De bekende Amerikaanse journalist Michael Pollan zegt in een interview met Vox dat voedingsrichtlijnen niet alleen gebaseerd zijn op wetenschappelijke inzichten of culturele gewoontes, maar dat er ook een hoop politieke invloeden meespelen.

Nutriëntenniveau
De iedere 5 jaar aangepaste Amerikaanse adviezen zijn moeilijker te interpreteren omdat ze in termen van nutriënten, chemische namen voor de inhoudsstoffen die een voedingsmiddel bevat, zijn geschreven. Pollan: “In 1977 zorgde de aanbeveling ‘Eet minder vlees’ voor een woedende reactie van de vleesindustrie. Deze aanbeveling mocht niet zo blijven bestaan en er moest in overleg met de vleesindustrie een andere beschrijving komen. Een formulering waar ook de industrie zich in kon vinden, luidde ‘Eet minder verzadigd vet’. Sindsdien gaan de richtlijnen niet meer over voedingsmiddelen maar over nutriënten.” Pollan pleit voor het eten van real food en verbindt daar de wens aan om ook de Voedingsrichtlijnen in termen van voedingsmiddelen, zoals bijvoorbeeld vlees, groenten, fruit en yoghurt op te stellen.

Andere landen
In Nederland presenteerde de Gezondheidsraad onlangs de nieuwe Richtlijnen Gezonde Voeding. Deze richtlijnen zijn gebaseerd op wetenschappelijke inzichten en vertaald naar wat mensen daadwerkelijk eten en drinken in de vorm bier, melk, groenten, brood, vlees en pizza's. Het Voedingscentrum verwerkt de Nederlandse Richtlijnen nu tot menu-adviezen.

Bij het vergelijken van de richtlijnen van verschillende landen is duidelijk te zien dat niet alleen de VS moeite heeft met het opstellen van voedingsadviezen. Ook andere landen kennen soms ‘fascinerende en conflicterende’ richtlijnen, aldus een ander artikel op Vox.

In Zweden houden ze het al bijna eenvoudig en pragmatisch
In Italië bijvoorbeeld vormen water en groente de basis van de voedingspiramide, maar daar boven staan biscotti (koekjes), pasta en rijst en vervolgens salumi (bewerkt en gerookt vlees). In Canada heeft met name de zuivelindustrie veel invloed op de richtlijnen en daarom staan chocolademelk en pudding op de lijst van gezonde keuzes. In Japan is de aanbeveling dat mensen vooral veel graanproducten moeten eten. Groente en fruit komen op de tweede plaats.

Positieve uitzonderingen
Brazilië en Zweden hanteren eenvoudig te begrijpen richtlijnen die niettemin wetenschappelijk onderbouwd zijn.

Brazilianen houden zich niet bezig met nutriënten of calorieën, maar focussen op het bereiden van gezonde maaltijden thuis om die met familie en vrienden op te eten. Een deel van de aanbeveling luidt: "Vervang geen vers bereide maaltijden door producten die geen culinaire voorbereiding nodig hebben." Die tip gaat vergezeld van een waarschuwing voor ‘verleidende marketing’.

In Zweden houden ze het al bijna even eenvoudig en pragmatisch. “Meer groene, fruit, bessen, vis en schaaldieren, noten en zaden en beweging. Switch naar volle granen, gezonde vetten en magere zuivelproducten. Minder rood en bewerkt vlees, zout, suiker, alcohol.” Dat motiveren ze daar als volgt: “De meeste mensen weten prima wat ze moeten eten. Het is geen geheim dat groente goed voor je is en suiker niet.”

Fotocredits: Italy’s food pyramid, Piramide Alimentare
Dit artikel afdrukken