Op het onderzoek is inmiddels kritiek vanuit zowel Duitse statistici als Nederlandse onderzoekers van de Wageningse Universiteit. Olff wuift die kritiek weg als 'flinterdun'. Hij sneert naar zijn Wageningse collega's: "Wageningse entomologen, van wie je zo’n studie zou verwachten, waren kennelijk druk met andere dingen. Maar: de Nederlandse natuur verdient nu biodiversiteitsherstel, niet dit soort pogingen elkaar vliegen af te vangen – want die zijn er toch echt steeds minder."
Professor Frank Berendse, emeritus hoogleraar natuurbeheer in Wageningen, is nog stelliger. "Voor zover ik kan zien", zegt hij, "is het onderzoek statistisch op een doeltreffende manier uitgevoerd. Dit soort datasets die een periode van bijna 30 jaar beslaan, zijn nu eenmaal zeer zeldzaam. Als je die niet gebruikt, gooi je zeer waardevolle informatie weg."
De Duitse kritiek richt zich tegen de schijnprecisie waarmee de onderzoeksgegevens naar buiten zijn gebracht. De Wageningse tegen evidente methodologische gebreken. De uitspraken over het onderzoek doen alsof er een zorgvuldige langjarige monitoring over een breed verspreid aantal gebieden is gedaan. Dat is niet het geval. Kennelijk was er altijd iets bekend dat niettemin door 'slecht' onderzoek nu pas tot een overleg leidt tussen boeren, natuurorganisaties en bezorgde wetenschappers.
Daar is uiteraard een goede reden voor: al vele jaren valt bijvoorbeeld te constateren dat de ruiten van auto's in de zomer nauwelijks meer vuil worden. De vraag luidt dan ook wanneer we bewijs voldoende overtuigend vinden om in actie te komen en waarom schone voorruiten niet motiveerden, maar het amateuronderzoek - met zijn uiteraard vele onvolkomenheden - wel.
Op 29 november aanstaande vindt een openbare hoorzitting in de Tweede Kamer plaats over de insectensterfte.
UPDATE (22 november, 8:45 uur):
Intentieverklaring tot gezamenlijke aanpak voor herstel biodiversiteit platteland: 18 organisaties uit wetenschap, landbouw, natuurbeheer, retail en agroindustrie zijn het eens dat er een #Deltaplan_Biodiversiteitsherstel moet komen! https://t.co/E4NLGDtV3f
— Han Olff (@hanolff) November 22, 2017
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Ik ben intensief betrokken bij het vormgeven van het agrarisch natuurbeheer in Zuid-Holland en spreek in dat verband met vertegenwoordigers van boeren in provincie en landelijk. Ik denk dat de grote aandacht voor de insectenstudie een voorbeeld is van de druppel die de emmer doet overlopen. De landbouw is de laatste jaren vaak negatief in het nieuws:
1) uitbreiding veestapel na opheffen melkquotum en vervolgens te voorspellen overschrijding van fosfaatplafond
2) grote gevolgen van stikstofdepositie voor de natuur gekoppeld aan voorspelde daling van stikstofdepositie (op basis daarvan wordt ontwikkelingsruimte uitgegeven) maar gemeten stijging. Zie 6.
3) fibronil
4) neonicotinoiden
5) stalbranden
6) grootschalige mestfraude
7) falend agrarisch natuurbeheer en daardoor voortzetting daling aaibare weidevogels
8) insectenafname (feitelijk al eerder in het nieuws geweest)
En een sector die gewoon lijkt te willen doorgaan op de ingeslagen weg.
Dat houdt een keer op. LTO begint dat zelf ook te zien, merk ik. Ik denk dat ze daarom op de uitnodiging voor overleg zijn ingegaan.
Het is wijs dat de politiek er voorlopig buiten wordt gelaten. Die is verdeeld, lees bijvoorbeeld het verslag van het kamerdebat over stikstof op 27 september. Er is geen visie over hoe 60% van ons areaal er over 30 jaar uit moet zien. Zonder visie geen doelen, zonder doelen geen plan, zonder plan geen maatregelen. Pappen en nathouden, de landelijke politiek loopt momenteel alleen maar in de weg.
Ik heb eigenlijk niets meer gelezen over het overleg vandaag. Wie wel?
"Er komt een breed gedragen deltaplan voor biodiversiteitsherstel. Dat is gistermiddag besloten tijdens een overleg tussen organisaties voor natuurbescherming, wetenschappers, landbouwers en de agro-industrie."
Trouws Joop Bouma schreef er natuurlijk gisteravond al meteen over. Ook LTO deed constructie mee. Dank aan frank eric van der meer die het me meldde.
Zojuist maakte Han Olff de teksten van de intentieverklaring via twitter bekend (zie de update in het artikel hierboven).
Het gaat nog barsten van de Deltaplannen voor landbouw en natuur in Nederland. Rabobank wil ook zo'n een Deltaplan en de gisteren voor de derde maal benoemde voorzitter van ZLTO Hans Huijbers kondigde aan dat boeren met oplossingen hem motiveren om die nieuwe termijn te aanvaarden.
Hopelijk komt er een beetje lijn in en gaan de gesprekspartners eerst goed in gesprek over het belang dat ze beogen te dienen.
Er is niets ingewikkelds aan massale insectensterfte, er worden slechts rookgordijnen opgetrokken, die alleen maar tot doel hebben de status quo te handhaven. We hebben inderdaad geen goede monitoring van insecten, maar de aanwijzingen voor massale insectensterfte die uit metingen in NP Dwingelderveld (loopkevers) en de Orbroicher Bruch in Krefeld (vliegende insecten) zijn verkregen kunnen niet zo maar worden weggewuifd, te meer niet omdat we sinds midden jaren 1990 op grote schaal neonicotinoïde insecticiden in de landbouw toepassen, die waterbronnen verontreinigen en zich daardoor in het hele landschap verspreiden. Deze stoffen zijn cumulatief toxisch voor insecten en zeer persistent. Ik heb 7 jaar geleden al voorspeld dat dit tot een ramp in de insectenwereld zal leiden.
Wat vind jij van de gezamenlijke intentieverklaring, Henk?
En waarom ben jij er de 29e opnieuw niet bij?