Vorige week startte de Consumentenbond een Europees Burgerinitiatief om Nutri-Score binnen Europa verplicht te stellen. Deze week lieten HAK en Iglo weten Nutri-Score op hun producten te gaan zetten.
Wij doen een grootschalig real life experiment om in een omgeving met veel klanten en veel producten te ontdekken of consumenten gezonder gaan eten door de kleurcodesNutri-Score geeft in één oogopslag met een kleur en lettercode aan welke producten binnen een productgroep gezonder zijn dan andere. Dat moet consumenten helpen in één oogopslag de gezonde keuze te maken.
"Sinds de afschaffing van het Vinkje mist een helder voedselkeuzelogo waarmee klanten geholpen worden als ze bij het schap staan. Albert Heijn heeft diverse systemen bekeken en is voorstander van de Franse Nutri-score systematiek. Dit logo informeert klanten op een gedegen, duidelijke en volledige manier in één oogopslag over de nutritionele waarden van het product. Het zou mooi zijn als Nutri-score zowel door de overheid, het bedrijfsleven en andere betrokken organisaties wordt omarmd zodat het voor alle consumenten in Nederland een stuk makkelijker wordt de gezonde keuze te maken," zegt Anita Scholte op Reimer, hoofd kwaliteit en duurzaamheid bij Albert Heijn.
Albert Heijn spreekt in zijn persbericht van het 'aanjagen van de introductie van Nutri-score'. We vroegen Scholte op Reimer nog even persoonlijk wat het bedrijf daar precies mee bedoelt. Scholte: "Wij vinden het belangrijk dat iedereen Nutri-score omarmt. Wij doen een grootschalig real life experiment om in een omgeving met veel klanten en veel producten te ontdekken of consumenten gezonder gaan eten door de kleurcodes. Wat we leren stellen we ter beschikking aan iedereen. Zo helpen we ook de staatssecretaris met extra informatie om later dit jaar tot een afgewogen oordeel te komen."
Op Foodlog verscheen afgelopen week een opinieartikel van Serge Hercberg, de bedenker van Nutri-Score. Critici menen dat het logo uitgaat van onvoldoende gevalideerde vooronderstellingen over de gezondheidseffecten van voeding. Een van hen is Dennis Zeilstra die er een lange serie tweets aan wijdde; Hercberg reageerde met de opmerking dat de op statistiek gebaseerde voedingskennis onder het systeem van de Nutri-Score werd gevalideerd door middel van peer reviews in prestigieuze vakbladen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Maar Dennis, wie heeft ooit beweerd dat het de wereld verandert?
Jaap Seidell leerde mij ooit dat ieder beetje helpt en dat de vele kleine beetjes bij elkaar helpen. Jaap zet inmiddels meer in op de strijd tegen ultra processed.
Dick dank, zo las ik hem ook. Het staat er: 0.267 punt verbetering op 6, dat is minder dan 5%. Kortom, het veelgeprezen Nutriscore leidt tot nog geen 5% betere aankopen. Dat is zowel gemeten in een vergelijking voor en na invoering van Nutriscore bij deelnemende supermarkten, als in een vergelijking tussen deelnemende en niet deelnemende supers in dezelfde buurt. De uitkomsten zijn telkens ongeveer hetzelfde: marginaal.
Let wel, Nutriscore wordt neergezet en omarmt als een grote, nee zelfs enorme stap. Er wordt heel moeilijk gedaan over de invoering ervan en voorlopig zal er dan ook geen andere stap genomen worden om tot een gezondere voedselomgeving te komen. Los van de vraag of een betere FSA score eigenlijk wel echt gezonder is, is dus alle fuzz, effort, geld, en doorlooptijd gericht op 'het beste systeem' dat nog geen 5% verandering teweeg brengt. Gaan we daarmee de oorlog tegen chronische ziekten winnen?
Dennis, ik was een dag offline. Vandaar mijn late reactie.
Ik vertaalde met behulp van Deepl en wat handmatige edits om de ergste onleesbaarheden en - hopelijk - alle vertaalfouten eruit te halen de tekst voor je. Zo kunnen we het er allemaal over hebben, al blijft het statistiek en is niet iedereen daar zomaar even in thuis.
