's Morgens, onderweg op de fiets door nevelig Den Haag gaat de telefoon. Of ik interesse heb om Dennis Garrity te interviewen? Ik sta op een perslijst voor It's Down 2 Earth en communicatieprofessionals zijn inventief om de boodschappen van hun opdrachtgevers wereldkundig te maken.
'Wie weet, wat heeft hij te vertellen?'
'Hij is Director General of the World Agroforestry Centre, dat in Malawi heeft bewezen dat de oogst bijna kan verdrievoudigen als er gewerkt wordt met de unieke Acacia. Die boom bemest de grond waar hij op staat door stikstof te binden aan de bodem. Voor arme, kleine boeren die geen kunstmest kunnen betalen is het een geweldige landbouwmethode.'
'Uhm, weet u wat, zullen we straks in het World Forum Theater een kopje koffie drinken, dan hebben we het er even over.'
'Dat kan niet, ik ben niet op de conferentie, ik bel u vanuit New York.'
'Juist, stuurt u me een mailtje als u wilt, dan kijk ik wat ik kan doen.'
Ik ben laat, maar vroeg genoeg voor de presentatie van Louise Fresco, een autoriteit. Professor of foundations of sustainable development in international perspective, aan de universiteit van Amsterdam. Wat vooral blijft hangen, is haar waarschuwing dat de climate change niet de enige reden is dat er honger in de wereld is. Die bestond ook al, toen nog niemand van het versterkt broeikaseffect had gehoord. 'De wereld beleeft meer een global crisis, dan een climate crisis. Er gaat van alles mis, en wel op een schaal en met een snelheid die in de wereldgeschiedenis nog niet eerder vertoond is.'
En er is een andere opmerkelijke stelling van Fresco, over Afrikaanse grond, die niet uit mijn hoofd wil, - waarschijnlijk door dat telefoontje over die Acacia. 'Iedereen kan wel zeggen; de bodem moet worden bemest met kunstmest, maar als er geen regen valt, en de grond wordt niet op een andere manier geïrrigeerd, dan heeft dat helemaal geen effect.' Ik moest denken aan wat ik las van Roelf Voortman, werkzaam bij de Stichting Onderzoek Wereldvoedsel-voorziening van de Vrije Universiteit. Dat watergebrek, schrijft Voortman (in de nieuwsbrief Mondiaal van het ministerie van landbouw, natuur en voedselkwaliteit), speelt een veel kleinere rol in het falen van de Afrikaanse landbouw dan iedereen aanneemt. Voortman, in Mondiaal: 'Over Afrikaanse bodems is het beeld één van uitgestrekte gebieden met uniforme zure rode bodems, die vanwege hun ouderdom erg onvruchtbaar zijn, last hebben van te hoog Aluminium, en die toegediend fosfaat fixeren. Niets is minder waar.'
Blijft u nog even bij de les, straks gaat het weer over vrolijkere onderwerpen als olifanten die bij papierproductie zijn betrokken.
Voortman: 'Bij gebrek aan irrigatie en het potentieel daartoe, worden veranderlijk weer en arme bodems vaak als het ongelukkige lot van Afrika genoemd. Dit is niet in overeenstemming met kennis en cijfers. In grote delen van de savannezone ligt het klimatologisch potentieel, mede bepaald op basis van regenval, voor granen rond de 7 tot 10 ton per hectare. Alleen in de te natte gebieden in het Kongo bekken en de drogere zones rond de Sahara en Kalahari en in de Hoorn van Afrika ligt dat potentieel lager. Zelfs in de Sahel blijkt dat bodemvocht minder beperkend is dan nutriënten.'
Moet die olifantenpoep (en neushoornpoep en rendierenpoep) niet gewoon blijven waar die is, om de grond vruchtbaar te maken? Is het geen beter idee om varkenspoep uit Nederland naar Afrika te verschepen? Als dergelijk transport te veel CO2-emissie oplevert, dan doen we toch het idee van Dick Veerman: alle varkens en kippen in Afrika vet mesten, want daar moeten de nutriënten naartoe, niet naar het overbemeste Nederland, waar boeren nog geld toe betalen als ze maar op een legale manier van hun mestoverschot kunnen afkomen. Dick: 'Reken maar dat de Chinezen van plan zijn om in Afrika beesten te gaan houden, zodat ze de grond die ze daar hebben gekocht weer vruchtbaar kunnen maken.'
