Lees ook
Helaas lopen de schattingen over de hoeveelheid fosfor die we wereldwijd nog hebben, nogal uiteen: van genoeg voor 30 jaar tot meer dan 300 jaar.

Nieuw onderzoek, recent gepubliceerd in Nature Food, maakt een einde aan die onzekerheid. Britse en Nieuw-Zeelandse onderzoekers onderzochten de fosforconcentraties in landbouwgronden over de hele wereld met het oog op een optimale groei van 28 belangrijke voedingsgewassen, van tarwe en maïs tot rijst en appels.

Het onderzoeksteam berekende dat er voldoende fosfor op aarde is om nog 531 jaar vooruit te kunnen en de wereldwijde voedselproductie te optimaliseren. Op één voorwaarde: dat we efficiënt en eerlijk met de fosforreserves omgaan.

Te veel en tekort
Op dit moment wordt er jaarlijks 20.500 kiloton fosfor wereldwijd als meststof toegepast. Die hoeveelheid is ongelijk verdeeld: ongeveer 30 à 40% van de landbouwgrond heeft een te hoge fosfortoepassing. Ieder jaar wordt 10.556 kiloton fosfor verspild door overmatige toepassing, met name voor tarwe en grasland in Europa en maïs en rijst in Azië. Planten kunnen slechts een fractie van de beschikbare fosfor benutten, de rest spoelt uit en verknoeit de waterkwaliteit (eutrofiëring). Daar staat tegenover dat wereldwijd bijna driekwart van de landbouwgrond een fosfortekort heeft; het meest acuut is dat in Aziatische landen zoals India.

Om het tekort aan te pakken en de gewasopbrengsten te verhogen, berekenden de onderzoekers dat er wereldwijd bijna 57 miljard ton fosfor moet worden toegediend. Om de fosforconcentraties optimaal te houden, is er daarna 17.500 kiloton fosfor per jaar nodig. Ten opzichte van de huidige 20.500 kiloton, is er dus met eerlijker en efficiëntere fosforbemesting zo'n 3 miljard ton fosfor per jaar te besparen.

En dat is makkelijker gezegd dan gedaan: "De wetenschap is duidelijk, maar om fosfor efficiënt te gebruiken en de voorraden te vergroten, moeten regeringen samenwerken om beleid te maken dat het gebruik van fosfor alleen stimuleert waar het nodig is," zegt onderzoeksleider Richard McDowell in Phys.org.

Een dikke 500 jaar, dat is nog een eind weg. Het moment waarop alle fosfor op is, ligt zelfs nog verder weg. De berekeningen van de onderzoekers zijn nl. bij verschijnen al achterhaald door de ontdekking van 's werelds grootste fosforgesteentevoorraad in 2023 in Noorwegen. Het is wonderlijk dat ze die niet hebben meegenomen en niet eens vermelden.

Recent ontdekte Noorse voorraad niet meegenomen

De onderzoekers gingen uit van de situatie zoals die bekend was in 2020. Toen bedroeg de wereldwijde geschatte voorraad fosfaatgesteente 71.000.000 kiloton (71.000 miljard ton, 1 kiloton is gelijk aan 1 miljoen kilo), wat neerkomt op 9.301 miljard ton fosfor na correctie voor de P2O5-concentratie in fosfaatgesteente (30%) en de omzetting van P2O5 naar fosfor. Bij het huidige toepassingstempo (20,5 miljard ton per jaar) zouden de momenteel geschatte 9.301 miljard ton fosforreserves over 454 jaar uitgeput zijn, als ze alleen zouden worden gebruikt voor het verbouwen van gewassen.

Kan, met de ontdekking van 'de grootste fosfaatafzetting ter wereld' vorig jaar, dit onderzoek dan meteen de prullenbak in? Dat zou de onderzoekers tekort doen. Ze brachten immers voor het eerst in kaart wat de hoeveelheden beschikbare fosfor in landbouwgronden zijn en waar sprake is van tekorten en overschotten, om tot een eerlijkere toepassingsverdeling te komen die minder milieubezwaarlijk is.

Dit artikel afdrukken