Na vier weken opstand van de 'gele hesjes', werd reikhalzend uitgekeken naar de toespraak van de Franse president. Emmanuel Macron hield zich al een tijdje stil. De kranten stonden gisteren vol met voorspellingen wat Macron zou gaan zeggen of in ieder geval zou moeten zeggen om de doorgaande onrust te beteugelen en zijn presidentschap te behouden. Want die onrust ging door. Gisteren sloten 500 middelbare scholen door het hele land hun deuren. De toespraak overtuigde een belangrijk deel van het land niet, zo lijkt te blijken uit de eerste reacties.
Om acht uur gisteravond sprak Emmanuel Macron zijn landgenoten toe met een bijna 13 minuten durend verhaal. De kern van zijn boodschap: stop het geweld dat de rechtsorde bedreigt, we zijn er samen voor Frankrijk, ik begrijp jullie woede en verontwaardiging en ben te vaak onhandig en kwetsend geweest.
Na die woorden riep Macron "de economische en sociale noodtoestand" uit.
Legitiem mandaat
Macron liet regelmatig zijn emoties doorschemeren. Hij deed zijn best om zich te identificeren met de laagbetaalden die lange dagen en veel autokilometers maken, de alleenstaande moeders, de gepensioneerden met een klein pensioentje, de gehandicapten zonder uitzicht op een plek in de samenleving. Hij maakte duidelijk dat hij ziet waar de samenleving op vastloopt: de overheid die - vooral in de provincie - diensten niet meer levert die het publiek verwacht, kiezers die zich niet gehoord voelen en de steeds grotere kloof tussen de sociale klassen.
"Ik neem daar ook mijn deel van de verantwoordelijkheid voor", zei Macron halverwege zijn toespraak. "Misschien heb ik u het gevoel gegeven dat ik andere prioriteiten had en me daar geen zorgen over maakte. Maar als ik ten strijde ben getrokken om het bestaande politieke systeem, de gewoonten, de hypocrisie aan te pakken, was dat nu juist omdat ik in ons land geloof en er van houd." Vervolgens maakte hij duidelijk dat hij zich gemandateerd acht door het Franse volk dat nou juist tegen hem opstaat: "Mijn legitimiteit haal ik uit geen enkele titel, partij of clubje; mijn legitimiteit komt van u en van niemand anders."
Wat volgt, is een opsomming van concrete toezeggingen die, voor zover mogelijk, al meteen in januari 2019 zullen ingaan. De brandstofprijsverhoging is al opgeschort. Het minimumloon gaat met €100 per maand omhoog. Overuren worden belastingvrij uitbetaald. Werkgevers kunnen nog dit jaar een belastingvrije eindejaarspremie uitkeren. De verhoging van de sociale lasten voor gepensioneerden gaat niet door. Grote bedrijven en rijke Fransen zullen ook een steentje moeten bijdragen door hun belastingen in Frankrijk te betalen; ze hoeven niet opnieuw de zware vermogensbelasting te gaan betalen die Macron bij zijn aantreden heeft afgeschaft. De kosten van het totale pakket dat Macron aankondigde om de sociale vrede te bewaren, wordt begroot op ongeveer €10 miljard. Dat bedrag vergroot het Franse begrotingstekort, terwijl de concurrentiekracht van de Franse economie afneemt. Dat zijn twee effecten die haaks staan op het beleid van Macron.
'Begin van begrip'
Daar houdt het niet op. Macron zegt dat Frankrijk een historisch moment meemaakt waarop Frankrijk, en dus de Fransen, moet nadenken over haar identiteit. Hij wil het debat verbreden naar de hele samenleving. "Ik wil dat de vraag van ons dagelijks leven aan de orde komt om het hoofd te kunnen bieden aan de klimaatverandering: huisvesting, mobiliteit, warmte. Dan komen de goede oplossingen ook uit de hele breedte bovendrijven." Macron wil met alle Fransen in gesprek en zodoende het land en zijn inwoners "de pols nemen". De ideale gesprekspartner zijn de burgemeesters. De komende tijd trekt hij het land in om per regio met burgemeesters in gesprek te gaan, om zo samen de basis voor het nieuwe sociale en ecologische contract voor de Franse Staat te bouwen.
