2 min
In 2022 staan er bij supermarktketen Jumbo alleen nog maar 'duurzamere melkproducten' in de schappen. Dat belooft Jumbo aan Milieudefensie. Dat zou het begin van een bijna onopgemerkte revolutie in de Nederlandse zuivel kunnen worden.
"Als supermarkt vinden we het belangrijk dat producten worden geproduceerd met zorg voor mens, dier en milieu. Dit geldt ook voor melk. De komende jaren gaan we met onze ketenpartners nóg meer stappen zetten om onze melkplas verder te verduurzamen", aldus Ed van de Weerd, directeur commercie.
Voor het huismerk zuivelassortiment zal Jumbo in 2020 alleen nog weidegangmelk als grondstof gebruiken. Dat betekent dus dat ook de vla en yoghurt van Jumbo straks van koeien komt die in het voorjaar en de zomer (120 dagen) 6 uur per dag naar buiten kunnen.
In 2022 moet ook al het veevoer van Jumbo's leveranciers uit Europa komen. De supermarktketen wil zich ook inzetten voor weidevogelbeheer en grondgebonden veehouderij. Daarnaast kijkt Jumbo samen met de Dierenbescherming naar een Beter Leven Keurmerk voor zuivel. Aan al deze laatste aspecten voldoet de bestaande weidegangmelk niet, zodat er speciaal voor Jumbo boeren moeten worden gezocht die aan deze eisen willen voldoen. De melk voor Jumbo wordt nu nog samengesteld door FrieslandCampina die voor deze melk een aparte logistiek in het leven zal moeten roepen omdat de melk niet meer gewoon uit de grote fabrieksstromen kan worden gehaald. Het is net als bij GMO-grondstoffen tenslotte niet de bedoeling dat er verdunning of zelfs maar 'vervuiling' met gewone Nederlandse melk optreedt.
Voor bestaande zuivelaars is de belofte van Jumbo een uitdaging. Ze moeten hun melkophaallogistiek en verwerking herinrichten op deze aparte stromen. Dat leidt tot hogere kosten. Nieuwe, kleinere aanbieders kunnen efficiënter werken omdat ze geen rekening hoeven te houden met een verdubbeling van hun logistiek en verwerking.
Van steeds dichterbij
Nieuwe of zich specialiserende verwerkers blijven dat voordeel houden als straks andere supermarkten Jumbo gaan volgen omdat Nederland zo'n tachtig procent van zijn melkproductie exporteert. Nederlandse boeren zouden dus mogen hopen dat de handelspartners van onze zuivelaars ook heel snel ook dergelijke eisen gaan stellen. Daar geldt wel een maar bij.
Of Nederlandse boeren allemaal aan de eisen zullen kunnen voldoen waarmee Jumbo vanaf nu een nieuwe marktnorm stelt, is maar de vraag. Ze krijgen bijvoorbeeld niet zo gemakkelijk een geheel Europese voerstroom gerealiseerd. Te verwachten valt bovendien dat de voereisen steeds lokaler worden omdat de supers zich van elkaar moeten kunnen blijven onderscheiden. 'Dichtbij' is een argument dat consumenten snappen. Die eis zal dan naar verwachting ook steeds stricter worden uitgespeeld. Als het spel uiteindelijk zal blijken te gaan om 'zo dichtbij mogelijke' voerstromen, zal de Nederlandse koeienstapel slinken: Nederland kan niet op tegen landen als Frankrijk, Duitsland en de grote Oost-Europese landen als het aankomt op lokale voerproductie en zal daarom marktaandeel verliezen bij wezenlijke Europese afnemers. Tegelijk kunnen de grote zuivelaars niet gemakkelijk aan de eisen van partijen als Jumbo voldoen vanwege de extra kosten.
Jumbo's keuze om zich aan de campagne van Milieudefensie op te trekken is een teken van een nieuw landbouwsysteem geïnitieerd vanuit de supermarkt. Jumbo profiteert als eerste van het schouderklopje van deze NGO en brengt bijna ongemerkt het mogelijke begin van een revolutie in de Nederlandse zuivelketen op gang.
Dit artikel afdrukken
Voor het huismerk zuivelassortiment zal Jumbo in 2020 alleen nog weidegangmelk als grondstof gebruiken. Dat betekent dus dat ook de vla en yoghurt van Jumbo straks van koeien komt die in het voorjaar en de zomer (120 dagen) 6 uur per dag naar buiten kunnen.
