De economische groei in Nederland gaat gelijk op met betere milieuprestaties in vrijwel alle sectoren. Behalve in de landbouw. Dat komt volgens het CBS door boeren die streven naar het hoogste dierenwelzijn in de pluimveesector. Terwijl de Nederlandse supermarkten de plofkip de deur uit hebben gedaan, blijkt nu de vrije-uitloopkip een ongewenste stofkip.
"Terwijl de economie groeide zijn vrijwel alle indicatoren voor emissies naar water en lucht en de afvalproductie gedaald. Een voorbeeld hiervan is de emissie van fijnstof (Pm10). Tussen 2000 en 2016 zijn deze emissies met 41 procent gedaald, terwijl de Nederlandse economie met 21 procent groeide. De afname van de emissie van fijnstof is vooral te danken aan nationale en Europese milieuregelgeving, die hebben geleid tot procesaanpassingen in de industrie, een toename van het gebruik van filters en de productie van auto’s die voldoen aan hogere emissie-eisen. De daling van de fijnstofemissies vond in vrijwel alle economische sectoren plaats, alleen in de landbouwsector steeg de uitstoot met 3 procent. Dit hangt samen met de sterk toegenomen emissies van pluimveebedrijven doordat er steeds meer vrije-uitloopkippen komen. In andere landbouwsectoren daalden de fijnstofemissies." Dat schreef het CBS vanmorgen.
Op Trouw legt Cor Pierik van het CBS uit hoe dat komt.* Het probleem komt niet voort uit de groei van de pluimveesector, maar uit het feit dat de dieren vanwege dierenwelzijnseisen vaker buiten komen of binnen in de stal meer ruimte hebben, strooisel omwoelen en van actievere rassen zijn. “Ze woelen alles om. Dat is goed voor het dierenwelzijn, maar niet voor de lucht”, zegt Pierik. De pluimveesector veroorzaakt ruim twee derde van alle fijnstof dat aan de landbouw wordt toegerekend. Belangrijke veroorzakers van in het milieu vrijkomend stof zijn de vrije-uitloopkip én de scharrelstallen. Maatregelen bij buitenkippen zijn onmogelijk, want, zegt Pierik op Trouw, op een buitenkip kun je geen filter zetten.
Het nieuws laat zien dat Nederland binnen afzienbare tijd keuzen moet gaan maken in zijn vergunningenbeleid voor nieuwe stallen in de pluimveehouderij. Voor welke typen pluimveehouderij moeten lokale overheden nog vergunningen af willen geven? Stallen worden gebouwd voor een periode van ruim 20 jaar. Sneller kunnen ze niet worden terugverdiend.
De blije buitenkip en de binnenkippen met een hoger dierenwelzijn heten sinds vandaag stofkip. Onderwijl keert het publiek zich onder druk van imagocampagnes van NGO's af van de stofarme binnenkip. Zowel de binnen- als de buitenkip zullen ruim binnen twintig jaar tegen een vergelijkbare kwaliteit als de onze ingekocht kunnen worden vanuit Oost-Europa, waar de productiekosten (nu -40%) en de fijnstofbelasting per inwoner aanmerkelijk lager liggen dan hier. In Nederland lijken kansen voor een klein buitenquotum stofkippen. De hier minder gewaardeerde binnenkip, zal van nieuwe welzijnswaarden moeten worden voorzien om in ons land commercieel-economisch te overleven. De Kipsterstal is een voorbeeld van zo'n nieuw en bovendien zoveel mogelijk stofvrij concept.
* Update, 17.00 uur: Trouw was niet correct in zijn weergave van de CBS-gegevens. Daarom wijkt de informatie die wij vermelden af van de tekst in die krant.
Dit artikel afdrukken
Op Trouw legt Cor Pierik van het CBS uit hoe dat komt.* Het probleem komt niet voort uit de groei van de pluimveesector, maar uit het feit dat de dieren vanwege dierenwelzijnseisen vaker buiten komen of binnen in de stal meer ruimte hebben, strooisel omwoelen en van actievere rassen zijn. “Ze woelen alles om. Dat is goed voor het dierenwelzijn, maar niet voor de lucht”, zegt Pierik. De pluimveesector veroorzaakt ruim twee derde van alle fijnstof dat aan de landbouw wordt toegerekend. Belangrijke veroorzakers van in het milieu vrijkomend stof zijn de vrije-uitloopkip én de scharrelstallen. Maatregelen bij buitenkippen zijn onmogelijk, want, zegt Pierik op Trouw, op een buitenkip kun je geen filter zetten.
