Piet Hermus is akkerbouwer, boerenklimaatactivist en ZLTO-afdelingsbestuurder. Hij maakte de aanloop naar het historische boerenprotest van 1 oktober mee, ging erheen en verwerkte zijn indrukken van de afgelopen weken in een nabeschouwing. Daarin analyseert hij de gevoelens van boeren en burgers. Waarom steunde de burger de boer?
Groots was het om de vele trekkercolonnes vanuit alle hoeken van het land te zien oprijden en rijen-dik op het Malieveld te zien. Velen waren de avond ervoor al vertrokken. In slagorde reden ze over de snelweg. Kippenvel. Alsof ik naar een western keek. Een charge van rijen snel galopperende paarden en indianen. Glorieus en fier op weg naar de laatste slag. In mijn hoofd mengden zich beelden met de klanken van Morricone. De cavalerie van de authentieke inboorlingen toonde zich nog één keer aan Nederland. Mensen thuis hadden voor het eerst begrip voor de recordlange file. Ze wuifden, zwaaiden enthousiast naar ook hun cavalerie op weg naar het front, misschien vanwege diezelfde onbewuste associaties.
Ook burgers zien een soort oermens verloren gaan, voelen aan dat een tijd zal eindigen. Misschien zien zij ook dat hun eigen consumptieleven met hoge vaste lasten knelt. Dat aalgladde praters en bureaucraten goed voor hun eigen kaste zorgen ten koste van het oervolk. Die nieuwe kaste kwam vaak met een studiebeurs uit het gewone volk voort, maar kijkt nu soms neer op hun achtergebleven soort die Hart van Nederland kijkt. Wij boeren, vermoed ik, worden herkend als de cavalerie van de gewone burger.
De harde werkelijkheid klopt aan. Ook dat zit in deze film. Een boer, lid van mijn ZLTO-afdeling, die ik hoog heb zitten, is het spuugzat. Hij en zijn vrouw voldoen aan alle wenselijkheden van politiek en NGO’s met niches, natuur-inclusief, sojateelt, extensief, robuuste witrikkoeien en een boerderijwinkel met eigen kaas. Hij, de West- Brabantse colonne-aanvoerder, Erik van Oosterhout. Hij kreeg in de aanloop een podium bij BNDeStem en was te horen op SBS6. Ook The Day After deed hij verslag in de krant. Wat een vent!
Nadat politicus Tjeerd aankondigde de boer te willen halveren, heb ik het proces actief gevolgd, Een appje van schapenboer Bart Kemp was genoeg om de 1 oktober film te ontketenen. Ook ik ging naar het Malieveld, per trein dit keer. Om te voelen, er mensen te spreken en te snappen hoe het initiatief ontstond zonder plan, duidelijke organisatie en verhaal.
Dit was uniek. De vele valse noten nam men op de koop toe. Ze hadden hun Bono, The Edge. Hun monument, Sieta, overschreeuwde zich. Of was het toch een coverband? Geen Bennie, geen Yvon. We moesten het met Bleker Henkie doen. Het werd een manifestatie van zenden van wat men zelf wilde horen. Braaf meeknikkende politici met gezicht in een plooi. Behalve die Tjeerd en GroenLinkser Jesse dan. Prominent toonde zich PVV-baas Geert; de Forumcharlatans waren zelfs oververtegenwoordigd. Geen enkele politicus had een echt goed verhaal.
En nu dan? Een groot niets na een warm gevoel.
De cavalerie toonde zich nog 1 laatste keer. Het was de real life soap van boeren die hun Sitting Bull-act deden in de Buffalo Bill-show. Ze kunnen het trots vertellen hoe het was, van waar ze kwamen en hoe we met praatjes, ‘vuurwater’, arm werden gemaakt door de periferie, die aan hen verdiende, decennia-lang, vanuit een tijd dat hun ouders en voorouders nog echt authentiek waren.
De veranderende tijd klopt aan bij iedereen in Nederland, omdat iedereen klem zal lopen. Wij boeren lopen voor. Daarom is het zaak dat boeren leiderschap tonen en het volk van Nederland mee aan de hand nemen de transitie in. Het wordt allemaal minder en we zullen allemaal in eigen vlees moeten leren snijden. Goede leiders zijn bereid zelf de kogels op te vangen. Dat snapt het gewone volk. De gewone boer ook. Om bloed, zweet en tranen vragen, lukt alleen als je zelf ook bloedt, zweet en huilt. Ik vraag offervaardig leiderschap.