'Dichtbij' is een argument dat consumenten snappen. Die eis zal dan naar verwachting ook steeds stricter worden uitgespeeld. Als het spel uiteindelijk zal blijken te gaan om 'zo dichtbij mogelijke' voerstromen, zal de Nederlandse koeienstapel slinkenAparte logistiek
In 2022 moet ook al het veevoer van Jumbo's leveranciers uit Europa komen. De supermarktketen wil zich ook inzetten voor weidevogelbeheer en grondgebonden veehouderij. Daarnaast kijkt Jumbo samen met de Dierenbescherming naar een Beter Leven Keurmerk voor zuivel. Aan al deze laatste aspecten voldoet de bestaande weidegangmelk niet, zodat er speciaal voor Jumbo boeren moeten worden gezocht die aan deze eisen willen voldoen. De melk voor Jumbo wordt nu nog samengesteld door FrieslandCampina die voor deze melk een aparte logistiek in het leven zal moeten roepen omdat de melk niet meer gewoon uit de grote fabrieksstromen kan worden gehaald. Het is net als bij GMO-grondstoffen tenslotte niet de bedoeling dat er verdunning of zelfs maar 'vervuiling' met gewone Nederlandse melk optreedt.
Voor bestaande zuivelaars is de belofte van Jumbo een uitdaging. Ze moeten hun melkophaallogistiek en verwerking herinrichten op deze aparte stromen. Dat leidt tot hogere kosten. Nieuwe, kleinere aanbieders kunnen efficiënter werken omdat ze geen rekening hoeven te houden met een verdubbeling van hun logistiek en verwerking.
Van steeds dichterbij
Nieuwe of zich specialiserende verwerkers blijven dat voordeel houden als straks andere supermarkten Jumbo gaan volgen omdat Nederland zo'n tachtig procent van zijn melkproductie exporteert. Nederlandse boeren zouden dus mogen hopen dat de handelspartners van onze zuivelaars ook heel snel ook dergelijke eisen gaan stellen. Daar geldt wel een maar bij.
Of Nederlandse boeren allemaal aan de eisen zullen kunnen voldoen waarmee Jumbo vanaf nu een nieuwe marktnorm stelt, is maar de vraag. Ze krijgen bijvoorbeeld niet zo gemakkelijk een geheel Europese voerstroom gerealiseerd. Te verwachten valt bovendien dat de voereisen steeds lokaler worden omdat de supers zich van elkaar moeten kunnen blijven onderscheiden. 'Dichtbij' is een argument dat consumenten snappen. Die eis zal dan naar verwachting ook steeds stricter worden uitgespeeld. Als het spel uiteindelijk zal blijken te gaan om 'zo dichtbij mogelijke' voerstromen, zal de Nederlandse koeienstapel slinken: Nederland kan niet op tegen landen als Frankrijk, Duitsland en de grote Oost-Europese landen als het aankomt op lokale voerproductie en zal daarom marktaandeel verliezen bij wezenlijke Europese afnemers. Tegelijk kunnen de grote zuivelaars niet gemakkelijk aan de eisen van partijen als Jumbo voldoen vanwege de extra kosten.
Jumbo's keuze om zich aan de campagne van Milieudefensie op te trekken is een teken van een nieuw landbouwsysteem geïnitieerd vanuit de supermarkt. Jumbo profiteert als eerste van het schouderklopje van deze NGO en brengt bijna ongemerkt het mogelijke begin van een revolutie in de Nederlandse zuivelketen op gang.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Eerst was er scharrelvlees, de handel zorgde ervoor, toen superfoods, de handel zorgde ervoor, toen speltbrood, de handel zorgde ervoor, geen plofkip meer, de handel zorgde ervoor, nu weide melk, de handel zorgt ervoor, toen 4 flessen wijn voor een tientje, de handel zorgde ervoor.
Zo kan ik nog wel even doorgaan! Resultaat is, lappen tekst, reklames, foto’s en ondertussen worden we in het ootje genomen en verdienen ze meer dan ooit! Kan de consument zien of het megastallen zijn die melk leveren en/of weide melk? Niet dus. Vul zelf het plaatje maar in. Nederland loopt voorop in het leveren van ongezond chemisch eten. Hoezo zegt de handel, alles wat wij leveren is echt? Daarom is kanker ziekte nummer 1 in ons land, 1 op de 3 mensen krijgt kanker. Eet en drink smakelijk!
