Regel nachtslacht in de zomer

Vanmorgen vroeg was Lesley Moffat samen met een collega van de onder het grote publiek nog weinig bekende dierenwelzijnsorganisatie Eyes on Animals te horen op NPO1-radio.

De letter en de praktijk
De Canadese Moffat maakte in Europese dierenwelzijnskringen naam door in Frankrijk diertransporten voor de politie controleerbaar te maken. Agenten wisten niet hoe ze de wet moesten vertalen in handhaving. Tussen de letter van de wet en de praktijk van de handhaving zat een te groot gat.

In de wet staat bijvoorbeeld in dat dieren tijdens het verlaten van de stal en het transport naar het slachthuis 'niet onnodig mogen lijden'.

Maar wanneer is leed onnodig? Dieren die in een vrachtwagen stilstaan in de zon zonder koeling of verkoelende luchtstroom, lijden onvermijdelijk.

Omdat ze die vraag niet konden beantwoorden, durfden agenten niets te doen. Moffat vertelde daarover in een interview dat we eerder dit jaar brachten.

Onnodig of overmacht?
De hitte die Nederland - en vele andere Europese landen - op dit moment treft, veroorzaakt onnodig dierenleed. Vanwege de hitte zijn de afgelopen dagen honderden varkens en duizenden kippen in stallen doodgegaan. Soms door onnodig leed en soms door overmacht.

Voorbeelden van onnodig leed zijn het vervoer van dieren in de volle hitte over wegen met files; je kunt de dieren immers ook 's nachts of via andere wegen vervoeren.

Voorbeelden van overmacht zijn vermoedelijk oververhitting van stallen, brand of, zoals vannacht in Maarheeze, door het uitvallen van de luchtwassers en ventilatie als gevolg van een stroomstoring. Bij het laatste moet de vraag gesteld worden of een verplicht noodaggregaat voortaan geen vereiste moet zijn, voor wie dieren in gesloten stallen houdt in een land waar 's zomers voortaan rekening moet worden gehouden met aansluitende dagen waarop het 35-40 graden kan worden.
Bij de andere twee voorbeelden van overmacht moet de vraag gesteld worden hoeveel risico een dierhouder moet willen aanvaarden. Er vliegen immers zelfs in de winter al te veel stallen in de brand; onder meer als gevolg van het gebruik van luchtwassers en de aanwezigheid van - aan de elektrokabels knagende - muizen en ratten. De aanwezigheid van knaagdieren is toegenomen omdat hun bestrijding aan banden is gelegd.

Nachtslacht
Eyes on Animals ging met NPO1 op pad om samen vast te stellen of bedrijven bij het vervoer van dieren onnodig leed weten te voorkomen en adviseren hoe het beter kan.

's Nachts slachten en dieren voor de slacht aanvoeren, is een voor de hand liggende oplossing om transporten en stilstand van vrachtwagens met dieren in de volle zon tegen te gaan; bij stilstand valt de verkoelende luchtstroom weg.

De slachtsector praat over nachtslacht met de NVWA maar dat schiet nog niet zo op. In de uitzending blijken Eyes on Animals en directeur Peter Vesseur van de Nepluvi, de brancheorganisatie voor pluimveeslachterijen, het zonder discussie roerend eens: nachtslacht moet je gewoon kunnen regelen, desnoods in alle maanden waarin de temperatuur boven de 25 graden kan uitkomen of zelfs het hele jaar door. Dan hoeven dieren niet meer in de hete zon te wachten op een parkeerplaats of in de file. Zo pas je de regel 'laat dieren niet onnodig lijden' praktisch toe en maak je die gemakkelijk handhaafbaar. Opvallend nieuws uit de uitzending: op warme dagen worden meer kippenvangers ingezet om de dieren sneller te laden en worden ze met minder dieren in een krat gezet om hun warmte makkelijker aan de lucht kwijt te kunnen. Dat had de kippensector zelf al bedacht.

Luister de heldere uitzending hier even na. Ik verheug me alvast op een vervolg: praktische oplossingen die Eyes on Animals tegen stalbranden in Nederland in stelling weet te brengen. Dierenarts Bulle Koster heeft er al lange tijd uitgesproken ideeën bij die maar niet verder willen komen.