NB: wat ik vind, is totaal onbelangrijk want afhankelijk van mijn vooronderstellingen. Misschien ben ik het wel met je eens dat we het daar over moeten hebben, eer we met Front-of-Pack labels komen, maar de FoP-aanpak is politiek een weg waar nu vooral civil society heel krachtig voor pleit, terwijl de gekozen politiek niet in staat bleek veel te doen aan realisatie in de praktijk van welke aanpak dan ook maar.
Frankrijk heeft dat elegant opgelost door een logo in opdracht van de regering te ontwikkelen en vervolgens 'vrijwillig' voor te stellen. Dat pakt nu door het samenspel van supermarkten en civil society organisaties als consumentenbonden en foodwatch in een aantal Europese landen. De discussie die jij wilt voeren, pakt een paradigma aan dat decennialang krachtig is geweest en nu door civil society wordt overgenomen uit de goede wil om de obesogene samenleving aan te pakken binnen die samenleving zelf. Het is inderdaad zo dat het denken in stofjes (want dat val jij aan) inmiddels breder dan alleen in alternatieve wetenschap ter discussie staat, maar er is bepaald nog geen consensus over het denken in voedingsmiddelen. Sterker nog: dit is wat het dichtst in de buurt komt. Maar inderdaad: op basis van oude epidemiologie én de goede wil (van Hercberg en zijn team en de vroegere Franse minister Marisol Touraine) om iets te doen tegen toenemende welvaartsziekten als gevolg van het voedselaanbod. Het 'tegendenken' keert zich tegen 'bewerkt voedsel', een vooralsnog te onduidelijke categorie om zomaar te bashen zeggen sommigen, terwijl anderen zeggen dat het wel degelijk goed te definiëren valt op basis van het werk van de Braziliaan Monteiro en het bredere team om hem heen.
Naar de vertaling nu. In de passages waar je het over hebt, staat:
De belangrijkste conclusies die uit de verkregen resultaten kunnen worden getrokken, zijn de volgende:
1. Als we alleen kijken naar het gebruik van de door het Wetenschappelijk Comité in zijn protocol aanbevolen FSA calorie-gewogen score (over de gehele periode en op alle producten die voor de stralen samen worden geëtiketteerd), zien we dat dit een eerste verschil is, drie van de vier systemen zijn significant effectief in het verminderen van de FSA-score (zie tabel 3.5 van het behandelingsgroeprapport). De Nutri-Score resulteert in een verlaging van de FSA-score van -0,267, SENS van -0,198 en Nutri-Colours van -0,233, bij een gemiddelde score van ongeveer 6. Alleen Nutri-Repère heeft een niet-significant positief effect (+0,027), wat duidt op een verslechtering van de voedingsscore. Drie van de geteste systemen hebben dus een impact op de reële aankopen in de verwachte richting van een hogere FSA-score.
2. De tweede differentiatiemethode, die door het wetenschappelijk comité werd gekozen om de systemen te classificeren, laat geen duidelijk onderscheid toe tussen Nutri-Score, SENS en Nutri-Colours, aangezien geen van de effecten in het tweede verschil significant verschilt van nul. Hoewel het effect van Nutri-Score statistisch superieur is aan dat van SENS, is het verschil tussen Nutri-Score en Nutri-Colours statistisch niet significant. Het is daarom niet mogelijk om deze drie systemen alleen op basis van dit criterium in te delen. Door de analyses uit te voeren voor een periode van twee weken (om mogelijke vertekeningen als gevolg van de eerste weken van de uitvoering van het experiment te elimineren), benadrukken we opnieuw de betekenis van dezelfde drie systemen in het eerste verschil (tabel 3.19).
3. Aangezien alleen de subpopulatie van afnemers van de goedkoopste producten in aanmerking wordt genomen, heeft de Nutri-Score de belangrijkste impact (-0,312), gevolgd door Nutri-Couleurs (-0,223) op de tweede plaats, op de eerste plaats, in het eerste verschil (tabel 3.9). SENS is het slechtste systeem. In het tweede verschil leidt SENS zelfs tot een statistisch significante verslechtering van de FSA-score op deze populatie (tabel 3.15).
