De echte naam van die dikke vriendin is Aubrey Gordon. Ze laat zien hoe complex het is om dik te zijn en niet in het conventionele plaatje te passen. Documentairemaker Jeanie Finlay besloot haar te portretteren.

'Your Fat Friend' gaat niet over de zogeheten plus size-merken en -modellen die eigenlijk gewoon kleding verkopen aan vrouwen met een gemiddelde maat. De documentaire wil een verschuiving teweegbrengen in de manier waarop we dikke mensen behandelen, inclusief het aanpakken van tal van uitdagingen op het gebied van bijvoorbeeld gezondheidszorg, discriminatie en de invloed van de dieetindustrie die jaarlijks miljarden omzet.

Dik lijf accepteren
De documentaire is meer dan een persoonlijk verhaal: het is een spiegel voor de maatschappij en een roep tegen de stigmatisering van dikke mensen die diep in onze maatschappij zit. Gordon zette zich lange tijd in voor de rechten van LGBTQIA, zag dat het iets uithaalde en is er daarom van overtuigd dat ze iets kan veranderen om dik zijn geaccepteerd te krijgen. Ze is fors en strijdt nu voor haar eigen zaak: “Zeg gewoon dik.”

Waarom altijd die foto met een knellend T-shirt, uitpuilende vetribbels en een hamburger?
Dikke mensen zijn het mikpunt van spot. Beelden in de media bevestigen gangbare en veelvoorkomende opvattingen. Dik zijn wordt bijvoorbeeld door beeldredacties met groot gemak gekoppeld aan lelijk en lui. Zulke stereotyperingen missen hun uitwerking niet. Uit een Amerikaans onderzoek blijkt dat 65% van de online berichten als stigmatiserend mag gelden. In Nederland streeft daarom de Stichting Dikke Vinger ernaar de media zich bewust te maken van hun verantwoordelijk om stigmatisering tegen te gaan. Met een praktische checklist biedt de stichting handvatten om respectvolle beelden van dikke mensen te kiezen. Het is een kleine moeite om dikke mensen in goed passende kleding en met een salade af te beelden. Waarom altijd die foto met een knellend T-shirt, uitpuilende vetribbels en een hamburger?

Te krappe stoelen
Bij de première van 'Your Fat Friend’ in het Verenigd Koninkrijk stonden het publiek rijendik te wachten, een bewijs dat het onderwerp leeft. De bioscopen waar de documentaire draait, houden rekening met de toegankelijkheid voor dikke mensen. Gestandaardiseerde stoelgroottes maken het bijwonen van openbare evenementen immers tot een uitdaging voor wie daar niet meer in past. Voor dikke mensen is een te krappe theaterstoel fysiek oncomfortabel én psychologisch een niet te verwaarlozen barrière om uit te gaan zoals een 'normaal' mens dat doet.

De bewustwording van het effect van een te kleine stoel benadrukt nog maar eens de boodschap over welke lichamen als ‘normaal’ of ‘gewenst’ worden beschouwd. Op de Your Fat Friend-website staan de nodige concrete tips voor de uitbaters van evenementenlocaties om inclusiever te denken en hun zalen en andere faciliteiten aan te passen.

In Nederland moeten we nog even geduld hebben voordat de documentaire hier te zien is. In de tussentijd hoopt Gordon het gesprek over de effecten van stigmatisering en lichaamsbeelden via de media op gang te brengen. Weg met de schaamte en het schamperen: just say fat.

Dik zijn in Nederland: 'van afvallen word je slimmer'

"Als dik mens werd ik als dom behandeld." Vertegenwoordigers keken langs haar heen terwijl ze vroegen naar ‘de baas’. "Ze keken ongelovig als ik zei: daar spreekt u mee.” Sandra de Bruijn (46) maakte het vaak mee, toen ze samen met haar toenmalige man een tankstation had en kampte met ernstig overgewicht.

"Van het vooroordeel ‘dik is dom’ heb ik heel veel last gehad”, vertelt Sandra de Bruijn uit Nijkerk, die hoogbegaafd is. "Dat veranderde toen ik na mijn maagverkleining was afgevallen. Toen werd ik op waarde geschat en werd mijn mening serieus genomen. Het is een groot contrast. Ik tel weer mee.”


Met die woorden opende De Stentor recent een bericht over maagverkleining.
De Bruijn deed mee aan een onderzoek van het universitaire ziekenhuis Radboudumc in Nijmegen naar de langetermijneffecten na een maagverkleining. Ze zegt in gesprek met de krant dat ze door haar overgewicht minder energie had. Haar brein kan meer verwerken. "Ik voel me alerter", zegt ze. 'Hersenen werken beter', luidt een van de subkopjes in de krant

Vervolgens schrijft de krant dat hoogleraar Amanda Kiliaan, die het onderzoek leidt, is "geraakt als ze hoort dat De Bruijn dankzij de maagverkleining weer meetelt". De hoogleraar zegt: "De maatschappij oordeelt hard over mensen met overgewicht. Ze roepen dat het je eigen schuld is als je dik bent, terwijl er heel vaak genetische factoren meespelen, of een psychisch trauma. Het is echt niet zo dat mensen hun overgewicht zelf hadden kunnen voorkomen.”

Daar staat met zoveel woorden: je moet dun worden, want van dik zijn word je inderdaad dommer en tel je niet mee. Neem dus een maagverkleining. Kiliaan bedoelt het vast goed, maar bevestigt het stigma.
Dit artikel afdrukken