Dat verwacht directeur Food en Agri van Rabobank Nederland Ruud Huirne. Hij verzacht zijn uitspraken met het signaleren van lichtpuntjes die de prijs weer wat opdrijven.
Dat verwacht directeur Food en Agri van Rabobank Nederland Ruud Huirne. Hij maakt zijn verwachting gisteren bekend tijdens een bijeenkomst in Nijkerk. Huirne ziet de introductie van fosfaatrechten in de melkveehouderij als belangrijke factor voor waardedaling van land met agrarische bestemming. Daarnaast spelen de beperkte liquiditeit van boerenbedrijven, de achteruitgang van de bodem en het stijgende aantal boeren dat stopt capaciteit een rol van betekenis. Volgens Boerderij denkt Huirne ‘de emotie uit de prijs gaat’, waarmee hij zou bedoelen dat de markt zakelijker gaat kijken naar de economische waarde van een hectare.
Twee keer zo groot in Frankrijk of een hachelijk avontuur
Huirne gaf aan ook compenserende factoren te zien. De lage rente, de regels voor grondgebondenheid in de melkveehouderij en de onttrekking van grond aan de landbouw voor bijvoorbeeld zonneparken hebben een prijsopdrijvend effect. “Alles wegende, verwachten we een kleine daling van de gemiddelde grondprijs met grote regionale verschillen”, zei Huirne. Hij gaf aan geleerd te hebben van het verleden en boeren niet langer op waardevol onderpand - grond - te willen financieren omdat ze lange periodes van lage prijzen financieel niet zonder extra leningen kunnen overleven. Vrij vertaald: banken behoren niet aan verliesfinanciering te doen, ook al doen ze dat soms wel om de marktwaarde van een sector niet te ondermijnen. In Nederland variëren de prijzen per hectare tussen €50.000 en €130.000. Ter vergelijking: in het klimatologisch vergelijkbare Bretagne variëren tussen de 10 en 15% van de Nederlandse prijzen. Dat betekent dat een boer die stopt in Nederland, in Frankrijk een twee keer zo groot bedrijf kan kopen en gemakkelijk de helft van de opbrengst voor andere doeleinden kan reserveren. Daarentegen moet een zoon of dochter die in Nederland een bedrijf van zijn of haar ouders overneemt, zich zo zwaar financieren dat het economisch een hachelijk avontuur is geworden.
Dit artikel afdrukken
Twee keer zo groot in Frankrijk of een hachelijk avontuur
Huirne gaf aan ook compenserende factoren te zien. De lage rente, de regels voor grondgebondenheid in de melkveehouderij en de onttrekking van grond aan de landbouw voor bijvoorbeeld zonneparken hebben een prijsopdrijvend effect. “Alles wegende, verwachten we een kleine daling van de gemiddelde grondprijs met grote regionale verschillen”, zei Huirne. Hij gaf aan geleerd te hebben van het verleden en boeren niet langer op waardevol onderpand - grond - te willen financieren omdat ze lange periodes van lage prijzen financieel niet zonder extra leningen kunnen overleven. Vrij vertaald: banken behoren niet aan verliesfinanciering te doen, ook al doen ze dat soms wel om de marktwaarde van een sector niet te ondermijnen. In Nederland variëren de prijzen per hectare tussen €50.000 en €130.000. Ter vergelijking: in het klimatologisch vergelijkbare Bretagne variëren tussen de 10 en 15% van de Nederlandse prijzen. Dat betekent dat een boer die stopt in Nederland, in Frankrijk een twee keer zo groot bedrijf kan kopen en gemakkelijk de helft van de opbrengst voor andere doeleinden kan reserveren. Daarentegen moet een zoon of dochter die in Nederland een bedrijf van zijn of haar ouders overneemt, zich zo zwaar financieren dat het economisch een hachelijk avontuur is geworden.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
In België en vlak over de grens in Duitsland is de grondprijs ook hoog. Dus dat is niet iets typisch Nederlands. We vallen niet uit de toon bij de directe buren. Wat ik vanochtend hoorde van iemand die bij die bijeenkomst Nijkerk was,waarbij Ruud Huirne sprak, was dat Rabobank Utrecht de macht centraler naar zich toe gaat trekken en dat zij gaat bepalen wie wat mag en wie er wel of niet boer blijven. Ik snap dat wel en niet. Ik snap dat er discipline moet zijn, omdat Rabobank zelf mede bubbles heeft gecreëerd m.n. in bepaalde sectoren en een piramidespel heeft gespeeld. Ik ben benieuwd wat Wilhelm Raffaissen en Gerlachus van den Elzen hiervan zouden hebben gevonden?