Waar hij voorheen te veel klonkt als de hautaine Jupiter die Frankrijk wilde hervormen en daar slachtoffers niet bij schuwde, klonk Macron gisteravond nederig en dienend: "Mijn enige zorg bent u; mijn enige strijd, voor u. Ons enige gevecht: voor Frankrijk". Ondanks het 'u' sloot hij af met "Leve de Republiek, leve Frankrijk!", de woorden voor de grotere zaak.
In een poll onder de lezers van Le Figaro zegt iets meer dan 52% (om 1:30 uur vanmorgen) niet overtuigd te zijn. Voor sommigen, schrijft de krant, zijn het 'maatregeltjes' voor anderen toont Macron 'het begin van begrip'. Volgens een peiling van net na middernacht zou 54% van de Fransen willen dat de acties van de gele hesjes nu stoppen, tegen 45% die willen dat ze doorgaan.
Libération kopt vanochtend met het voordeel van de twijfel: ik heb u EEN BEETJE begrepen:
Dit artikel afdrukken
Na die woorden riep Macron "de economische en sociale noodtoestand" uit.
Legitiem mandaat
Macron liet regelmatig zijn emoties doorschemeren. Hij deed zijn best om zich te identificeren met de laagbetaalden die lange dagen en veel autokilometers maken, de alleenstaande moeders, de gepensioneerden met een klein pensioentje, de gehandicapten zonder uitzicht op een plek in de samenleving. Hij maakte duidelijk dat hij ziet waar de samenleving op vastloopt: de overheid die - vooral in de provincie - diensten niet meer levert die het publiek verwacht, kiezers die zich niet gehoord voelen en de steeds grotere kloof tussen de sociale klassen.
"Ik neem daar ook mijn deel van de verantwoordelijkheid voor", zei Macron halverwege zijn toespraak. "Misschien heb ik u het gevoel gegeven dat ik andere prioriteiten had en me daar geen zorgen over maakte. Maar als ik ten strijde ben getrokken om het bestaande politieke systeem, de gewoonten, de hypocrisie aan te pakken, was dat nu juist omdat ik in ons land geloof en er van houd." Vervolgens maakte hij duidelijk dat hij zich gemandateerd acht door het Franse volk dat nou juist tegen hem opstaat: "Mijn legitimiteit haal ik uit geen enkele titel, partij of clubje; mijn legitimiteit komt van u en van niemand anders."
Wat volgt, is een opsomming van concrete toezeggingen die, voor zover mogelijk, al meteen in januari 2019 zullen ingaan. De brandstofprijsverhoging is al opgeschort. Het minimumloon gaat met €100 per maand omhoog. Overuren worden belastingvrij uitbetaald. Werkgevers kunnen nog dit jaar een belastingvrije eindejaarspremie uitkeren. De verhoging van de sociale lasten voor gepensioneerden gaat niet door. Grote bedrijven en rijke Fransen zullen ook een steentje moeten bijdragen door hun belastingen in Frankrijk te betalen; ze hoeven niet opnieuw de zware vermogensbelasting te gaan betalen die Macron bij zijn aantreden heeft afgeschaft. De kosten van het totale pakket dat Macron aankondigde om de sociale vrede te bewaren, wordt begroot op ongeveer €10 miljard. Dat bedrag vergroot het Franse begrotingstekort, terwijl de concurrentiekracht van de Franse economie afneemt. Dat zijn twee effecten die haaks staan op het beleid van Macron.
'Begin van begrip'
Daar houdt het niet op. Macron zegt dat Frankrijk een historisch moment meemaakt waarop Frankrijk, en dus de Fransen, moet nadenken over haar identiteit. Hij wil het debat verbreden naar de hele samenleving. "Ik wil dat de vraag van ons dagelijks leven aan de orde komt om het hoofd te kunnen bieden aan de klimaatverandering: huisvesting, mobiliteit, warmte. Dan komen de goede oplossingen ook uit de hele breedte bovendrijven." Macron wil met alle Fransen in gesprek en zodoende het land en zijn inwoners "de pols nemen". De ideale gesprekspartner zijn de burgemeesters. De komende tijd trekt hij het land in om per regio met burgemeesters in gesprek te gaan, om zo samen de basis voor het nieuwe sociale en ecologische contract voor de Franse Staat te bouwen.
