Waar wij in Nederland het bestaande statiegeldsysteem uitbreidden naar kleine flesjes en blikjes, worstelt België al jaren met zo'n regeling. Met als gevolg dat de zwerfvuilproblematiek er uit de hand loopt. Misschien moeten de Belgen wel helemaal niet naar Nederland kijken, betoogt Danny van Assche in De Standaard. Belgen staan gewoon vóór op de Nederlanders.
Statiegeldsystemen zijn bewezen effectief in de strijd tegen zwerfvuil. De aantallen in het milieu rondzwervende plastic flesjes daalden drastisch (-80%) sinds de invoering van statiegeld op plastic flesjes. Daklozen hebben bovendien het inleveren van blikjes als verdienmodel ontdekt.

Vlaanderen kijkt dan ook met enige afgunst naar ons land, want "waarom zou de Vlaamse regering het makkelijk maken, zoals in Nederland, als het ook moeilijk kan?" stelde De Standaard-columnist Marc Reynebeau onlangs. België kent namelijk helemaal nog geen statiegeldsystemen, in Vlaanderen lopen sinds kort 3 experimenten.

Maar ... die experimenten zijn nogal idioot, schrijft Danny van Assche, gedelegeerd bestuurder van de Belgische ondernemersorganisatie Unizo, in een opiniestuk in De Standaard. Belgen hebben een veel slimmere manier om met flesjes en blikjes om te gaan. "Laat ons het statiegeldverhaal eens puur vanuit het standpunt van de consument bekijken," zegt hij. "Belgen zijn de meest performante sorteerders van Europa. We gooien onze blikjes en flessen nu gewoon in de blauwe pmd-zak, die in Nederland gewoon niet bestaat." Daar heeft Van Assche een punt: Vlamingen sorteren hun afval in wel 5 of 6 verschillend gekleurde zakken. In Nederland is de inzameling van PMD (plastic, metaal, drinkpakken) door de overheid bij de gemeenten belegd.

Al die goed getrainde Belgen zullen dus, mocht er een statiegeldsysteem komen, hun gedrag moeten veranderen. "De brave burgers zullen dus al hun flessen en blikjes (ongeschonden!) moeten bewaren en ze telkens mee naar de supermarkt zeulen in plaats van ze thuis in de blauwe zak te steken. [..] In de supermarkt kunnen ze dan aan een Tomra-machine aanschuiven om hun leeggoed één voor één in de machine te stoppen." Dat is geen onverdeeld genoegen, blijkt uit de Nederlandse situatie: de inlevermachines zijn regelmatig stuk, er staan lange rijen en tot overmaat van ramp werden ze onlangs ook nog gehackt.

De oplossing volgens Van Assche? "Laat ons wel degelijk statiegeld invoeren (voor minder zwerfafval), maar laat ons daarbij de troeven van onze blauwe zak gebruiken. Als je het lege blikje met je smartphone of een scanner even scant, en vervolgens ook de blauwe zak waarin je het werpt, dan wordt het statiegeld betaald. Klaar is kees. Niet alles thuis opstapelen, meevoeren, aanschuiven en in de Tomra steken, maar gewoon thuis."

SUP-regeling
De oplossing van Van Assche kan bovendien een oplossing zijn voor de eenpersoonsverpakkingen die in Nederland tot lijdzame protesten van supermarkten hebben geleid. Supermarkten kozen plichtmatig voor een lage Single Use Plastic bijdrage op portieverpakkingen voor eenmalig gebruik. Dat doen ze omdat de inflatie hun klanten al hard genoeg raakt. Tegen wil en dank krijgen ze extra centen binnen die slechts een formeel doel van de overheid dienen, maar geen resultaat - minder plastic - gaan opleveren. Lees hier wat we over de Nederlandse SUP-regeling schreven.