Dit artikel afdrukken
Ook burgers zien een soort oermens verloren gaan, voelen aan dat een tijd zal eindigen. Misschien zien zij ook dat hun eigen consumptieleven met hoge vaste lasten knelt. Dat aalgladde praters en bureaucraten goed voor hun eigen kaste zorgen ten koste van het oervolk. Die nieuwe kaste kwam vaak met een studiebeurs uit het gewone volk voort, maar kijkt nu soms neer op hun achtergebleven soort die Hart van Nederland kijkt. Wij boeren, vermoed ik, worden herkend als de cavalerie van de gewone burger.
De harde werkelijkheid klopt aan. Ook dat zit in deze film. Een boer, lid van mijn ZLTO-afdeling, die ik hoog heb zitten, is het spuugzat. Hij en zijn vrouw voldoen aan alle wenselijkheden van politiek en NGO’s met niches, natuur-inclusief, sojateelt, extensief, robuuste witrikkoeien en een boerderijwinkel met eigen kaas. Hij, de West- Brabantse colonne-aanvoerder, Erik van Oosterhout. Hij kreeg in de aanloop een podium bij BNDeStem en was te horen op SBS6. Ook The Day After deed hij verslag in de krant. Wat een vent!
Nadat politicus Tjeerd aankondigde de boer te willen halveren, heb ik het proces actief gevolgd, Een appje van schapenboer Bart Kemp was genoeg om de 1 oktober film te ontketenen. Ook ik ging naar het Malieveld, per trein dit keer. Om te voelen, er mensen te spreken en te snappen hoe het initiatief ontstond zonder plan, duidelijke organisatie en verhaal.
En nu dan? Een groot niets na een warm gevoelHoe moeilijk zinvolle actie te organiseren is, wordt langzaam helder. De oproep zorgde van begin af aan tot een grote bereidheid de trekker te starten om en masse naar Den Haag te gaan. De stoom moest eruit. De massaliteit maakte dat men organisatiekracht en geld zocht. Die vonden ze bij de eigen periferie van veevoerleveranciers. Zo moesten radicale krachten inbinden en kreeg de actie een mager plan, waar niemand meer tegen kon zijn. Het moest publieksvriendelijk. Het was een festival, Zwarte Cross in Den Haag. Of als een U2-concert met alleen U2-fans.
Dit was uniek. De vele valse noten nam men op de koop toe. Ze hadden hun Bono, The Edge. Hun monument, Sieta, overschreeuwde zich. Of was het toch een coverband? Geen Bennie, geen Yvon. We moesten het met Bleker Henkie doen. Het werd een manifestatie van zenden van wat men zelf wilde horen. Braaf meeknikkende politici met gezicht in een plooi. Behalve die Tjeerd en GroenLinkser Jesse dan. Prominent toonde zich PVV-baas Geert; de Forumcharlatans waren zelfs oververtegenwoordigd. Geen enkele politicus had een echt goed verhaal.
De veranderende tijd klopt aan bij iedereen in Nederland, omdat iedereen klem zal lopen. Wij boeren lopen voorTal van protestborden, dat boeren wel CO2 kunnen binden. Hun handreiking tot maatschappelijk aanhaken, dat boeren oplossingen hebben en niet HET probleem zijn. Ik zag heel veel shirts met #trotsopdeboer van de gematigder boeren.
En nu dan? Een groot niets na een warm gevoel.
De cavalerie toonde zich nog 1 laatste keer. Het was de real life soap van boeren die hun Sitting Bull-act deden in de Buffalo Bill-show. Ze kunnen het trots vertellen hoe het was, van waar ze kwamen en hoe we met praatjes, ‘vuurwater’, arm werden gemaakt door de periferie, die aan hen verdiende, decennia-lang, vanuit een tijd dat hun ouders en voorouders nog echt authentiek waren.
