Op deze Dag van de Duurzaamheid schrijft Thomas Luttikhold deel 2 van zijn pleidooi voor goedkoopzaamheid.
Toen Gro Harlem Brundtland in 1987 ‘Our Common World’ schreef had zij niet voorzien dat mijn bloemist anno 2013 bloemen verkoopt voor ‘een duurzame relatie’. ‘Our common world’ wordt gezien als één van de belangrijkste fundamenten voor de term duurzaamheid. In de loop der jaren heeft die veel glans verloren. Veelzeggend was het moment waarop de grootmachten Japan en Rusland in 2011 kenbaar maakten dat ze weinig meer zagen in het Kyoto-protocol. ‘Eerst onszelf, dan de wereld’, zeiden ze daarmee. Sindsdien zitten wij vandaag, op de Dag van de Duurzaamheid, met deze erfenis.
Duurzaamheid een hype
De bloemist heeft het moeilijk en vangt een extra zakcentje door mee te varen op de hype die duurzaamheid heet. En waarom niet? In tijden van financiële malaise is alles mooi meegenomen. Hij is zeker niet de enige, maar financieel gewin is niet voor iedereen de drijfveer. Durfals en pioniers omarmen de initiële gedachte van duurzaamheid. Zij zien dat het gaat om het hele plaatje en niet alleen om een positieve balans op de jaarrekening. Zij, die actief zijn in de voedselindustrie, weten dat het niet gaat om wat we eten, maar om wat we niet meer eten.
Strobaalurinoir
Een paddenstoelfabriek op basis van oude koffieprut, een Frans 'strobaalurinoir’ waarin festivalgangers dankzij hun ontlasting bijdragen tot het ontwikkelen van compost en een supermarkt die ‘lelijke’ groentes verkoopt. Zulke initiatieven noem ik ‘goedkoop’. Ze pakken de uitdaging vanuit de kern aan en lopen daarmee uit de pas ten opzichte van producten die alleen maar beter verkopen. ‘Goedkoopzaamheid’ is niets meer dan het zien van het hele plaatje, waarbij economisch gewin gelijk staat aan de maatschappelijke effecten én het verminderen van de belasting van de aarde.
‘Goedkoopzame’ relatie
Als meer mensen het gehele plaatje nu eens zagen. Met veel pijn, tijd en moeite zijn de bovenstaande initiatieven tot stand gekomen. Zij lieten het snelle geld schieten en gingen voor lange termijn winst. De bloemist? Daar loop ik vlug voorbij. Ik heb niets met ‘duurzame’ bloemen. Misschien stap ik binnen als er de volgende keer een bord buiten staat met de tekst:’’goedkoopzame’ bloemen uit voedselverspillingscompost’.
Fotocredits: 'flowershop', uitsnede, Hindrik Sijens
Dit artikel afdrukken
Duurzaamheid een hype
De bloemist heeft het moeilijk en vangt een extra zakcentje door mee te varen op de hype die duurzaamheid heet. En waarom niet? In tijden van financiële malaise is alles mooi meegenomen. Hij is zeker niet de enige, maar financieel gewin is niet voor iedereen de drijfveer. Durfals en pioniers omarmen de initiële gedachte van duurzaamheid. Zij zien dat het gaat om het hele plaatje en niet alleen om een positieve balans op de jaarrekening. Zij, die actief zijn in de voedselindustrie, weten dat het niet gaat om wat we eten, maar om wat we niet meer eten.
Strobaalurinoir
Een paddenstoelfabriek op basis van oude koffieprut, een Frans 'strobaalurinoir’ waarin festivalgangers dankzij hun ontlasting bijdragen tot het ontwikkelen van compost en een supermarkt die ‘lelijke’ groentes verkoopt. Zulke initiatieven noem ik ‘goedkoop’. Ze pakken de uitdaging vanuit de kern aan en lopen daarmee uit de pas ten opzichte van producten die alleen maar beter verkopen. ‘Goedkoopzaamheid’ is niets meer dan het zien van het hele plaatje, waarbij economisch gewin gelijk staat aan de maatschappelijke effecten én het verminderen van de belasting van de aarde.
