In die tijdscapsule deponeren we uiteraard ook alle prints van het weblog dat ik bijhield voor foodlog.nl, en van alle andere honderden stukken, rapporten en tijdschriften, gebruikt tijdens It’s Down 2 Earth, internationale conferentie over landbouw, voedselveiligheid en klimaatverandering. Het affiche met de slogan gaat erin: The World hungers 4 action. Alle beelden van sprekers zijn op dvd’s gebrand, die ook te vinden zijn in de tijdscapsule. (DVD-speler gaat er ook in.) Alle workshops, evenementen, en alle geluidopnamen van de ministerial round tables. Alle kranten uit de week van It’s Down 2 Earth (zondag 31 oktober tot en met vrijdag 5 november 2010) gaan er ook in. Wat zouden we zeggen, nadat we al het materiaal, in ongeveer een maand, hadden bestudeerd?
Dit misschien: ‘Tja, we wisten wel welke kant het op moest, toen al. Als je kijkt hoe we de hele wereld de afgelopen veertig jaar hebben kunnen voeden, en tegelijk konden zorgen dat we de klimaatveranderingen konden overleven, dan zie je in dit stuk de eerste kiemen van succes.’
Subsahara Afrika weer groen
‘Neem dit project: kijk, toen is de eerste subsidie gegeven aan Afrikaanse boeren om CO2 op te slaan in de bodem. Daardoor zijn ze steeds meer gaan werken met humusrijke grond, die niet alleen CO2, maar ook water kan vasthouden. Vanaf toen is subsahara Afrika groener en groener geworden. En Nederland is op sommige plekken te nat geworden voor agrarische productie. Uien kun je daar niet meer verbouwen, de oogst rot negen van de tien keer weg in de grond. Wat een geluk dat ze die tijdscapsule destijds waterdicht hebben gemaakt, en dat we hem in een meertje hebben opduiken, aan de hand van de coördinaten.’
Nobelprijs voor WUR
‘En hier dan, dit project in Rwanda. Ze snapten het al: burgeroorlogen beginnen minder snel als de landbouw in een land op orde is. Al was dit natuurlijk een gevalletje Als-het-kalf-verdronken-is-dempt-men-de-put. En al is ook het omgekeerde waar: na de waarheid, is de landbouw het tweede slachtoffer van een oorlog. Maar goed, in Afghanistan zijn de troepen op een gegeven moment opgehouden om Kalashnikovs te betalen met de papaveroogst. Het is toch geweldig dat Nederland, na die mislukte militaire missie, Afghanistan anno 2050 heeft weten om te turnen tot een graanschuur, met dat Nobel-prijs winnende project van Wageningen University & Research Centre (WUR)? Dat was nooit gelukt als de landbouw in Nederland door die enorme crisis van 2020 – 2025 helemaal van de kaart was geveegd. En geef toe, het heeft er even naar uit gezien dat in 2024 de laatste boer Nederland zou verlaten. Zonder Nederlandse landbouw was de WUR natuurlijk ten dode opgeschreven geweest.’
‘Kijk, Jeffrey Sachs (director of The Earth Institute, professor of Sustainable Development, Columbia University) noemde een hele trits landen waar anno een 2010 een oorlog woedde, en waar de voedselvoorziening niet op orde was. Luister wat hij zei: Graan doet veel meer voor vrede dan wapens.’
Collectieve cognitieve dissonantie
Of zouden we na een maand tijdscapsule-studie zeggen: ‘Zucht. Het was het aloude liedje van een globale, collectieve cognitieve dissonantie. We wisten wel dat het slecht ging en welke gevaren er op de loer lagen, we wisten wat we zouden kunnen doen om de problemen op te lossen, maar we deden het niet. Er staan mooie ideeën en strategieën in dit stuk, maar ja, actie hè. Daar ontbrak, en ontbreekt het nog steeds vaak aan. Nationale belangen stonden wereldoplossingen in de weg. Soms is er juist te snel actie ondernomen en dachten ze niet lang genoeg na, het is ook niet gemakkelijk. Kleine initiatieven werden te snel opgeschaald – die historische mislukking met biobased economies, hoeveel miljard heeft ons dat wel niet gekost? En wat leverde het op? Soms was er terecht passiviteit. Dat de Nederlandse regering inzag dat CO2-opslag in Barendrecht een heilloze weg was, dat was visionair. Het heeft heel wat geldverspilling voorkomen. En die ramp in 2016, in Duitsland, waar de halve bevolking van een dorp is omgekomen omdat megatonnen CO2 ontsnapte uit de dure ondergrondse opslag en de mensen deden verstikken? Die is ons ook bespaard gebleven.’
