'De boer is een agro-ecoloog'

Huijbers doet zijn uitspraak in een gesprek met het Eindhovens Dagblad. Hij praat honderduit over zorg voor de bodem, het vernielen van de bodem met zware landbouwmachines en het vernieuwen van het landbouwonderwijs omdat dat geen aandacht heeft voor de bodem.

De boer wordt wat Huijbers betreft een verzorger van de natuurlijke omgeving in plaats van een gebruiker. Zo moet wat hem betreft ook het nieuwe kabinet over boeren gaan denken, in plaats van voortdurend te praten over alle problemen die de Nederlandse boeren veroorzaken.

Hij heeft een punt. Iemand vastpinnen op zijn fouten is niet motiverend als die persoon zijn leven juist wil veranderen.

ZLTO stond decennialang model voor het zogeheten plankgas boeren met zware machines en lak aan het milieu. Huijbers breekt met dat beeld en moet de ruimte maken om verandering ook daadwerkelijk mogelijk te maken.

Veel erger kunnen de problemen niet meer worden. Nu moet het anders. Huilt Huijbers krokodillentranen? Nee

Dat is niet gemakkelijk in de context waarin vooral de Brabantse landbouw zich bevindt. Ouderwets 'plankgas' is nog het nieuws dat Brabantse boeren frauderen met illegale mestlozingen tot wellicht 40% van het totale volume. Omdat de precieze omvang daarvan niet vast te stellen is moeten de boeren van de regering zelf de rommel maar opruimen en hun zaakjes op orde krijgen. De varkenshouderij ligt zodanig op zijn gat dat VVD-prominent Uri Rosenthal hardop zegt dat herstructurering niet langer aan de markt kan worden overgelaten. De melkveehouderij loopt steeds massaler te hoop tegen het fosfaatdebakel van LTO Nederland en staatssecretaris Van Dam. Diens ministerie en dat van zijn voorganger Dijksma zitten bovendien met een mogelijk rammelende stikstofwetgeving ten aanzien van de dierhouderij rond natuurgebieden. Het is niet ondenkbaar dat ze - net als met het fosfaatprobleem - tot de conclusie moeten komen dat ze milieuafspraken met Brussel niet zullen kunnen nakomen. Veel erger kunnen de problemen niet meer worden.

Nederland en Huijbers' Brabant voorop, hebben geboerd op het randje en zijn er overheen gevallen. Nu moet het anders. Huilt Huijbers krokodillentranen? Nee, luister maar naar de analyse die hij vorig jaar maakte van de Nederlandse landbouw en zijn visie daarop:

Accepteer marketing-cookies om deze video te bekijken.

Het geld moet dus komen van óf de boeren zelf óf van de bank. De boeren hebben geen cash. Het antwoord is dus duidelijk

Rekenen
Nu het hoge woord eruit is, moeten we naar de crux die Huijbers in zijn gesprek met het Eindhovens Dagblad onbenoemd liet. De bestaande bedrijven van boeren zijn het tegengestelde van agro-ecologisch. Ze zijn niet of nauwelijks geschikt voor de verzorging die Huijbers voor ogen heeft, omdat ze ingericht zijn op het maximaliseren van de productiviteit van hun teelten. Dat valt niet zomaar te veranderen zonder dat ze economisch omvallen, tenzij het hen mogelijk wordt gemaakt te des- en reïnvesteren. In de melkveehouderij hangt €1 miljard af te schrijven geld boven de markt. Als de Nederlandse boer agro-ecoloog wordt, zal daar vast nog wel wat bijkomen. Dat geldt voor alle andere sectoren in de land- en tuinbouw net zo hard.
Nu dit pleidooi er eenmaal is en ook de VVD weet dat je niet alles aan de markt kunt overlaten, is de volgende stap evident. We moeten eens uitrekenen hoeveel geïnvesteerd geld in bestaande bedrijven moet worden afgeschreven, hoe dat het beste kan en wie het geld dat onmogelijk meer terug kan worden verdiend moet ophoesten. Als dat gebeurd en afgerekend is, kan het agro-ecologisch boeren in de tuinstaat Nederland beginnen.

In ieder geval valt te zeggen dat de overheid het geld niet beschikbaar zal stellen. Nederlandse boeren hebben het meest van de EU geprofiteerd van alle boeren in Europa. Hen nu uitkopen, is daarom niet te verkopen naar onze partnerlanden; vanuit hun voordeelspositie hadden ze beter op hun eigen zaak moet passen. Het geld moet dus komen van óf de boeren zelf óf van de bank. De boeren hebben geen cash. Het antwoord is dus duidelijk.