2 min_1024_617_84_c1.jpg)
Op 1 januari 2024 wordt in Nederland de nieuwe Verbruiksbelasting op alcoholvrije dranken ingevoerd, ook wel de ‘suikertaks’ genoemd. Frisdranken, energiedrankjes maar ook pure groente- en vruchtensappen worden dan minstens enkele dubbeltjes per liter duurder. Een belastingmaatregel om Nederland gezonder te maken. De redenering van staatssecretaris Van Ooijen van Jeugd en Preventie (VWS) is dat fabrikanten zo uiteindelijk gestimuleerd worden om dranken met minder toegevoegde suikers op de markt te brengen. Maar makers van pure vruchtensappen kunnen dat niet.
Nederland heeft een serieus overgewichtprobleem en het is belangrijk daar iets aan te doen. Maar dat neemt niet weg dat deze verbruiksbelasting niet het gewenste resultaat oplevert. Wat de taks wél doet: ambachtelijke sapmakers en Nederlandse fruittelers met de rug tegen de muur zetten omdat ze onze pure fruitsappen over één kam scheren met energiedrankjes en frisdranken. Wij worden daarmee als net zo ongezond bestempeld. Kortom, deze belasting is de verkeerde maatregel voor een op zichzelf prijzenswaardige doelstelling, namelijk het verminderen van welvaartsziekten.
Als het staatssecretaris Van Ooijen (VWS) echt te doen is om gezondheidseffecten (en niet om simpelweg de schatkist te spekken), kan hij veel beter een brede suikertaks over meerdere categorieën invoeren. Dus bijvoorbeeld ook koek, snoep, chocolade en banket. Dan zal je zien dat ook deze industrieën hun receptuur aanpassen, en dan bereik je pas resultaat. Zo worden de lasten neergelegd waar ze behoren, worden ze eerlijker verdeeld, en zal veel meer gezondheidswinst behaald worden. Zo wordt de schatkist hiermee eerlijker en beter gevuld.
Niemand die mij kan uitleggen waarom een chocoladereep, gevulde koek of zoete zuiveldrankjes niet worden aangeslagen en een flesje puur groente- of fruitsap wel.
Komt deze suikertaks er echt, dan zitten we als sapmakers met de gebakken peren. Behalve wij als sapmakers worden ook de Nederlandse (biologische) fruittelers door deze belasting getroffen. Voor deze bedrijven wordt het lastiger om hun appels en peren die er niet perfect uitzien (en normaliter voor onder andere sap worden gebruikt) voor een nette prijs te verkopen. Deze bedrijfstak die met haar plantaardige landbouw juist een bio-divers alternatief kan zijn voor bijvoorbeeld de intensieve veehouderij, krijgt het hierdoor nog lastiger. Dan kan niet de bedoeling zijn.
Albert Schulp, eigenaar Schulp Vruchtensappen, schrijft deze opinie mede namens de andere ambachtelijke sapmakers van Nederland Flevosap, Van Kempen, Appelaere, Appeven en Fruityline.
Dit artikel afdrukken
Als het staatssecretaris Van Ooijen (VWS) echt te doen is om gezondheidseffecten (en niet om simpelweg de schatkist te spekken), kan hij veel beter een brede suikertaks over meerdere categorieën invoeren. Dus bijvoorbeeld ook koek, snoep, chocolade en banketEn dat is onterecht. Aan energie- en frisdranken wordt vanouds veel suiker toegevoegd. Fruit bevat van nature suikers. En daar zit ook precies de crux van de fundamentele weeffout in de suikertaks. Pure sappen bestaan voor de volle 100 procent uit groente en fruit, met uitsluitend van nature aanwezige suikers, maar ook gezonde vezels, mineralen en vitaminen. Wij kunnen geen suikervrije appels of peren kweken, net zomin als wij de fruitsuikers uit het sap kunnen halen. Bovendien mogen we de fruitsuikers er niet eens uithalen omdat het pure sap dan niet meer aan de wettelijke normen van puur sap voldoet. Dus krijgen wij de volle laag van deze taks voor onze kiezen. Met als consequentie dat consumenten natuurlijke sappen meer en meer links laten liggen. Met name om deze reden zijn pure sappen praktisch in heel Europa uitgezonderd van de suikertaks. Juist ook in de landen waar men vooroploopt met stimulerend beleid om fabrikanten te bewegen dranken met minder suiker op de markt te brengen. Met name in Groot-Brittanië is dat heel effectief gebleken.
