Slim statiegeld nog niet zo makkelijk

De proef met het ‘digitale’ systeem, waarbij mensen geld terugkrijgen door met de smartphone een code te scannen op zowel blikjes of flesjes als de blauwe PMD-vuilniszak, is populair in Vlaanderen. Deze methode heeft ook de voorkeur van de verpakkingsindustrie, maar niet die van de milieuorganisaties en de Walen.

Milieuorganisatie Recycling Netwerk Benelux schakelde het Britse gespecialiseerde onderzoeksbureau Eunomia in om de haalbaarheid van digitaal inzamelen te toetsen. De uitkomst liegt er niet om: de ‘digitale’ statiegeldmethode zou weliswaar een wereldwijd unicum zijn, maar is praktisch gezien niet haalbaar.

"Zoiets is nog nooit op zo'n grote schaal ingevoerd", zegt Chris Sherrington van Eunomia in het Nieuwsblad. "Het is gebaseerd op zoveel onderdelen waarvan nog niet is aangetoond dat ze werken. Terwijl het net belangrijk is om het vertrouwen van het publiek te krijgen. Dat kan pas als er zekerheid is dat alles echt werkt.” De digitale aanpak kent te veel onzekerheden en vooral ook te weinig controle dat de blikjes en flesjes niet meer in het zwerfvuil terecht kunnen komen.

Nee, dan toch maar het 'klassieke' inleversysteem, zoals dat in Nederland bestaat. Gewoon met je lege flesjes en blikjes naar de supermarkt, inleveren en meteen je geld terug bij de kassa. Daar zijn met name de Walen het mee eens. Zij vinden de digitale variant niet toegankelijk genoeg omdat niet iedereen een smartphone, bankapp en internet heeft of daar gemakkelijk mee overweg kan. Bovendien zijn er in Wallonië veel zones blanches, plekken waar er simpelweg geen bereik is. Dan kun je er bijna vergif op innemen dat digitaal inleveren een vrijbrief voor meer zwerfvuil wordt.

Minister Demir heeft nog eventjes. Zij neemt pas een definitief besluit na het afronden van de proefprojecten tegen het einde van dit jaar. De invoering staat per 2025 op de rol.