Waar hij voorheen te veel klonkt als de hautaine Jupiter die Frankrijk wilde hervormen en daar slachtoffers niet bij schuwde, klonk Macron gisteravond nederig en dienend: "Mijn enige zorg bent u; mijn enige strijd, voor u. Ons enige gevecht: voor Frankrijk". Ondanks het 'u' sloot hij af met "Leve de Republiek, leve Frankrijk!", de woorden voor de grotere zaak.
In een poll onder de lezers van Le Figaro zegt iets meer dan 52% (om 1:30 uur vanmorgen) niet overtuigd te zijn. Voor sommigen, schrijft de krant, zijn het 'maatregeltjes' voor anderen toont Macron 'het begin van begrip'. Volgens een peiling van net na middernacht zou 54% van de Fransen willen dat de acties van de gele hesjes nu stoppen, tegen 45% die willen dat ze doorgaan.
Libération kopt vanochtend met het voordeel van de twijfel: ik heb u EEN BEETJE begrepen:
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Macron hanteert hetzelfde - kennelijk universele - spindokterjargon als Rutte:
"Misschien heb ik u het gevoel gegeven dat ik andere prioriteiten had...",
in plaats van de doodsimpele gebleken realiteit:
"Ik had (of eigenlijk: HEB) andere prioriteiten".
(namelijk belastingverlaging voor multinationals en de top 10%,
te bekostigen door lastenverzwaringen voor het klootjesvolk middels o.a. verhoging van de BTW en de pensioenleeftijd).
Strooit acuut wat centjes in het rond ter kalmering van de grootste onlustgevoelens,
kondigt een PR-rondje langs burgemeesters aan, en spreekt prachtige voornemens uit om grote ondernemingen hun fair share te gaan laten betalen en belastingparadijzen aan te pakken.
Maar dat vergt uiteraard wat meer tijd; wie dan leeft, dan zorgt, nietwaar?
Misschien ook maar even bij de grote EU-staatsman/Houdini Rutte op de koffie gaan om wat
uit te huilen, de krassen in het teflon bij te werken, en wat nieuwe spinspiratie op te doen?
De gele hesjes zijn een zeer heterogene groep. Het zou verhelderend zijn als een deel van hen een andere kleur zou kiezen: rood of bruin. Rutte zou dan gewoon een blauw, liberaal hesje aan moeten doen.
Ondanks alles hoop ik dat Macron nu de juiste keuzes gaat maken en niet het klimaat opoffert aan het kapitaal of de arbeid. Er waren niet toevallig ook grote, groene en vreedzame demonstraties in Parijs en in Brussel. Katowice moet niet het Waterloo van "Parijs" worden.
In bovenstaand artikel: " De kosten van het totale pakket dat Macron aankondigde om de sociale vrede te bewaren, wordt begroot op ongeveer €10 miljard". Dat is omgerekend ongeveer € 160 die een gemiddelde Fransman per jaar meer krijgt. Zet dat zoden aan de Franse sociale dijk?
Volgens de Figaro-enquête was rond de middag 59% van de Fransen niet overtuigd door de president.
De krant schrijft:
De door hem aangekondigde maatregelen worden echter als bevredigend beschouwd. De steun voor "gele vestjes" heeft nog steeds de meerderheid, maar neemt aanzienlijk af.
Bijna 23 miljoen keek gisteravond naar Emmanuel Macron. Hij trok tweemaal zoveel kijkers (40%) als bij zijn toespraak op 27 november in het Élysée. Toen vond slechts 21% van de respondenten hem overtuigend).
Figaro meldt voorts dat de blokkades van wegen nog doorgaan. Le Monde meldt dat ook de scholierenprotesten nog doorgaan (tegen hervormingen in het onderwijs)
In de Volkskrant wordt de speech van Macron te bestraffend van toon gevonden. Alvorens zijn ongenoegen te uiten, had hij eerst beter drie minuten door het stof kunnen gaan. Verder hielp het ook niet dat hij zijn speech op zijn buro in het Elysée uitsprak, zijn betrokkenheid met het lot van de arme fransman, voor wie hij al met 0-10 achterstond, wordt dan 0-11. Ook zijn 'ethos' was er niet naar. Die van Rutte is stukken beter.