Piet Hermus,
Jij snapt het best, feitelijk zegt de Rabo "wij taxeren uw onderpand iets lager dan dat u zelf in gedachte had".
Paar dingen die er aan komen:
- grond mag alleen nog bij banken op de balans tegen een waarde dat er met bijv. verhuur een bepaald rendement te maken is, ik meen Basel 4. Dat een individuele boer zijn grond eventueel veel hoger op de balans heeft staan maakt niet uit.
- lease-producten moeten als schuld op balansen worden gezet. Je kent ze vast wel boeren met een hypotheek van hier tot Tokio, en dan ook nog allemaal nieuwe machines want de leasemaatschappij vroeg niet eens naar jaarcijfers?
- mestbeleid, o.a. derogatie? Ammoniak-problematiek.
- links en rechts wat problemen bijv. vanwege onvoldoende fosfaatrechten, of een boete in het vooruitzicht vanwege bijv. mestfraude, I&R-fraude.
- PAS maatregelen, o.a. verdrogingsbestrijding in natuurgebieden heeft effect op landgebruik en opbrengst omliggende gronden (feitelijk alleen blijvend grasland mogelijk op termijn).
- veengebieden hogere grondwaterstanden o.a. vanwege bodemdaling en Co2 uitstoot.
- en nog wel wat puntjes.
Nog los van een eventuele rentestijgingsrisico, belastinghervorming e.d.
Ik denk dat ze (de banken) niet veel andere keus hebben.
Marco Banken leggen boeren normen en waarden op die ze zelf absoluut niet hebben gerespecteerd.
Banken laten boeren grond taxeren door bevriende makelaars voor de boers rekening, met de opdracht niet te hoog te taxeren. Anders krijgen ze geen vervolg opdrachten van de bank.
De taxatie was 68 % van de uiteindelijke gerealiseerde waarden. Wat gedachte waarden?
U zal begrijpen wat dat in de onderhandeling positie heeft betekend.
Piet het antwoord op je laatste vraag zullen we nooit krijgen maar weten hem denk ik wel.
Aanvankelijk waren de banken er voor de geld gever en gebruiker. Nu zijn de geld gever en de gebruiker er voor de banken. Zij waren, en wij hebben het laten gebeuren, in staat de zaken weten te kantelen.
Verstandige woorden van de bank. Verlies financieren is onwenselijk, en de lucht moet uit de sector. Dat doe je met kleine stapjes, en mededelingen als deze zijn daar een onderdeel van.
Henric je zegt geen onzin maar dat is een zeer traditionele houding die weinig met lucht in de sector te maken hoeft te hebben. Behaalde resultaten zijn zeker geen garantie voor de toekomst.
Blijf maar eens kijken wat er in de sector gaat gebeuren, dat heeft alles te maken met een gebrek aan lef en visie. En kalm aan schuifelt een deel van de sector daardoor naar de afgrond.
Waarom hebben o.a. de banken daarin niets betekend? Ze hebben de kansen gehad maar verzaakt.
Heb een landelijk bankbestuurder eens horen zeggen, "We verwachten van de toekomstige ondernemer management kwaliteiten en een visie tot achter de horizon". Wat nou als de bank nog geen visie heeft tot het ander eind van de tafel? Maar vanuit angst en opgelegde regelgeving, door wie veroorzaakt, reageert? Praat geen onzin weet waarover ik het heb.