in food energy supply are sufficient to explain increases in average population weight."
De strekking van:
'...is voldoende om te verklaren...'
is toch echt anders dan
'... obesitas is gevolg van...',
want het eerste impliceert geen mechanistisch verband maar in feite slechts een statistische 'verklaring'.
Daarnaast inhoudelijk: de onderzoekers noemen het in de paper heel duidelijk dat het een 'associatie' betreft en beschrijven bovendien een hele berg confounders. Duidelijk geen oorzaak-gevolgrelatie dus. Ook zijn er grote meetonzekerheden m.n. in de voedselbeschikbaarheid, want daarin zijn:
"...losses of edible food, e.g. during storage, preparation and cooking, as plate-waste or domestic animal feed, or thrown away, are not considered."
En die weggegooide kJ's zijn er veel (in de VS 5800 kJ pppd)! Dat is 1380 kcal, dus ruim de helft van de dagelijks geadviseerde energie inname.
Uiteindelijk dit soort studies m.i. het beste beoordelen door naar de resultaten zelf te kijken. De onderzoekers hanteren een model dat stelt dat structureel 100 kJ per dag extra eten op den duur leidt tot 1 kg extra gewicht. In figuur 1 zetten ze dat samen met de data uit. De correlatie tussen model en 'meting' is niet anders te noemen dan bijzonder slecht. Kortom het model wordt niet ondersteunt door de data.
Los van dat model is er bovendien nauwelijks een trend te vinden tussen extra energieinname en toegenomen gewicht. Het enige dat er grofweg van te zeggen is, is dat beiden in de overgrote meerderheid van landen zijn toegenomen. Maar soms de ene parameter (beschikbaarheid) veel en de andere (gewichtstoename) weinig, en soms juist andersom. Een echte 'verklaring' geeft extra beschikbaarheid van calorieën dus niet, laat staan een 'oorzaak'.
Terugkomend op het citaat in #2, de resultaten laten eigenlijk helemaal niet zien dat overaanbod overconsumptie in de hand werkt ("...oversupply ... is a likely driver of overconsumption..."). Ze laten slechts een correlatie zien en de uitleg is erbij bedacht. Je zou het net zo goed kunnen omdraaien: wat nou als er door hogere consumptie steeds meer vraag naar voedsel ontstaat? Dan drijft consumptie aanbod op, niet andersom. Het zou echter wel dezelfde data opleveren. Daarbij zou hogere consumptie zelf bijv. kunnen komen door hoger inkomen (m.n. in armere landen) of door fysiologische verschijnselen die op hun beurt wellicht door de kwaliteit van voeding kunnen komen (niet vullend voedsel, of onvoldoende 'regelende' micronutriënten, etc.).
Punt is echter juist dat deze resultaten het niet toelaten om daar uitspraak over te doen. Niet de speculaties van mij, maar evenmin de conclusie van de auteurs.
Boeiend commentaar van Dennis.
Ik zou zeggen lees deze zinnen in de samenvattende conclusie van het artikel zoals de onderzoeker die zelf schreven:
The findings suggest that increases in food energy supply are sufficient to explain increases in average population body weight, especially in high-income countries. Policy efforts are needed to improve the healthiness of food systems and environments to reduce global obesity.
Vergelijk die met deze zin in het artikel:
Our findings suggest that there is an excess of energy available from an increasing national average food energy supply in countries of varying income levels.
En let vervolgens op de manier waarop die zin geïnterpreteerd moet worden, gegeven de zinnen die er direct op volgen: Therefore, policy efforts need to focus on reducing population
energy intake through improving the healthiness of food systems and environments. Achieving WHO’s target to halt the rise in obesity by 2025 will require major action by governments and the food industry. A combination of several policy actions will be needed to significantly improve diets and reduce overconsumption.
Wat zegt de WHO nou? En op basis waarvan?
De kop is overigens geen citaat maar een precieze parafrase van wat de organisatie zegt om er een gepaste kop van te kunnen maken.
Mensen met een hoog inkomen zetten dat extra inkomen om in spaargeld; hun bankrekening groeit gestaag. De hoogte van de spaarrekening correleert met inkomen.
Iedereen weet dat dit onzin is; extra inkomen wordt niet of hoogstens deels omgezet in spaargeld: het wordt vooral uitgegeven.
Waarom denken we dan, dat extra 'calorie-inkomen' alleen maar kan worden omgezet in vet op de lichaamsspaarrekening? Waarom wordt de optie 'extra uitgaven in de vorm van hogere activiteit' niet serieus genomen?