Nu deze aflevering kennelijk weigert om ergens anders over te gaan dan over voedingsstoffen voor de schrale Afrikaanse bodem, breng ik met liefde onder uw aandacht: Soil & More, een Nederlands bedrijf dat onder meer in Zuid-Afrika (Kaapstad) heeft bewezen dat je van groenafval goede compost kunt maken waarmee je de CO2- en H2O-opslagcapaciteit van landbouwgrond flink kunt verbeteren. Volkert Engelsman, topman van het importbedrijf van biologische groenten, Eosta, en mede-grondlegger van Soil & More ziet heel veel mogelijkheden in de handel in carboncredits. Vandaag houdt Soil & More een side-event, van zes tot acht uur 's avonds, in het World Forum Theater. Soil & More heeft een mooie visie op het regenereren van de Afrikaanse grond.
Als ik terugloop naar mijn fiets en ontdek dat er een kleinschalig voedselvraagstuk in mijn ingewanden is ontstaan, valt mijn blik op een A4-tje, met een uitnodiging voor één van de tientallen side-events. Vooral die kleine letters wekken mijn interesse: lunch will be served. Ik wil al aanstalten maken om me te gaan verdiepen in het verhaal van onder anderen Dennis Garrity, over de succesvolle inzet van de Acacia, een bijzondere boom, hé daar belde die mevrouw vanmorgen over, vanuit New York. Hé, deze side-event is al twee uur geleden afgelopen. It's Down 2 Cycling Back Home.
Joep Auwerda verslaat deze week voor foodlog.nl de internationale conferentie It's Down to Earth in Den Haag. Hij schrijft over zijn ontmoetingen, observaties, en nieuwe inzichten. Gisteren verscheen deel 1, over de openingsdag.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Leuke discussie!
Meer info over problemen en potenties van Afrika is te vinden op de volgende website (264 pp.):
- http://www.vu.nl/nl/nieuws-agenda/agenda/2010/apr-jun/28-juni-r-l-voortman.asp
- http://dare.ubvu.vu.nl/bitstream/1871/15943/1/dissertation.pdf
Dick, je vroeg waar ik die 30 procent vandaan heb. Zie;
http://www.afcconference.com/background-note
Dit is een achtergrondstuk dat op de website van de conferentie It's Down2Earth staat. Ik heb er een stukje uit gecopy-past.
Climate change will affect the natural and managed systems – hydrology, forests, wetlands, coral reefs, agriculture, and fisheries – that societies depend on for food, fuel, and fiber, and for many other things. At the same time, agriculture, including livestock, land use change and forestry is a major agent of environmental and climate change at local, regional and global scales, contributing 30% of global greenhouse gas emissions.
Voortman schreef: 'Over Afrikaanse bodems is het beeld één van uitgestrekte gebieden met uniforme zure rode bodems, die vanwege hun ouderdom erg onvruchtbaar zijn, last hebben van te hoog Aluminium, en die toegediend fosfaat fixeren. Niets is minder waar.' Hier stopt mijn citaat, maar Voortman schrijft in zijn verhaal verder: 'en ik verwijs graag naar een belangrijk boekje over de mythen en wetenschap betreffende tropische bodems. (Lal R. and SanchezPS (eds), 1992. Myths and Science of Soils in the Tropics. SSSA Special Publication No.29(185pp). Soil Science Society of America, Madison. Ik zou zeggen: lezen maar, Hendrik J. Kaput) Slechte gronden met de beschreven eigenschappen komen wel voor in Afrika maar voornamelijk in de regenwoudzones waar wenig mensen wonen. In de savanne en hooglandzones hebben bodems deze slechte eigenschappen vaak niet, zeker niet alle tegelijk. Bovendien zijn vaak de beste bodems geselecteerd. Vanuit een productie-ecologisch pespectief is het dan ook zo dat de klimatologische potenties hoog zijn, en om daar in de buurt te komen zijn de natuurlijke potenties van bodems beperkend precies zoals dat overal het geval is, maar ook in Afrika zal toediening van de meest beperkende nutrienten een substantiele opbrengstvermeerdering geven, eveneens net als overal anders.'
Okay, okay, ik ken de arrogantie die aan hun kleeft, ze hebben gelijk, het maakt hun ook een beetje onkwetsbaar, zodat ze een volgend stukje kunnen schrijven. Maar vooral die vraag van mij over wat waar is, over die Afrikaanse bodems, die ook weer niets is minder waar is, volgens deze journalist, was en is voor mij een cruciale vraag en het wordt zo weer een logische chaos, al is dit een contradictio in terminis, net als die opmerking trouwens. Kortom, twee tegengestelde zaken kunnen niet beide waar zijn.
Ik zou zeggen luister naar Henk Breman: The Lesson of Drente's Essen. Het ligt hier op het bureau, lezen maar zou ik zeggen.
Hendrik, dat klopt wel. Joep verslaat, zoekt zijn weg en toont zijn verbazing in de wonderlijke wereld der duurzaamheid. `Hij pretendeert niet te weten, maar is op zoek naar beelden, meningen en de feiten zoals mensen met meningen die presenteren.