Hoe sterker we verbonden met en verslaafd raken aan het internet, des te meer raken we vervreemd van elkaar en van alles dat ons omringt. Eenzaamheid is vooral onder jongeren een groot probleem, dat gelijke tred houdt met de opkomst van de smartphones vanaf 2012. Artifical Intelligence (AI) zal hier nog een flinke schep bovenop kunnen gaan doen. Artificieel - ofwel kunstmatig - is het zeker, maar intelligent zeker niet, omdat we als mensheid een monster baren, zonder te weten hoe we de krachten die hieruit voortkomen kunnen beheersen. Net zomin als de term ‘social media’ de lading dekt, omdat het er juist voor zorgt dat we de sociale verbinding met de reële wereld om ons heen verbreken. Bij veelvuldig gebruik drukt het onze creativiteit en zelfontplooiing. Het is niet natuurlijk, niet sociaal en niet voedend in de ware zin van het woord.
Mede hierdoor neemt het aantal ‘zorgvragers’ - vaak mensen met relatie- en verslavingsproblemen - snel toe. Het is geen toeval dat de combinatie van landbouw en zorg uit de biodynamische landbouw voortkomt. Omdat mensen weer pas kunnen aarden op een plek waar natuurlijke levensritmes nog ervaarbaar zijn, waar het goed ruikt, waar er variatie en schoonheid is in het landschap, waar dieren vrijuit kunnen rondscharrelen. Maar het is natuurlijk de wereld op z’n kop dat mensen die in de huidige samenleving doordraaien, vereenzamen en verslaafd raken, nu opgevangen moeten worden in de landbouw. Tenminste in een klein bio en biodynamisch uithoekje van de landbouw waar nog vanuit natuurlijke ritmes wordt gewerkt , zonder planten en dieren op te jagen met grote hoeveelheden kunstmest en krachtvoer. Want de combi zorg en megastallen ligt nu eenmaal niet voor de hand.
Biodynamisch boer Meine Koopmans van de Novalishoeve op Texel vertelde me onlangs dat de natuur alles opruimt wat niet gezond is. Dus als je veel last hebt van schimmels in je gewassen, moet je begrijpen waarom dat gebeurt in plaats van de schimmels te gaan bestrijden. Anders houd je namelijk – en altijd tijdelijk – een ongezonde situatie in stand. Dat ga je ook met geknutsel aan het DNA van planten niet oplossen. Met goed observeren en je ‘gezonde’ verstand kom je tot duurzame en locatie-gebonden oplossingen. Dit soort nuchtere waarnemingen kun je ook doortrekken naar mensen die hun levenslust verliezen. Waar zit de kern van het probleem? Hoe kun je weer zin in het leven krijgen, zonder dat je depressies met medicijnen hoeft te bestrijden?
In 100 jaar biodynamische landbouw is die levenshouding om vooral goed te leren waarnemen en te streven naar balans en verbinding altijd gekoesterd. Vroeger werd gezegd als je een verkeerd telefoonnummer had gekozen, dat je verkeerd was verbonden. Wij willen in 2024 zoveel mogelijk mensen weer in verbinding brengen met wat het leven de moeite waard maakt, op onze biodynamische boerderijen waar je je kunt opladen zonder stopcontact, zoals bij boer Meine op Texel. Wil je bij een boer in jou omgeving op bezoek, kijk dan onder bedrijven op www.stichtingdemeter.nl.
Bert van Ruitenbeek is directeur van Demeter, het kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding
Dit artikel afdrukken
Biodynamisch boer Meine Koopmans van de Novalishoeve op Texel vertelde me onlangs dat de natuur alles opruimt wat niet gezond is. Dus als je veel last hebt van schimmels in je gewassen, moet je begrijpen waarom dat gebeurt in plaats van de schimmels te gaan bestrijden. Anders houd je namelijk – en altijd tijdelijk – een ongezonde situatie in stand. Dat ga je ook met geknutsel aan het DNA van planten niet oplossen. Met goed observeren en je ‘gezonde’ verstand kom je tot duurzame en locatie-gebonden oplossingen. Dit soort nuchtere waarnemingen kun je ook doortrekken naar mensen die hun levenslust verliezen. Waar zit de kern van het probleem? Hoe kun je weer zin in het leven krijgen, zonder dat je depressies met medicijnen hoeft te bestrijden?
