De Frankfurter Allgemeine Zeitung vraagt zich af hoe ver ze daarmee kunnen gaan en wanneer de openbare orde wordt verstoord. Dat is het moment waarop de oude tegen de jonge generatie zal besluiten in te grijpen. In Duitsland plakken jonge mensen die zich de laatste generatie noemen zich vast aan het asfalt. Daarmee verstoren ze het verkeer en proberen ze de fossiele samenleving te bewegen tot snelle actie naar een niet-fossiele samenleving. In Duitsland worden als gevolg van de oorlog tussen het Westen en Rusland inmiddels kolencentrales weer geopend omdat het land - net als een groot deel van de Thunberggeneratie - kernenergie afwijst.
De CDU stelt inmiddels voor de jonge activisten preventief in hechtenis te nemen.
CDU-Plan für Klimaaktivisten: Czaja will Blockierer präventiv einsperren https://t.co/ruDkfkM880
— ZDFheute (@ZDFheute) July 23, 2022
Een fragment uit de FAZ:
Lea, 24, is niet bang, ze heeft vaker zulke acties gedaan. Maar ze moet opschieten; naast haar dragen de politieagenten de eerste deelnemer al weg, die niet behendig genoeg was. Dus haalt ze snel de superlijm tevoorschijn en plakt die vast; haar linkerhand plat op het asfalt, drie vingers dik ingesmeerd met de doorzichtige vloeistof die ze in tientallen flesjes bij zich hebben, en haar rechterhand op de linkerhand van haar vriendin Ella. Nu stilhouden tot het stevig is. Een andere activist naast de twee heeft gekozen voor de hardcore-variant: superlijm vermengd met snelbindend beton wordt keihard en is door de politie niet meer los te krijgen met bakolie, die de agenten al per fles uit hun patrouillewagen halen. Het moet zorgvuldig in elkaar gebeiteld worden als niemand gewond wil raken. Dat kost tijd, en tijd is protest. Want als je blijft plakken, kun je niet zo snel van de straat worden gedragen en langer de aandacht vestigen op de strijd, waarvoor Lea haar doctoraalscriptie in de politieke wetenschappen over "burgerlijke ongehoorzaamheid" aan de kant heeft gegooid. Waarvoor zij zich laat oppakken en uitschelden door automobilisten. Toch vindt die zij onvermijdelijk want zo kun je politici dwingen met dergelijke acties meer te doen om het klimaat te beschermen.
De een gelooft in vrijheid om te kunnen leven zoals we dat doen, de andere in minder welvaart om te kunnen overleven en de derde dat je zowel het een als het ander kunt hebbenDerde weg
In Nederland verzetten klimaatsceptici (verzameld bij onder meer Wynia's week) en zich onafhankelijk noemende journalisten en wetenschappers zich tegen het doemwereldbeeld dat de leden van de jonge generatie zich zo vergaand laat verzetten tegen de oude die haar privileges en vrijheden niet wil opgeven. Emeritus hoogleraar agronomie Rudy Rabbinge (75) verzet zich tegen de doembeelden van de Club van Rome maar-dan-in-de-overtreffende-trap op Boerderij. Rabbinge: “Alle verhalen tegenwoordig zijn doemverhalen. Er gaat grote honger ontstaan, onze grondstoffen zijn uitgeput. Het is een herhaling maar dan in overtreffende trap van de boodschap van de Club van Rome in 1972. Van die voorspellingen, het waren geen scenario’s, is vrijwel niks uitgekomen. Er wordt beweerd dat dat wel zo is maar dan met een vertraging, maar alle signalen wijzen erop dat de voorspellingen niet juist zijn. Je ziet dat mensen zich anders gaan opstellen en aangepaste technologie wordt ingezet." Rabbinge is voorzitter van Replanet, een groep zogeheten ecomodernisten die een derde weg zien tussen doem en een wereld waarin mensen moeten minderen. Kernenergie en meer technologie zijn wat hen betreft de uitweg en zullen leiden tot een hoorn des overvloeds. De laatste generatie gelooft in veel minder welvaart en is bereid de openbare orde daarvoor op de proef te stellen.