Als het staatssecretaris Van Ooijen (VWS) echt te doen is om gezondheidseffecten (en niet om simpelweg de schatkist te spekken), kan hij veel beter een brede suikertaks over meerdere categorieën invoeren. Dus bijvoorbeeld ook koek, snoep, chocolade en banket. Dan zal je zien dat ook deze industrieën hun receptuur aanpassen, en dan bereik je pas resultaat. Zo worden de lasten neergelegd waar ze behoren, worden ze eerlijker verdeeld, en zal veel meer gezondheidswinst behaald worden. Zo wordt de schatkist hiermee eerlijker en beter gevuld.
Niemand die mij kan uitleggen waarom een chocoladereep, gevulde koek of zoete zuiveldrankjes niet worden aangeslagen en een flesje puur groente- of fruitsap wel.
Komt deze suikertaks er echt, dan zitten we als sapmakers met de gebakken peren. Behalve wij als sapmakers worden ook de Nederlandse (biologische) fruittelers door deze belasting getroffen. Voor deze bedrijven wordt het lastiger om hun appels en peren die er niet perfect uitzien (en normaliter voor onder andere sap worden gebruikt) voor een nette prijs te verkopen. Deze bedrijfstak die met haar plantaardige landbouw juist een bio-divers alternatief kan zijn voor bijvoorbeeld de intensieve veehouderij, krijgt het hierdoor nog lastiger. Dan kan niet de bedoeling zijn.
Albert Schulp, eigenaar Schulp Vruchtensappen, schrijft deze opinie mede namens de andere ambachtelijke sapmakers van Nederland Flevosap, Van Kempen, Appelaere, Appeven en Fruityline.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
.jpg){kind=link}
Het zou inderdaad ridicuul zijn als voor de sappen van Schulp hetzelfde extra belastingtarief gaat gelden als voor Freeway cola. Het zou Schulp ook nog eens zwaarder treffen dan de Lidl, want sappen zijn een stuk duurder per volume dan huismerk frisdranken en worden absoluut meer duurder als de heffing een percentage is.
Is er geen geitenpaadje te bedenken? Sappen van puur vers fruit (geen geïmporteerde sinaasappelconcentraat, of aangelengde appeldiksap met een pietsje bessensap), van nationale of biologische herkomst eventueel, worden vrijgesteld van de taks.
En wat voor gevaar schuilt er nou werkelijk in zo'n klein flesje fruitsap? Cola gaat er met liters doorheen in talloze huishoudens, sap per glas. Als de suiker al schadelijk zou zijn, dan is dat effect van enkele glazen minimaal. Een (redelijk) gezond mens kan gemakkelijk een portie suiker verteren per dag. Het is een hardnekkig misverstand dat suiker altijd en voor iedereen gif is. (En nee, dat beweer ik in mijn boek Het Zoete Vergif ook niet).
Wat wel klopt - en wat de afgelopen jaren zo niet hard bewezen dan toch zeker aangetoond is - is dat suiker uit fruit, dat van nature aanwezig is, niet minder slecht is dan suiker of HFCS uit cola. Misschien nog wel slechter, vanwege het grotere gehalte fructose. De plens fructose die vooral jongeren met frisdrank binnenkrijgen wordt verantwoordelijk gehouden voor leververvetting en andere metabole kwalen. Ook hartziekten, sommige kankers en vooral obesitas, en dat laatste niet alleen vanwege de overmaat calorieën, zoals lange tijd beweerd is. Fructose in een hoge concentratie is via meerdere mechanismen de aanjager van vetopslag, beweert hoogleraar Richard Johnson.
