3 min
Nu de nieuwe Europese Commissie onder leiding van Ursula von der Leyen deze maand eindelijk is aangetreden zal, na een jaar van bijna volledige stilstand, ook de hervorming van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) weer in volle hevigheid losbarsten.
Alle ogen zullen hierbij in eerste instantie op de nieuwe Poolse landbouwcommissaris Janusz Wojciechowski gericht zijn, die tot nu toe nog niet veel heeft losgelaten over mogelijk nieuwe accenten ten opzichte van het Commissievoorstel uit de zomer van 2018. U kunt daarnaast het komende jaar weer veel berichten verwachten over robbertjes die worden uitgevochten in de Raad van Ministers, binnen het Europees Parlement en, vooral, tussen beide instituties. GLB-hervormingen zijn daarmee hét voorbeeld van Brusselse evenwichtspolitiek, waarbij diametraal tegenovergestelde belangen uiteindelijk tot een compromis dienen te komen.
Er staat heel wat op het spel. De Commissie kondigde vorige week met de Green Deal een masterplan voor het verduurzamen van de Europese economie aan, met als onderdeel daarvan een ‘From Farm to Fork’-strategie. De vraag hoe het GLB zich hiertoe verhoudt, blijft vooralsnog ‘the elephant in the room’. Tegelijkertijd beklommen boeren de afgelopen maanden hun trekkers om te protesteren tegen het tempo van, en gebrek aan steun voor, de verduurzamingsslag die in meerdere lidstaten al is ingezet.
Hoewel het voor de politiek betrokken Foodlog-lezer de moeite loont de verdere GLB-onderhandelingen te volgen – veel details met betrekking tot onder andere inkomenssteun, markt- en plattelandsbeleid worden hier bepaald – worden de écht belangrijke besluiten elders genomen; het zijn de onderhandelingen over het ‘Meerjarig Financieel Kader’ (MFK), de Europese meerjarenbegroting voor 2021-2027, die tegelijkertijd met de GLB-hervorming plaatsvinden, waar de knikkers daadwerkelijk verdeeld worden. Deze MFK-onderhandelingen zijn om ten minste drie redenen van groot belang voor de toekomstige contouren van het landbouwbeleid.
Allereerst wordt in het MFK het budget voor het landbouwbeleid vastgesteld. Het landbouwbudget maakt nu nog bijna 35% van het MFK uit, maar de verwachting is dat dit – als gevolg van de Brexit en de opkomst van andere Europese prioriteiten – zal dalen. Op basis van de huidige voorstellen lijkt dit vooral ten koste van de Tweede Pijler voor plattelandsontwikkeling te gaan. Nederland behoort tot een minderheid van landen die weinig moeite met een daling van het GLB-budget hebben. In een Kamerbrief over het MFK schreven ministers Blok en Hoekstra dat Nederland voorstander is ‘van een substantiële bezuiniging op het GLB om ruimte te creëren voor het vertrek van het VK, voor nieuwe prioriteiten en om bij te dragen aan een financieel houdbare begroting.’
Ten tweede heeft het voor het GLB beschikbare budget grote invloed op de algehele bereidheid om hervormingen door te voeren. Een, zoals nu geplande, korting op het budget betekent dat de meeste regeringen en parlementariërs niet of slechts beperkt bereid zullen zijn om verdere verduurzamingseisen door te voeren. De teneur is dat als boeren al minder krijgen, ze niet ook nog méér voor die steun moeten doen.
Hoewel bovenstaande toont dat de GLB- en MFK-hervormingen uiterst schimmige en polemische processen zijn en cynisme al snel op de loer ligt, is alertheid geboden. Zo zullen de hervormingsuitkomsten sterk bepalend zijn voor de mate waarin de Nederlandse regering op de door haar gewenste transitie naar kringlooplandbouw kan sturen. De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) bracht eerder dit jaar al een advies uit waarin het stelde dat de voorstellen van de Europese Commissie hier, mits de Nederlandse regering in de implementatiefase de juiste keuzes maakt, mogelijkheden toe biedt.
Het wordt kortom een spannend landbouwjaar. Ik wens u alvast een voorspoedig 2020.