Drie geloven
Er is een richtingenstrijd gaande tussen consumenten die hun verworven welvaart en leven niet op willen geven, jonge mensen die geloven in de ondergang van de bestaande wereld en denkers die geloven in meer techniek als way out voor de spanning tussen die twee fundamentele houdingen. Het zijn drie geloven: de een gelooft in vrijheid om onbeperkt te kunnen leven zoals we dat doen, de ander in beperking om te kunnen overleven en een nieuw samen zijn te kunnen ervaren en een derde dat beperking niet nodig is en je toch een betere wereld kunt maken als je maar veel techniek toelaat.
Het Engels, Duits, Frans en Nederlands kennen dezelfde volkswijsheden. You can't have your cake and eat it. In het Duits zegt het spreekwoord: Mann kann nicht auf zwei Hochzeiten tanzen. In het Frans zegt het: On ne peut pas avoir le beurre et l'argent du beurre. Het is van tweeën één, zegt dezelfde volkswijsheid in het Nederlands. We moeten kiezen. Het derde geloof gooit die oude wijsheid aan de kant en gelooft in de technology fix. We zullen moeten afwachten wat de toekomst brengt als resultaat van de toenemende clash tussen deze drie fundamenteel verschillende geloven die niettemin dezelfde wereld moeten delen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
#32 Wouter, "Ik vind het hoe dan ook te gemakkelijk om elk onderwerp daarom weg te zetten als Frame, een opinie of ook maar een geloof." Of 'kerk'.
Foodloggiaans wordt het weg gezet als geloof, opinie of frame, is misschien zo, maar waar het (lijkt mij) in deze om gaat, is dat het 'in the minds' zo kan functioneren.
Zo functioneert 'bio' maar al te vaak als redding van de aarde, 'duurzaamheid' idem (vandaag is het earth overshoot-day, gefeliciteerd), en lijkt er verder niet nagedacht te worden: zo worden die onderwerpen weg gezet in 'the minds'.
Dan ambacht.
Ik ben ook een ambachtsman. Ik ben eerst theoretisch geschoold, en mocht daarna onder leiding van 'meesters in hun vak' beetje bij beetje zelfstandig mijn vak gaan uitvoeren. In de middeleeuwen zou ik een meester in mijn ambacht zijn.
Nu hebben we internet. Maar zelfs met deze informatie-bron kan je niet de kennis opdoen om meester te worden in mijn ambacht. Daar ligt dan ook mijn zorg. Meester in de ambacht worden dat vraagt 'opleiding, veel km's maken, en gecoacht worden door een meester. Of zoiets.
Ik vind het hoe dan ook te gemakkelijk om elk onderwerp daarom weg te zetten als Frame, een opinie of ook maar een geloof.
Heren, ondanks dat ik mijn best heb gedaan om de klassieke filosofen te lezen en te begrijpen, ken ik mijn beperkingen. Jullie zijn allemaal verstandig, en zeggen dingen die ik kan volgen en waar ik me zelfs in kan vinden.
JP: "we hebben niks anders dan geloof". Voor mij te simpel, ja er is geloof, maar er is ook ratio (voor het gemak maar even wetenschap te noemen). Geen zin om DNA, de zwaartekracht, het zonnestelsel, wiskunde of de werking van lasers te ontkennen. Van mij mag je hier in geloven, maar ontkennen van dit soort ''simpele" systemen dat zet geen zoden aan de dijk. De kennis van "complexere systemen" zoals mensen in een samenleving, diversiteit van de natuur, dat vraagt een enorme mate van nederigheid. Daar wil ik best geloof en vertrouwen op plakken. Prima om dat "het menselijk tekort" te noemen.