Voedseloorlogen
‘In de jaren vijftig van de twintigste eeuw, toen wist men al dat een goede, veilige voedselvoorziening voor iedereen mogelijk moet zijn, maar helaas, we kregen het toén niet voor elkaar, en nu nog niet, met 11,5 miljard mensen, van wie er 3,5 miljard honger hebben of anderszins ondervoed zijn. Alleen: nu hebben we de voedseloorlogen er ook nog bij, dat fenomeen kenden we nog niet anno 2010.’
‘Er is gewoon te weinig actie geweest. Ironisch: ze hebben dit stuk nog wel de naam Roadmap for Action meegegeven. Hé, gaandeweg het stuk beginnen ze het zelfs The Living Roadmap For Action te noemen. Wat is dat nou weer voor beeldspraak: wat kun je je nou voorstellen bij een Levende Wegenkaart Voor Actie? Aha, daar bedoelden ze mee dat deze Roadmap nog voor verandering vatbaar was. Of zouden ze die naam Living Roadmap For Action bedacht hebben om te verhullen dat er weinig concrete plannen zijn bedacht tijdens It’s Down 2 Earth? Hier: Henk Bleker, de voorzitter van de internationale conferentie, zegt tijdens de afsluitende persconferentie dat één van de belangrijke dingen die moet gebeuren is: op de VN-klimaattop in het Mexicaanse Cancun het belang van landbouw en de connectie met klimaatverandering verder onder de aandacht brengen. Nou, dan weet je het wel. Cancun mislukte nog erger dan Kopenhagen.’
Zelffelicitatie
‘In de roadmap for action staan ook nauwelijks nieuwe dingen. Alle projecten die er in genoemd worden, zijn door anderen bedacht, en die liepen al voordat de conferentie werd gehouden. Hier, moet je dit lezen, op pagina 9, de ministers op de conferentie deden aan zelffelicitatie. “Ministers, gathered in the Ministerial Roundtable-sessions, highlighted the tremendous success of the Conference and recognized that for the first time the linkages between agriculture, food security and climate change were explored and understood.” Zou Bleker, staatssecretaris van dat roemruchte kabinet, gedoogd door de vorig jaar in het bejaardenhuis overleden Geert Wilders, (ken je die naam niet?), die zin soms eigenhandig in het stuk hebben gezet? En als die ministers die conferentie zo’n succes vonden, waarom zetten ze dan geen handtekening onder die roadmap for action?’
Paradigma shift
We leven niet in 2050, maar in 2010. Nu kunnen we nog dingen anders doen, waardoor we een blijer gevoel krijgen als we straks de tijdscapsule open maken en alles lezen en bekijken. Met één zin uit het slotdocument, ben ik het hartgrondig eens: ‘Landbouw moet een paradigma shift ondergaan, op alle niveaus, wil het de groeiende wereldbevolking voeden en de natuurlijke hulpbronnen waar het gebruik van maakt, duurzaam laten voortbestaan. Business as usual is no longer an option. Met een overgang naar een productiesysteem dat klimaatveranderingen kan weerstaan en weinig broeikasgassen uitstoot, kan landbouw een onderdeel worden van de trend naar duurzame ontwikkeling.’
Oké, geen business as usual. Krijgen we die overgang voor elkaar? Het kan, maar het is echt een dubbeltje op zijn kant, dat nog steeds twee kanten op kan vallen. En de tijd is schaars aan het worden. Laten we hopen dat de reacties in 2050, op It’s Down 2 Earth, positief zullen zijn. En daarbij is het motto: It’s Down 2 People, die planeet aarde die redt zich wel, daar hoeven we ons niet zo veel zorgen over te maken. Die heeft al ergere rampen doorstaan in haar bestaan. Maar de homo sapiens?