Dit soort nuchtere waarnemingen kun je ook doortrekken naar mensen die hun levenslust verliezenWetenschappers, ambtenaren en wij allemaal zouden vaker de tijd moeten nemen om naar een boer te luisteren die nog verbonden is met z’n land, z’n gewassen, z’n vee en de mensen in de directe omgeving. Als je eenzijdig gericht bent als onderzoeker op het uitschakelen van een schimmel of als ambtenaar op bijvoorbeeld stikstofreductie, is dat tot mislukken gedoemd. Dan creëer je een waterbed, waarbij het ene probleem opgelost lijkt en er vele anderen voor in de plaats komen. Je moet werken aan gezonde systemen. Dat vraagt om een veel bredere kijk op het leven met ook een ruimere tijdshorizon, waar ook vragen over voedselkwaliteit, over zingeving, over landschapskwaliteit bij horen.
In 100 jaar biodynamische landbouw is die levenshouding om vooral goed te leren waarnemen en te streven naar balans en verbinding altijd gekoesterd. Vroeger werd gezegd als je een verkeerd telefoonnummer had gekozen, dat je verkeerd was verbonden. Wij willen in 2024 zoveel mogelijk mensen weer in verbinding brengen met wat het leven de moeite waard maakt, op onze biodynamische boerderijen waar je je kunt opladen zonder stopcontact, zoals bij boer Meine op Texel. Wil je bij een boer in jou omgeving op bezoek, kijk dan onder bedrijven op www.stichtingdemeter.nl.
Bert van Ruitenbeek is directeur van Demeter, het kwaliteitskeurmerk voor biodynamische landbouw en voeding
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Prachtig verhaal Bert dat mij zeer aanspreekt.
Hoeveel geld uit het GGZ budget heb je nodig om 10% van de klanten van de GGZ op deze manier een kans te geven?
En hoeveel geld hebben de biologische dynamische boerderijen nodig om de kosten te compenseren die de aandacht voor deze patiënten vraagt?
En nu we toch over geld hebben: reken ook eens uit hoeveel meer C je in grond kwijt kan als je niet alleen 1 jarige planten poot, maar ook struiken en bomen op het zelfde perceel. Met deze aanpak kun je het aantal kubieke meters grond wat gevoed wordt vertienvoudigen en stijgt het vermogen om C en N te binden ook een factor 10 Hoeveel is dat waard in vergelijking met CO2 onder de zee?
Helaas zit in Den Haag nu iedereen naar een deur in het gebouw van de tweede kamer te kijken.
Wellicht kunnen we een verhaal klaar hebben als zij weer naar buiten komen.
Er is maar één persoon die de grond voedt en dat is de boer.
Als je een burn out hebt of dreigt te krijgen, al dan niet door de Moderne Tijden, is een retraite bij een boer - klauwen in de modder - een prima idee.
Biologisch dynamisch voegt daar werkelijk niets aan toe
Mark, dat ben ik niet met je eens. Juist BD-boeren laten veel ruimte voor ambachtelijke kennis, dat wat wetenschap niet kan vangen en nieuwe hypothesen - waaronder heel praktische - genereert. Toevallig hebben we er vandaag een stukje over. De gebruikelijke agronomie hield zich daar afzijdig van.
Ik mocht er ooit een boeiend congres over modereren en heb daar goede herinneringen aan.
En wat helpt ‘ruimte voor ambachtelijke kennis’ de psychische patiënt?