Dan safe fail. Ja de wetenschap over complex systemen EN uit praktijk werk, blijft dat deze aanpak het beste is. Nu denk ik wel dat de DoE (Design of Experiments) opgesteld moet worden met kennis van zaken. Maar het 'doen' in de praktijk (heel hip fieldlabs genoemd), ervaren wat werkt, en wat niet, dat is 'the way to move forward'. Wel vraagt het lef, een doen aanpak, en accepteren dat je meerdere van dit soort interventies moet uitvoeren (waardoor het 'duur' lijkt, maar uiteindelijk niet is).
Marianne Zwagerman heeft het niet over hoog en laag opgeleid, maar over theoretisch en praktische geschoolde mensen. Ik vind dat wel een mooie woordkeuze.
Ikzelf -ik ben hoog opgeleid- heb een natuurlijk hekel aan hen die zeggen "vertrouw me maar ik ben de professor x y z". Voor mij zijn dat geen argumenten. In mijn jeugd, maar zeker ook in mijn studie heb ik geleerd om "te denken", en daar hoort een debat op inhoudelijke argumenten bij. Maar ja dat lukt alleen als je niet al te veel tijd hoeft te spenderen aan de 'basics' (DNA, Zwaartekracht, zonnestelsel, wiskunde, of de werking van lasers). Ik ben te ongeduldig om in een debat daar ook nog tijd aan te moeten besteden. Arrogant? Misschien.
Ik geloof dus ook niet in de wetenschap. Ik geloof wel in het proces van debat, schrijven, lezen, proberen, en nog meer debat. Maar leren van basis theorie, dat doe je maar op de middelbare school, de hoge school en/of universiteit. Ik weet niks van psychologie, daar ben ik gewoon een junior op, maar van fysica, chemie en biochemie daar durf ik best veel over te zeggen. Mag ook wel na zo'n lange tijd. Maar een debat aangaan met een iemand die net zijn HAVO heeft gehaald in geschiedenis en talen, op fysica, chemie of biochemie, dat doe ik niet. Dat is vrijwel altijd educatie.
Dick #29 , mee eens: ambacht is een ondergeschoven kindje geworden. Je ziet het al af aan de salariëring van ambachten vergeleken met beroepen die door hoger opgeleiden uitgevoerd worden (en meestal niet als ambacht worden gezien, noch die vaardigheid meenemen in de waardering).
Toch denk ik zelf dat het op een ander niveau zit, namelijk dat wat we als samenleving zijn beschouwen als waardevolle cq. noodzakelijke algemene kennis. Opleidingen, van basisschool tot universiteit, zijn bijna geheel gericht op kennis, op feitjes, maar nauwelijks op inzicht of op de vaardigheid om "een intuïtie [te krijgen] voor het geheel en hoe het reageert op interventies". Bij natuurkunde op het voortgezet onderwijs worden allerlei wetten en trucje aangeleerd, om deels weer te worden afgeleerd op de universiteit en vervangen worden door nog diepere wetten en rekenmethoden. Maar zeer schaars wordt er aandacht geschonken aan de vaardigheid om te leren bevragen, te leren observeren, te leren intuïtie te ontwikkelen en te toetsen, laat staan om op systeemniveau naar e.a. te kijken.
Dennis, bij jouw #26, deze zinnen: "Ik denk dat hetzelfde proces, zelf dingen ervaren, ook speelt en noodzakelijk is bij kinderen die "fouten" maken waar hun ouders of leraar al op gewezen had. Juist zelf ervaren helpt om een overtuiging en ook begrip te creëren. Dat komt tegen een prijs: het kost tijd om ervaringen op te doen. Soms gaat dat bovendien mis. En je individuele omgeving bepaalt sterk aan welke soort ervaringen je zal worden blootgesteld cq. waarvan je overtuigd raakt omdat het normaal wordt gevonden."
Dat lijkt op ambacht: een intuïtie hebben voor het geheel en hoe het reageert op interventies en de vaardigheid om het als geheel te laten werken en interventies daarin in te passen.
Ik denk dat we wetenschap ten onrechte boven ambacht zijn gaan stellen. Ze staan naast elkaar.