Dit artikel afdrukken
GLB-hervormingen zijn daarmee hét voorbeeld van Brusselse evenwichtspolitiek, waarbij diametraal tegenovergestelde belangen uiteindelijk tot een compromis dienen te komenElephant in the room
Er staat heel wat op het spel. De Commissie kondigde vorige week met de Green Deal een masterplan voor het verduurzamen van de Europese economie aan, met als onderdeel daarvan een ‘From Farm to Fork’-strategie. De vraag hoe het GLB zich hiertoe verhoudt, blijft vooralsnog ‘the elephant in the room’. Tegelijkertijd beklommen boeren de afgelopen maanden hun trekkers om te protesteren tegen het tempo van, en gebrek aan steun voor, de verduurzamingsslag die in meerdere lidstaten al is ingezet.
Hoewel het voor de politiek betrokken Foodlog-lezer de moeite loont de verdere GLB-onderhandelingen te volgen – veel details met betrekking tot onder andere inkomenssteun, markt- en plattelandsbeleid worden hier bepaald – worden de écht belangrijke besluiten elders genomen; het zijn de onderhandelingen over het ‘Meerjarig Financieel Kader’ (MFK), de Europese meerjarenbegroting voor 2021-2027, die tegelijkertijd met de GLB-hervorming plaatsvinden, waar de knikkers daadwerkelijk verdeeld worden. Deze MFK-onderhandelingen zijn om ten minste drie redenen van groot belang voor de toekomstige contouren van het landbouwbeleid.
Nederland behoort tot een minderheid van landen die weinig moeite met een daling van het GLB-budget hebben35% van het MFK
Allereerst wordt in het MFK het budget voor het landbouwbeleid vastgesteld. Het landbouwbudget maakt nu nog bijna 35% van het MFK uit, maar de verwachting is dat dit – als gevolg van de Brexit en de opkomst van andere Europese prioriteiten – zal dalen. Op basis van de huidige voorstellen lijkt dit vooral ten koste van de Tweede Pijler voor plattelandsontwikkeling te gaan. Nederland behoort tot een minderheid van landen die weinig moeite met een daling van het GLB-budget hebben. In een Kamerbrief over het MFK schreven ministers Blok en Hoekstra dat Nederland voorstander is ‘van een substantiële bezuiniging op het GLB om ruimte te creëren voor het vertrek van het VK, voor nieuwe prioriteiten en om bij te dragen aan een financieel houdbare begroting.’
Ten tweede heeft het voor het GLB beschikbare budget grote invloed op de algehele bereidheid om hervormingen door te voeren. Een, zoals nu geplande, korting op het budget betekent dat de meeste regeringen en parlementariërs niet of slechts beperkt bereid zullen zijn om verdere verduurzamingseisen door te voeren. De teneur is dat als boeren al minder krijgen, ze niet ook nog méér voor die steun moeten doen.
Hoewel bovenstaande toont dat de GLB- en MFK-hervormingen uiterst schimmige en polemische processen zijn en cynisme al snel op de loer ligt, is alertheid gebodenTot slot betekent het toenemende belang van de MFK-onderhandelingen een machtsverschuiving van de Europese landbouwpolitici in de Raad van Ministers en het Parlement naar de begrotingscommissaris en -parlementscommissie en, met name, de regeringsleiders, die in de Europese Raad het MFK bij unanimiteit moeten goedkeuren. In de vorige GLB-hervorming eigende de laatste zich steeds meer zeggenschap over de invulling van het GLB toe, en stelde de GLB-onderhandelaars voor het blok door te stellen dat haar conclusies niet onderhandelbaar waren. Met name de landbouwcommissie van het Europees Parlement was hier uitermate verbolgen over, en stelde dat haar besluitvormingsrecht onrechtmatig werd ingeperkt. Omdat de afstemming tussen MFK en GLB een dynamisch proces is, zal moeten blijken of de regeringsleiders zich dit keer in dezelfde mate met de GLB-besluitvorming zullen bemoeien. Die kans lijkt echter groot; in het meest recente MFK-compromisvoorstel van het Finse voorzitterschap staan voorstellen voor externe convergentie (de gelijkschakeling van hectare-betalingen tussen oude en nieuwe lidstaten) en het maximeren van inkomenssteun voor grote ontvangers. Daarnaast willen de Finnen tien miljard euro extra voor de tweede pijler uittrekken.