De veranderende tijd klopt aan bij iedereen in Nederland, omdat iedereen klem zal lopen. Wij boeren lopen voor. Daarom is het zaak dat boeren leiderschap tonen en het volk van Nederland mee aan de hand nemen de transitie in. Het wordt allemaal minder en we zullen allemaal in eigen vlees moeten leren snijden. Goede leiders zijn bereid zelf de kogels op te vangen. Dat snapt het gewone volk. De gewone boer ook. Om bloed, zweet en tranen vragen, lukt alleen als je zelf ook bloedt, zweet en huilt. Ik vraag offervaardig leiderschap.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Een treffende overeenkomst in denklijnen tussen bovenstaande opinie van boerenbestuurder Piet die met zijn laarzen in zijn West-Brabantse akkers staat en de meningen van een aantal academici/waarnemers langs de kant: Boer en burger verenigt u, we voeren dezelfde strijd (Ruben Jacobs).
Een citaat: uiteindelijk gaan de grieven van boeren, zo redeneren hoogleraar bestuurskunde Caspar van de Berg en promovendus Bram van Velpen in NRC, niet echt om stikstof. 'Ze gaan over economische onzekerheid ('Hoe kan ik nog een boterham verdienen?'), oneerlijkheid ('Waarom moeten wij opdraaien voor klimaatverandering en niet andere vervuilende sectoren?') en de angst voor het verlies van een traditionele manier van leven.' Sentimenten die grotendeels ook bij burgers leven.
Even interessant is de analyse van socioloog Mohammed Benzakour eerder deze week in de Volkskrant: Greta Thunberg wil haar publiek niet behagen. Daarmee is haar boodschap krachtiger dan die van David Attenborough of Al Gore.
En dat is natuurlijk ook precies waarom de nodige mensen niets van Greta moeten hebben. Maar ... ook haar aanbidders zullen - als Piet gelijk heeft - moeten slikken en de kogels moeten nemen.
Een harde analyse van 1 oktober in een landje dit inderdaad met alle vraagstukken van de consumptie-samenleving ineens zit opgescheept. Mogelijk juist geen verkeerde. Daarom was 1 oktober Den Haag sociologisch zo boeiend. We zijn nog lang niet uitgeanalyseerd.
#1 Dick. Ruben Jacobs liet het me vanochtend lezen. En of ik het even wilde becommentariëren. Ik schreef dat ik met iets vergelijkbaars bezig was.
Ik zag nog een tweede vergelijkbare tekst van Code Rood, een best wel nogal dieprood linkse club op het anti-kapitalistische af, die ook de boer als slachtoffer ziet van 'het systeem'. Er is op 1 oktober ook een manifest aangeboden, zie add 2, waarvan ik als NAV-lid wist en bij zou zijn. Maar het aanbieden aan kamerleden, werd aanvankelijk afgelast vanwege het Malieveld protest, maar is toch via een omweg, aangeboden. Als je dan ziet wie het ondertekenen en wie het steunden dan valt op dat de BoerBurgerBeweging van Caroline van den Plas, ooit van de Nederlandse Varkenvaksbond, dit steunt samen met ook Varkens in Nood. Opvallend detail.
Die muziek bij dat trekkercolonnefilmpje is uit The Good, The Bad and The Ugly en specifiek die muziek is uit de Graveyard scene.
Piet je zou romanschrijver moeten worden. Ik hoor je graag, ben het regelmatig niet met je eens en je bent lang van stof, zoals een goede Brabander betaamt. Lees boerenbelang van Herman Verbeek eens terug, de passage over de akkerbouwacties begin jaren '90. Je hebt ze zelf meegemaakt. Was dit wel zo uniek? In mijn ogen niet.
En voor wie niet weet wie Herman van Beek of wat diens opvattingen waren: Hij was voor vele boeren in Nederland en Vlaanderen de ‘boerenpastoor’, maar dat deed hem juist het agro-industrieel complex frontaal aanvallen.
Toch, Hans, denk ik dat Piet iets anders uitdrukt. Van Beek draaide het - voor zover ik hem ken (en dat is maar beperkt) - meer om sociale rechtvaardigheid en niet zozeer om ecologische noodzaak.
In dat laatste geval kunnen we twee dingen doen: elkaar de tent uitvechten of de resterende buit beter verdelen omdat het anders voor allemaal verkeerd uitpakt. Dat is het verschil met toen: in het nieuwe bewustzijn van het spel zijn er geen eindwinnaars, maar kun je nog wel onderweg winnen.
#4 "Ecologische noodzaak" ? Ik krijg de indruk dat die noodzaak niet bepaald "breed" wordt gevoeld. Daarmee komt een derde optie om de hoek kijken:
Verwacht van ons gin wonderen,_Gewoon deurdonderen