‘Goedkoopzame’ relatie
Als meer mensen het gehele plaatje nu eens zagen. Met veel pijn, tijd en moeite zijn de bovenstaande initiatieven tot stand gekomen. Zij lieten het snelle geld schieten en gingen voor lange termijn winst. De bloemist? Daar loop ik vlug voorbij. Ik heb niets met ‘duurzame’ bloemen. Misschien stap ik binnen als er de volgende keer een bord buiten staat met de tekst:’’goedkoopzame’ bloemen uit voedselverspillingscompost’.
Fotocredits: 'flowershop', uitsnede, Hindrik Sijens
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Brundtland is niet de uitvinder van het begrip duurzaam. Een 'duurzame relatie' heeft ook niets met de planeet te maken, maar staat tegenover 'vluchtige relatie'.
Ik ben nogal van de definitiekwesties. Duurzaamheid is een dood containerbegrip, ik vind het niet eens zo interessant hoe dat komt. Wat je nu vaak hoort is het Zuid-Afrikaanse woord 'volhoudbaarheid' wat voor mij een werkbare definitie is. Is een systeem (mijn huishouden, het voedselsysteem, de wereld) tot in lengte van dagen volhoudbaar? Daar wil ik mijn handelen aan toetsen, en nee het lijk me niet altijd.
Ik tweette laatst: Maak je product niet duurzamer, maak de wereld duurzamer met je product. Concreet? Als je Europees hout koopt weet je dat voor een gekapte boom er drie geplant worden. Daarmee word het systeem van bosbouw volhoudbaar. Een tastbaar en concreet voorbeeld. Dit soort oplossingen is voor mij duurzaam (volhoudbaar) handelen.
Ik zou graag meer willen weten over oplossingen in dezelfde gedachtegang. Het verwaarden in kringlopen, gedeelde waardes creëren die niet alleen in geld zijn uit drukken etc.
De kosten van onvolhoudbaarheid zullen m.i. op termijn gigantisch zijn; volhoudbaarheid is daarmee misschien wel 'goedkoopzaamheid'.
Misschien is het verstandig eens op te houden te denken in termen van 'duurzame producten', maar radicaal te gaan denken in gedrag en betere totaaloplossingen om met de meest minimale inbreuk op de levens van anderen en onze natuurlijke leefomgeving maximaal naar onze zin te kunnen leven.
In dat opzicht is er nog nooit iets nieuws onder de zon geweest en betekent duurzaamheid helemaal niets anders dan 'wat gij niet wilt dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet.' Rousseau vertaalde deze zgn. Gouden, maar nog wat religieus klinkende, Regel in de Verlichting in termen van ons recht op vrijheid en de begrenzing daarvan: onze vrijheid eindigt waar die van een ander begint. We zullen dus samen moeten bepalen hoe we de wereld naar onze hand willen zetten en met z'n hoevelen we hier willen zijn om door te kunnen blijven gaan met een leven dat ons bevalt. Ingewikkelder is het niet. Omdat we daar te weinig over hebben nagedacht moeten we die vraag nadrukkelijker stellen. Dat is de reden dat 'duurzaamheid' in de mode is.
Dick, 'ingewikkelder is het niet'. Alleen even overeenstemming bereiken over wat voor leven we willen leiden met z'n allen. Ik kom daar binnen het gezin al nauwelijks uit.
Los daarvan, overeenstemming over dat soort zaken bereiken komt er vaak op neer dat anderen gaan bepalen wat voor leven mensen moeten leiden. Voor je het weet gaat Schiphol dicht en de brandstofprijzen omhoog.....
Dick, ik vind de Gulden Regel van Etzioni dan toepasselijker.
Maar wie gaat er concreet stappen zetten? Volgens mij trekt de overheid zich terug, de meeste consumenten zijn volgers. Het bedrijfsleven al dan niet samen met NGO's zijn m.i. aan zet. En bedrijven verkopen producten (of diensten) Als die bijdragen aan the greater good, het milieu incluis, dan gaan we volgens mij de goede kant op. Ook als we consuminderen zullen er altijd producten en diensten nodig zijn. De overheid faciliteert, de ngo controleert het bedrijf produceert en de burger consumeert, in zijn originele betekenis 'gebruiken'. Dus het is aan bedrijven om volhoudbaar te produceren.