Hoewel bovenstaande toont dat de GLB- en MFK-hervormingen uiterst schimmige en polemische processen zijn en cynisme al snel op de loer ligt, is alertheid geboden. Zo zullen de hervormingsuitkomsten sterk bepalend zijn voor de mate waarin de Nederlandse regering op de door haar gewenste transitie naar kringlooplandbouw kan sturen. De Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli) bracht eerder dit jaar al een advies uit waarin het stelde dat de voorstellen van de Europese Commissie hier, mits de Nederlandse regering in de implementatiefase de juiste keuzes maakt, mogelijkheden toe biedt.
Het wordt kortom een spannend landbouwjaar. Ik wens u alvast een voorspoedig 2020.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_480_289_s_c1.png)
#35 Piet, waarom hier weer een tegenstelling suggereren: óf nieuwbouw/wegenaanleg óf bosaanplant? Dat gebeurt ook (nog veel te vaak) bij bijvoorbeeld landbouw en natuur, terwijl de prioriteit in ons land steeds meer bij multifunctioneel landgebruik komt te liggen. Terecht toch?
Ja hoor, het is allemaal weer praten over emissie en praten over depositie blijft weer buiten beeld. Onder zonnepanelen een huis/gebouw plaatsen, zoals Wouter #30 aangeeft, klink leuk, maar los van elkaar kan er beide keren geen depositie meer worden vastgelegd. In plaats van nieuwbouw en wegenaanleg kan op die plekken ook bossen worden aangelegd. Het wordt dan een prioriteitenkwestie, of op een aantal hectares nieuwbouw/wegenaanleg plegen, of op diezelfde hectares bos aanplanten.
#27 groot deel van Nederland is door de mens gemaakt (polders), We moeten hier zoet water weg pompen om niet te verzuipen (= dat natuurlijk) uniek in de wereld.
Kijk om je heen er is erg veel landbouw waar de productie zekerheid er niet is door een gebrek aan water. Daarom is hier in onze rivieren delta veel Landbouw.
Peter, ik denk niet dat de auteurs die je daar citeert, bedoelen wat jij erin leest. Dat kun je zelfs al lezen in de reactie van Wouter de Heij. Maar als je in jouw selectieve gelijk volhardt in je eigen eigen perspectief en met jij-bakken blijft komen omdat ik je perspectief probeer te geven op jouw selectie van waarheden, dan kan ik niet anders dan je je eigen wereld gunnen. Het zij zo.
#27 Dick Veerman:
Zie #12 en #13 , voor wat betreft CO2 emissies en de mogelijkheid daar wat aan te doen, en wie dat dan moeten doen.
In ieder geval niet de boeren met hun korte kringloop en hun voedselproductie.
De milieu ruimte die je noemt, is vergeleken met de impact door consumenten zelf en de industrie van consumentenproducten hier en uit buitenland, volledig te verwaarlozen.
Het stikstof "probleem" bestaat alleen in natuur "doelstellingen", die eenzijdig door deze hobby branche, werkzaam in de overgangsnatuurbescherming, zijn samengesteld.
Stikstof zorgt er voor dat er gewassen groeien , ook bomen waar Timmermans nu op inzet als oplossing.
Waarom boeren zich jegens iemand als jij , die zich hierbij de koninklijke meervoudsvorm aanmeet zouden moeten rechtvaardigen, omdat ze in korte kringloop met relatief geringe CO2 uitstoot prima voedsel produceren en dat deels exporteren tot heil van onze betalingsbalans, ontgaat mij.
Het verschil van weging tussen boeren en industrie, hun export en de eventuele milieudruk bij hun activiteiten die jij bij je selectieve vragen over het bestaansrecht van Boeren in dit land aanbrengt ontgaat me eveneens.
Ik zal daar dus niet op in gaan.