De blije buitenkip en de binnenkippen met een hoger dierenwelzijn heten sinds vandaag stofkip. Onderwijl keert het publiek zich onder druk van imagocampagnes van NGO's af van de stofarme binnenkipImplicaties voor vergunningenbeleid
Het nieuws laat zien dat Nederland binnen afzienbare tijd keuzen moet gaan maken in zijn vergunningenbeleid voor nieuwe stallen in de pluimveehouderij. Voor welke typen pluimveehouderij moeten lokale overheden nog vergunningen af willen geven? Stallen worden gebouwd voor een periode van ruim 20 jaar. Sneller kunnen ze niet worden terugverdiend.
De blije buitenkip en de binnenkippen met een hoger dierenwelzijn heten sinds vandaag stofkip. Onderwijl keert het publiek zich onder druk van imagocampagnes van NGO's af van de stofarme binnenkip. Zowel de binnen- als de buitenkip zullen ruim binnen twintig jaar tegen een vergelijkbare kwaliteit als de onze ingekocht kunnen worden vanuit Oost-Europa, waar de productiekosten (nu -40%) en de fijnstofbelasting per inwoner aanmerkelijk lager liggen dan hier. In Nederland lijken kansen voor een klein buitenquotum stofkippen. De hier minder gewaardeerde binnenkip, zal van nieuwe welzijnswaarden moeten worden voorzien om in ons land commercieel-economisch te overleven. De Kipsterstal is een voorbeeld van zo'n nieuw en bovendien zoveel mogelijk stofvrij concept.
* Update, 17.00 uur: Trouw was niet correct in zijn weergave van de CBS-gegevens. Daarom wijkt de informatie die wij vermelden af van de tekst in die krant.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ik vind de strekking van dit bericht nogal kort door de bocht. In het bericht van CBS staat een staafdiagrammetje met de fijnstofemissie van verschillende sectoren; daaruit zou ik concluderen dat de fijnstofuitstoot van de landbouw constant is gebleven tussen 2000 en 2016. Ik vraag me af of de beschreven '3% toename' een significante toename is en welk aandeel 'vrije-uitloop-pluimvee' heeft binnen de categorie 'landbouw'. En is die fijnstofafname in de categorieën industrie en vervoer/opslag niet gewoon een gevolg van de economische crisis die halverwege de meetperiode intrad?
Carolien, dan moeten we Cor Pierik vragen dat nader te toe lichten. Als Trouw het uit zijn mond optekent, ga ik er van uit dat de krant het correct heeft genoteerd.
Cor, klopt het dat jullie zeggen dat 2/3 van het fijnstof van de landbouw aan vrije uitloopkippen (m.n. legkippen neem ik aan) moet worden toegeschreven?
Ik heb net nog een tweetje gepubliceerd met de onderliggende cijfers. De pluimveesector speelt inderdaad een steeds crucialere rol als het gaat om de uitstoot van fijnstof (PM10). Ruim 2/3 van de totale fijnstofuitstoot in de landbouw is afkomstig van het pluimvee. Het gaat hier niet alleen om de vrije uitloopkippen, maar de groei komt wel door de aangepaste huisvestingssystemen. Om de gedachte even te bepalen, de fijnstofuitstoot van een leghen >18 weken in een legbatterij was 5,4 gram per dier per jaar, in een grondhok is dit 87,1 gram per dier per jaar. In dit rapport (bijlage 8, pagina 127) veel meer details.
Dank Cor en Carolien. Trouw heeft wat te corrigeren. Ik paste de tekst hierboven wat aan en zet het grafiekje uit Cors tweet in de tekst.
Het maakt de conclusie voor de pluimveehouderij in Nederland niet minder ingewikkeld: kippen in welzijnssystemen (buiten én binnen) zorgen voor stof. Dat weten we al een tijdje en komt nu nog eens heel hard naar buiten. Ook niet-buiten welzijn zorgt voor een 'stofkip' (ik denk zelfs meer). Zijn luchtwassers de oplossing? Godsgruwelijk duur in vergelijking met wat kan in Oost-Europa.
naast een hoge uitstoot van stof ligt ook het dioxine gehalte in de eieren van die kippen vele malen hoger.. een heerlijk milieuvriendelijk en gezond product maar niet heus..