Gezonde voedingsvezels, die onder meer een dempend effect op de opname van glucose in de darmen hebben, ben ik niet of amper tegengekomen in de sappen van Schulp, in ieder geval in verwaarloosbare hoeveelheden in vergelijking met ‘heel’ fruit. Alleen sappen die verrijkt zijn met oplosbare en niet-oplosbare vezels beïnvloeden de verzadiging en de glycemische lading: juice enriched in fibre has a significant effect on satiety and fullness. Vezels, liefst gelvormende, toevoegen aan verse sappen is misschien een idee voor ambachtelijke sapproducenten. Het zou hun producten een uitzonderingspositie kunnen geven.
De gedachte achter de suikertaks is dat een hogere prijs voor suikerhoudende dranken tot een lagere verkoop zal leiden. Dat effect is in buitenlanden aangetoond. Een bijkomend verschijnsel is dat fabrikanten in Groot-Brittannië na (of kort voor) de invoering van de sugar tax het gehalte suiker in hun dranken zodanig hebben verlaagd, dat ze onder de grens van de belasting bleven. Het blijkt dus best heel goed mogelijk om suiker te minderen en toch verkoopbare dranken te produceren.
Albert schrijft dat het voor fruitsapmakers niet mogelijk is om het suikergehalte te verlagen. Dat lijkt mij een argument voor vrijstelling of uitzondering van de suikertaks: we kunnen niet voldoen waartoe de nieuwe regelgeving ons dwingt, suiker minderen. Albert verkoopt zijn sappen via gespecialiseerde winkels, niet via de supermarkt. Daar zie ik ook mogelijkheden voor de puursaplobby van Albert Schulp en zijn collega's. In dit land is immers van alles te ritselen en te regelen en uit te stellen als het om agri gaat.
Als het om snelle koolhydraten gaat, beperk je dan niet tot frisdranken maar neem dan in ieder geval ook snoep, gebak, 'gefrituurde suikers' (friet) en gewone melk (melksuikers!) mee in de suikertax.
Alternatieven.
Een gezonder eetpatroon aantrekkelijker maken lijkt mij veel eenvoudiger en duidelijker dan selectief producten extra te belasten met een groot aantal procederende fabrikanten als gevolg.
Als het om de volksgezondheid te doen is, verlaag dan de BTW op vers en vers-verwerkt zonder toevoegingen. Dus ook zuivel naturel, eieren, vlees, vis, droogbonen, brood en doperwten uit de diepvries én vers geperste sappen.
Zoals ik al eerder constateerde leggen sommige landen de grens tussen 'essentieel' en niet-essentieel voor wat betreft het BTW tarief. Helpt ook de armoedebestrijding.
''Als het staatssecretaris Van Ooijen (VWS) echt te doen is om gezondheidseffecten (en niet om simpelweg de schatkist te spekken), kan hij veel beter een brede suikertaks over meerdere categorieën invoeren.''
Maar,maar. . . . . . . . .belangen,belangen.
Wie heeft er de meeste invloed?
Een volledig terechte oproep. Ik vrees dat het echter geen 'weeffout' is, maar een volstrekt achterhaald beeld van het kijken naar en stimuleren van een verantwoord voedselpatroon. Natuurlijk moeten mensen ook geen liters sinaasappelsap gaan drinken, maar een glas puur fruitsap is natuurlijk niet te vergelijken met een glas frisdrank met niet alleen suiker, maar allerhande toevoegingen. Suiker is giftig in de mate waarin je lichaam niet in staat is het volledig af te breken/ om te zetten. (citroenzuurcyclus) En juist voor die omzetting zijn hulpstoffen uit de hele vrucht behulpzaam. Er zal dan ook niks gaan boven een hele appel of sinaasappel (waar je er ook geen 10 of 15 van gaat eten zoals in een literpak sap zullen gaan), maar vers geperst sap met ook het vruchtvlees erbij komt wel dicht in de buurt. En dus met mate is dat een heel gezond product.