Via deze link kom je bij The Roadmap For Action
Joep Auwerda heeft deze week voor foodlog.nl de internationale conferentie It’s Down to Earth in Den Haag verslagen. Hij schreef over ontmoetingen, observaties en nieuwe inzichten. Dit is het slotdeel. Deel één, twee, drie en vier vindt u onder de doorclicks.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Ik snap het: een 'roadmap for action' is een verzameling 'het volgende zou ongeveer moeten op de volgende terreinen en het is fijn om er samen een koffie, een borrel en een bitterbal over te drinken en eten'. Het is een roadmap om te netwerken; de volgende keer mogen Joep, alle bobo's en grote denkers naar Vietnam. Of er tijdens dat actieve netwerken ook actie ontstaat moeten we maar hopen.
Maar het klinkt leuk, 'RM for action.' Mijn buurman en buurvouw gaan straks gerust weer slapen lieten ze me net al weten. Er wordt gewerkt. Weten zij veel dat het netwerken is.
Ik heb me al eerder kritisch uitgelaten over deze bijeenkomst en na het lezen van een flink deel van de roadmap word ik er niet vrolijker op. In mijn ogen is dit geen roadmap, maar meer een collectie van 50 open deuren.
Er staan veel op zich veel fraaie zinsnedes in: "Sustainable agricultural intensification - more with less – and increasing productivity is the way to go, with no expansion of the area under cultivation. It will be possible to meet the needs of people for nutritional food, feed and fiber and other products while conserving natural ecosystem functions". Applaus, moeten we vooral doen, is waarschijnlijk al in 50 eerdere rapporten neergepend. Hoe gaan we dat doen? Met eco-agriculture, zoals her en der in het rapport staat?
De win-win situatie is passé, voor minder dan triple win doen we het niet.
Joep, Dick, met alle respect, als we geconfronteerd met acute problemen niet verder komen dan dit, dan is dit toch treurig?
"Farmers, particularly women, youth and smallholder farmers, indigenous peoples and other relevant natural resources dependent people have an important role in a transition to climate-smart agriculture. Farmers feed the world, yet far too many are living in hunger and hardship. This injustice must cease. Farmers and rural people through their farming practices are custodians of the land and water. They are also custodians of the forests, of biodiversity, indigenous and traditional knowledge, and other services."
Wat in vredesnaam "other relevant natural resources dependent people zijn? Eskimo's, adviseurs? Alsof de landbouw alleen in kleine gezinsbedrijfjes plaats vindt. Het zijn de grootschalige landbouw en veehouderij die de huidige situatie en de toekomst bepalen.
Ik schaam me voor mijn negatieve opstelling, maar ik word hier heel verdrietig van. Er is geen roadmap, er zijn goede bedoelingen en dromen. Veel van de 51 punten zijn op zijn best romantische simplificaties van serieuze problemen, en als honderden specialisten in 6 dagen niet verder komen dan dit, dan moeten we echt alles op alles zetten om deze capsule voor het nageslacht verborgen te houden.
Jopie, ik ben blij dat jij dat zegt en ik niet voor de zoveelste keer de Pieter Lakeman uit hoef te hangen. Natuurlijk is het hoogst droeve diplomatentalk. Niks roadmap. Mooie woorden.
Ik hoorde afgelopen donderdag Wouter van Dieren voor een congres van vleesjongens zeggen dat je Den Haag beter kunt afdrijven. Er moeten dingen gedaan worden. Dat klopt. De vraag is - dat was mijn bijdrage aan het congres waar Van Dieren dat zei - hoe je dat organiseert. Het antwoord is duidelijk: niet zo. Hoe dan wel is geen sinecure. Dat geef ik meteen toe. Maar ik had een antwoord: maak mensen verantwoordelijker, probeer het op z'n minst. Ik ga dat nog een keer zeggen binnenkort in die Rooie Hoed serie waar we ook hier reclame voor maken.
@Dick, toch blijft het onvoorstelbaar dat een groep bestuurders, specialisten en NGO's, kortom het hele rondreizende circus, zó losgezongen is van de werkelijkheid. Eigenlijk is dat .......... beangstigend.
Ja. En een rilling loopt me over de rug. Zo waar is het.