Kamer wil zinloze plastictaks weer afschaffen

Volgens de ILT "neigen de regels naar symboolwetgeving" en is het simpeler het gebruik van wegwerpplastic gewoon maar helemaal te verbieden. Dat werkt beter dan ontmoedigen met ingewikkelde regels die moeilijk of zelfs onmogelijk zijn om na te leven.

Toch zette het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat door. Het doel was immers uitvoering geven aan de Europese Single Use Plastic-richtlijn om de hoeveelheid plastic in het zwerfafval te verminderen.

Van de 19 miljoen stuks plastic voedselverpakkingen die wij dagelijks weggooien moet in 2026 nog maar de helft over zijn.

'Plastictoeslag'
Er kwam een verbod op gratis plastic voor eenmalig gebruik. Sindsdien zie je papieren rietjes, houten frietvorkjes en aardappelzetmelen bakjes. Maar de druppel die de emmer doet overlopen, is de sinds juli van dit jaar ingevoerde plastictaks. Sinds die datum moeten consumenten een plastictoeslag betalen voor bijvoorbeeld koffie-to-go-bekers, de plastic bakjes waarin kant-en-klaarsalades verkocht worden en de plastic frietbakjes bij de snackbar. De overheid suggereerde een bedrag voor de toeslag, maar supermarkten en snackbars mochten het verder helemaal zelf weten en de taks in eigen zak steken. Als de snackbars het al wisten, want volgens de ILT wisten maar weinig snackbars en andere afhaalzaken vlak voor de invoering van de taks wat hen te wachten stond. Waarschijnlijk weten ze ook niet dat ze het geld dat ze mogen houden, moeten steken in alternatieven voor hun huidige eenmalige plastics.

Pesten
Ook wij schreven bij de introductie van de plastictaks op eenmalige verpakkingen al dat het een volstrekt onuitvoerbaar gedrocht was. Drie maanden na de invoering komt de Tweede Kamer tot dezelfde conclusie. Een bont gezelschap van partijen steunt de motie van SP-Kamerlid Jimmy Dijk om de taks zo snel mogelijk af te schaffen. Ook de VVD doet mee, terwijl in het kabinet de VVD wel zijn fiat gegeven heeft aan de invoering. "Dit is gewoon consument en ondernemertje pesten", zegt VVD-Kamerlid Silvio Erkens op RTL Nieuws. "En daar zijn wij tegen." En met de VVD ook Denk, BBB, SGP, groep Van Haga, FvD, JA21, BIJ 1 en PVV.

Eén van de kritiekpunten van de ILT is dat er geen minimumbedrag voor de plastictoeslag is vastgesteld. Supermarkten en horecabedrijven mogen zelf bepalen welk bedrag ze in rekening brengen. Inmiddels is dat vrijwel overal één symbolische cent. Dat prikkelt klanten bepaald niet om zelf een herbruikbare beker of bakje mee te nemen voor een frietje, frisdrank of kant-en-klare salade (als dat al uitvoerbaar zou zijn binnen de bestaande distributiesystemen).

De kans dat het kabinet gehoor zal geven aan de motie is klein. Maar met deze Kamermeerderheid tégen de plastictaks, bestaat de kans dat het onderwerp na de verkiezingen terug op de rol komt.