Goedkope poedermelk uit West-Europa overspoelt de Afrikaanse markt, schrijft de Volkskrant in een uitgebreide reportage vanuit Burkina Faso. De krant geeft een aantal redenen waarom dat een slechte zaak zou zijn, voor Afrika en de Afrikanen en voor ons milieu in de EU.
Eind vorige eeuw leek het een win-winsituatie, schrijft de Volkskrant: Europese zuivelproducenten konden hun afzetmarkten verruimen en leverden tegelijkertijd een bijdrage aan de voedselzekerheid in arme landen. Want zeker in de Sahel zouden lokale veeboeren nooit aan de toenemende vraag kunnen voldoen. Het leek mooi en daarom kwam er ook nog eens een extra laag importtarief van 5%.
Nadat het melkquotum in 2015 door de Europese Unie werd afgeschaft, nam de export van poedermelk door Europese zuivelbedrijven naar West-Afrika explosief toe. Met name door Nederlandse zuivelbedrijven, want deze groeiden het meest na het vrijlaten van de quota. De export bestaat vooral uit magere melkpoeders. Die worden weer aangelengd met goedkopere plantaardige vetten zoals palmolie, blijkt uit een rapport van onder meer Oxfam België uit 2019. In West-Afrika zijn veel consumenten al zo aan die melkpoeders gewend dat ze zich niet meer bewust zijn van het smaakverschil; laat staan het verschil in voedzaamheid ten aanzien van echte melk. In tien jaar verdrievoudigde de export van deze zogeheten plantaardige vetten (PV-)mengsels tot bijna 277.000 ton.
Oxfam wijst niet alleen op de veel lagere voedzaamheid. Volgens de organisatie pakken deze nutritioneel beperkte melkpoeders ongunstig uit voor milieu en mens. Oxfam herhaalt hier het al vaker onderuit gehaalde argument dat palmolieproductie ontbossing tot gevolg zou hebben, terwijl de productie van palmolie juist efficiënt is en natuursparend kan zijn. Correcter is de bewering dat de West-Afrikaanse boer het onderspit delft. Zijn kostprijs is te hoog en zijn volumes zijn te laag om met de goedkope samenstelling van de poeders te kunnen concurreren. Ook hebben ze door verschillende ontwikkelingen - klimaatverandering en groeiende schaarste aan land - minder productiemogelijkheden.
Europese zuivelbedrijven en met name FrieslandCampina zijn ook ter plekke in West-Afrika (Nigeria) verse melk gaan produceren. Volgens woordvoerder Jan-Willem Avest draagt FrieslandCampina hierdoor bij aan de lokale ontwikkeling. Marieke Kruis van Oxfam België vindt dat geen oplossing. Zij denkt dat Afrikaanse boeren door deze ontwikkeling afhankelijk worden van "westerse bedrijven voor hun afzet en net als de Europese boeren op den duur steeds verder worden afgeknepen door de multinationals met hun inkoopmacht. Die bedrijven komen hier echt niet om de boeren te helpen maar vooral omdat ze hier een groeiende afzetmarkt zien." Of die kritiek terecht is of vooral voorkomt uit een ideologie is een punt van discussie. FrieslandCampina is van oudsher een coöperatie die nou juist boeren helpt om samen een vuist te maken in de markt.
Dit artikel afdrukken
Nadat het melkquotum in 2015 door de Europese Unie werd afgeschaft, nam de export van poedermelk door Europese zuivelbedrijven naar West-Afrika explosief toe. Met name door Nederlandse zuivelbedrijven, want deze groeiden het meest na het vrijlaten van de quota. De export bestaat vooral uit magere melkpoeders. Die worden weer aangelengd met goedkopere plantaardige vetten zoals palmolie, blijkt uit een rapport van onder meer Oxfam België uit 2019. In West-Afrika zijn veel consumenten al zo aan die melkpoeders gewend dat ze zich niet meer bewust zijn van het smaakverschil; laat staan het verschil in voedzaamheid ten aanzien van echte melk. In tien jaar verdrievoudigde de export van deze zogeheten plantaardige vetten (PV-)mengsels tot bijna 277.000 ton.
Oxfam wijst niet alleen op de veel lagere voedzaamheid. Volgens de organisatie pakken deze nutritioneel beperkte melkpoeders ongunstig uit voor milieu en mens. Oxfam herhaalt hier het al vaker onderuit gehaalde argument dat palmolieproductie ontbossing tot gevolg zou hebben, terwijl de productie van palmolie juist efficiënt is en natuursparend kan zijn. Correcter is de bewering dat de West-Afrikaanse boer het onderspit delft. Zijn kostprijs is te hoog en zijn volumes zijn te laag om met de goedkope samenstelling van de poeders te kunnen concurreren. Ook hebben ze door verschillende ontwikkelingen - klimaatverandering en groeiende schaarste aan land - minder productiemogelijkheden.
Europese zuivelbedrijven en met name FrieslandCampina zijn ook ter plekke in West-Afrika (Nigeria) verse melk gaan produceren. Volgens woordvoerder Jan-Willem Avest draagt FrieslandCampina hierdoor bij aan de lokale ontwikkeling. Marieke Kruis van Oxfam België vindt dat geen oplossing. Zij denkt dat Afrikaanse boeren door deze ontwikkeling afhankelijk worden van "westerse bedrijven voor hun afzet en net als de Europese boeren op den duur steeds verder worden afgeknepen door de multinationals met hun inkoopmacht. Die bedrijven komen hier echt niet om de boeren te helpen maar vooral omdat ze hier een groeiende afzetmarkt zien." Of die kritiek terecht is of vooral voorkomt uit een ideologie is een punt van discussie. FrieslandCampina is van oudsher een coöperatie die nou juist boeren helpt om samen een vuist te maken in de markt.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Quote; niet afhankelijk worden van westerse bedrijven.. OK. Dus ook maar Apple en Microsoft, Cargill, Monsanto enz ook maar de deur uit zetten? Het Ot en Sien 2.0 continent nastreven? Wel een goed idee om de wereldwijde CO2 uitstoot in Afrika niet verder op te laten lopen. Niet voor de welvaart.
En hier krijgen de melkkoeien naast mais en bonenmeel tegenwoordig ook palmolie. Door de andere samenstelling van de melk krijgt de boer iets meer voor zijn melk (iedere cent telt), maar de consument krijgt er bikkelharde roomboter voor terug. Velen hebben inmiddels hun weg gevonden naar de zachte duurdere buitenlandse roomboters uit Ierland of Normandië. Geld speelt dus voor de roombotereters geen rol.
bron: KvW Harde Boter
Je bedoelt waarschijnlijk palmpitschilfers. Ja die zitten al jaar en dag in het rantsoen. Je moet er toch iets mee als je de olie eruit geperst hebt. Het Campina merkmelk project is al jaren stopgezet i.v.m. net zo hoge kosten als opbrengsten. Dan moest je bepaalde grondstoffen voeren waar veel plantaardige oliën in zaten.
Je bedoelt waarschijnlijk palmpitschilfers. Ja die zitten al jaar en dag in het rantsoen. Je moet er toch iets mee als je de olie eruit geperst hebt. Of bedoelde je het Campina merkmelk project? Dat is al jaren geleden stop gezet i.v.m. net zo hoge kosten als opbrengsten. Dan moest je grondstoffen voeren waar veel plantaardige oliën in zaten.
Willem #3, Je hebt de uitzending gemist, puur palmvet, wit en hard zoals gemalen kaarsvet. Alles wat niet in de weide groeit verandert de melksamenstelling zoals in de uitzending ter sprake komt.