4. Uit de analyse van disjuncten tussen producten met en producten zonder etiket blijkt dat de aanwezigheid van logo's ook een belangrijk effect heeft op de producten zonder etiket van de bij het experiment betrokken diensten. Het behandelingsteam stelt verschillende verklaringen voor, waaronder de mogelijkheid om ongeëtiketteerde producten te vergelijken met producten die dat wel zijn, maar ook een effect van wantrouwen ten opzichte van ongeëtiketteerde producten dat kan leiden tot een vervangingseffect. Het is dan ook waarschijnlijk dat logo's van invloed zullen zijn op een hele productfamilie als een aanzienlijk aantal producten wordt geëtiketteerd. Bovendien hebben niet-geëtiketteerde producten een aanzienlijk lagere gemiddelde FSA-score dan gelabelde producten, wat erop wijst dat de voedingskwaliteit van invloed is geweest op de beslissing om aan het experiment deel te nemen.
5. De schatting van de modellen met prijsintroductie en het percentage etiketteringsfouten in de controlevariabelen laat enerzijds zien dat de vier systemen significante dalingen van de FSA-score lijken te geven. Alleen Nutri-Score leidt echter tot een systematische significante daling van de FSA voor kopers van de goedkoopste producten (enkel en dubbel verschil) met deze controles.
6. Aangezien de analyse van op basis van de calorie-gewogen FSA-score alleen de verschillende systemen niet op overtuigende wijze van elkaar scheidde, gebruikte het analysesteam de bovenstaande analyses op meerdere punten om te zien of het mogelijk was om de systemen te scheiden op basis van hun effecten op specifieke populaties of productlijnen. Het is interessant om op te merken dat de drie systemen Nutri-Score, SENS en Nutri-Colours de totale calorie-inname of totale FSA-score aanzienlijk verminderen. Uit een analyse van alle modellen blijkt echter dat dat alleen de Nutri-score systematisch een niet-significante daling of een significante daling van de geselecteerde indicatoren (zie de laatste twee regels van de vorige tabel) op de modelset impliceert.
7. De effecten van grote categorieën van geteste producten vertonen een grotere variabiliteit. De logo's hebben echter de grootste invloed op de categorieën "Verse Cateraars", "Bereide gerechten" en "Koek en gebak". Het is met Nutri-Score dat we de belangrijkste resultaten zien bij "Verse Catering" en "Koek en gebak", terwijl Nutri-Couleurs en in mindere mate Nutri-Repère effectiever zijn bij "Bereide gerechten".
De overzichtstabel maakt het mogelijk om de verschillende systemen te vergelijken op deze gedeeltelijke of specifieke efficiëntietests. Het blijkt dat het Nutri-Score systeem het meest effectief is. Met name leidt het nooit tot een resultaat in de tegenovergestelde richting (daling van de FSA-score) en lijkt een grotere impact te hebben dan andere op populaties die goedkopere producten kopen.
Vertaald met www.DeepL.com/Translator + wat handmatige edits door DV: pagina 8 en 9 van dit eerder door Dennis gelinkte document. Hier nog eeen link naar een artikel van Serge Hercberg (de 'man in charge' achter de ontwikkeling van de Nutri-Score) over de verschillende systemen die in de passages hierboven met elkaar vergeleken worden.
Op je tweede vraag heb ik geen antwoord. We kunnen het Albert Heijn nog eens vragen. Ik denk dat AH graag bereid is alle data te delen die relevant zijn om een antwoord te kunnen geven op de vraag: gaan mensen meer (richting) groen kopen binnen een categorie en beperken ze hun rode en oranje consumptie?
Twee vragen Dick:
1. Wat maak jij van het Franse rapport dat ik hieronder link? Jouw Frans is wat beter. Is het resultaat echt zo bedroevend (0.2 punt winst op 6)?
2. Wat bedoelt AH precies met: "Wat we leren stellen we ter beschikking aan iedereen."? Mag iedereen de data inzien, of alleen de conclusies die zij zelf daaruit trekken? Dat is nogal een verschil.
Dennis, dank voor je antwoord. Minder ziektelast is natuurlijk niet te meten in zo’n korte tijd, cq. dat zou wel zeer opmerkelijk zijn.
Wat gemeten gaat worden, is - zo zou ik het tenminste doen - of het publiek minder rood in het algemeen gaat kopen en meer groen. Dat dat een gezonder patroon oplevert vooronderstelt de consensus immers.
Enne ... rood blijft mogen. Maar niet te veel.
Tevens zou ik meteen of consumenten dat ook zo snappen of dat ze groen gaan opvatten als een vrijbrief voor veel mogen consumeren. Als een ‘blauw vinkje’ dus.