Bennie, dank voor je antwoord! Ik staak het prikken.
Dick, duurzaamheidsproblemen zoals ik die zie in volgorde van ernst: volledige maisteelt, biodiversiteit ( weilanden als biljardlakens), weidevogels, ammoniakemissie, te hoge genetische aanleg voor melkproductie, weidegang.
Kan het voorstel van Frits dit alles oplossen? Nee, het is een eerste klein stapje.
In het begin van deze discussielijn werd vooral ingegaan op de landbouwkundige/veeteelttechnische complicaties van de Jumbo ontwikkeling. Als deze tenminste onbegrensd doorgetrokken zou worden.
Ik heb met mijn bijdragen willen duidelijk maken dat er grote marketingtechnische beperkingen zijn. Marketingtechnische beperkingen, zo groot, dat we qua duurzaamheid maar weinig via deze weg kunnen bereiken.
Heb ik een oplossing hoe het dan wel moet? Nee, we moeten zoeken naar het best haalbare.
Bennie, bij je laatste zin:
- kun jij dat duurzaamheidsprobleem kort en bondig definiëren?
- aangeven of Frits' voorstel het oplost?
En klopt het dan:
- dat Nederland daarmee een minumumeis invult (een soort wettelijke regeling)?
- er - na invoering - nog steeds voldoende commerciële ruimte in de markt is voor die duurdere minimum Nederlandse melk als supers (ook grote internationale) met hun huismerken extra eisen stellen?
Stiekem hoop ik toch ook dat Frits antwoordt, maar ik zit natuurlijk weer wat te prikken (vanuit mijn gevoel voor wat er aan de hand is op de markt).
Het zal niet lukken om pinken midden in de wei in een veewagen te krijgen. Daarom zet je als boer de veewagen in een hoek en plaats je een aantal hekken of schotten in schuine opstelling zodat een fuik ontstaat. Als de fuik te klein is schiet het grootste deel van de pinken er nog lang. Ook van de pinken die je wel in de fuik krijgt heb je geen zekerheid dat je die ook in de veewagen krijgt. Ik heb wel eens meegemaakt dat een pink vanaf de laadklep over de afrastering buiten het weiland sprong waarna ik helemaal het nakijken had.
Consumenten die extra moeten betalen voor een duurzaam product zijn net als pinken die in een veewagen moeten. Vrijwillig doen ze dat niet. Dat hebben de NGO’s inmiddels ook in de gaten. Daarom gebruiken ze de supermarkt als fuik. In de supermarkt mogen geen andere producten liggen dan duurzame waardoor de consument gedwongen is om duurzame producten te kopen.
Maar ook hier kan de fuik te klein zijn: er zijn meerdere supermarkten waar de consument naar kan uitwijken.
Ook al zouden alle supermarkten alleen duurzame producten aanbieden waarmee de consument al op de laadklep staat, dan heb je nog geen zekerheid dat hij ook duurzaam gaat kopen. Hij kan vanaf de laadklep uit het supermarkt-weiland springen en kopen via de in opkomst zijnde onafhankelijke internet-bezorgservice.
Natuurlijk is er wel een klein aantal consumenten die vrijwillig een redelijk bedrag extra willen betalen voor een hoog niveau van duurzaamheid. Ik heb ook wel eens meegemaakt dat een pink achter mij stond te dringen dat ze de veewagen in wilde, nog voordat ik de laadklep omlaag had. Deze bleek tochtig te zijn. Of dat met deze consumenten ook het geval is weet ik niet. Het aantal is in ieder geval zo klein dat het een niche-markt is, niet veel groter dan biologisch. We moeten er zelfs rekening mee houden dat dit vooral ten koste gaat van de biologische markt. Het aantal is zo klein dat het geen invloed heeft op de duurzaamheid van de gehele sector.
Een veel groter deel van de consumenten wil een heel klein beetje extra betalen waarmee je een heel klein beetje extra duurzaamheid kunt realiseren. Te weinig om echt het verschil te maken.
De ontwikkelingen bij Jumbo zijn alleen ten dienste van het imago van Jumbo maar zal het duurzaamheidsprobleem in de melkveehouderij niet oplossen.