China sloot zijn grenzen voor Braziliaans vlees vanwege geconstateerde fraudes met bedorven en besmet vlees. Europa kiest voor het selectief weren van vlees van een aantal dochterbedrijven van de Braziliaanse rundvlees- en kipverwerkers JBS, de grootste ter wereld, en BRF. De goed geïnformeerde Nederlandse vleeslobbyist Frans van Dongen vertelt ons vanuit Brussel dat Brazilië het zichzelf niet makkelijk maakt.
Sinds dit weekend verpreidt het nieuws zich als een lopend vuurtje. De Braziliaanse federale autoriteiten hebben ontdekt dat bedorven en met salmonella besmet vlees is verkocht. Onder meer naar Nederland.
Overheidsofficials en het ministerie van landbouw zouden op de hoogte zijn geweest en het hebben laten passeren omdat ze omgekocht waren. Brazilië produceert ongeveer een vijfde van de totale wereldhandel in kippen- en rundvlees. Na China, de VS en Argentinië is Nederland de vierde exportbestemming van het land. Die positie wordt voornamelijk bepaald door de veevoer- en vleesstromen die via onze havens verder worden verhandeld.
Hoe kunnen zulke grote bedrijven én een overheid die economisch belang heeft bij de vleessector in Brazilië zoiets bewust laten gebeuren? Dat legt The Independent het beste uit, volgens Jack van Messel, importeur van Zuid-Amerikaans vlees. In ruil voor banengroei zou met name de arbeiderspartij PT in het verleden de vleessector voordelen hebben geboden. De rechterlijke macht zou die vriendjespolitiek zat zijn en ging op zoek naar bewijzen tegen de sector. “Kleine vergrijpen worden uit politieke overwegingen nu opgeblazen”, meent Van Messel. Omdat Brazilië meer importeert dan het land exporteert, kan het handelstekort door dit schandaal verder oplopen. Dat is ongunstig voor de Braziliaanse economie die er slecht voor staat en kan leiden tot een – mogelijk beoogde - regeringscrisis.
De aandelen JBS en BFR verloren sinds het bekend worden van de fraude ruim 11% van hun beurswaarde. Volgens Brazilië’s president Michel Temer zijn de onregelmatigheden bij ‘maar’ 21 van de in totaal 4.800 vleesverwerkende fabrieken in zijn land aangetroffen. De eigenaren van de vleesdieren zijn echter woedend. Zij denken dat het schandaal Brazilië’s zorgvuldig opgebouwde imago als hoogwaardige vleesproducent ernstig schaadt. Reuters citeert een Braziliaanse consument die overweegt het vlees uit haar vriezer weg te gooien.
Moeten Nederlandse consumenten bang zijn voor Braziliaans vlees?
Woordvoerders van de ministeries van EZ en VWS verwezen me door naar de NVWA die de gebruikelijke woordvoering doet voor Braziliaanse vleesimporten omdat het land al langer als een risico wordt beschouwd. Omdat de NVWA Braziliaans vlees 100% controleert, laat de NVWA weten geen aanwijzingen te hebben dat de Nederlandse consument zich zorgen moet maken over aankopen in het verleden.
Gisteren werd aan het einde van de dag bekend dat de EU heeft besloten vlees van een aantal dochterbedrijven van de JBS en BRF niet meer op de Europese markt toe te laten tot duidelijk is wat er precies aan de hand is. foodwatch reageerde gisteravond boos omdat de NVWA niet duidelijk wil of kan maken waar Nederlandse consumenten vlees van de frauderende vleesverwerkers gekocht kunnen hebben.
Al met al zorgen deze blokkades ervoor dat er voor honderden miljoenen vlees in scheepsruimen ligt dat nergens verkocht kan worden. De bestellingen van weken geleden zijn immers al onderweg naar China, Zuid-Korea en de EU, maar worden nu in de havens geweigerd.
Dit artikel afdrukken
Overheidsofficials en het ministerie van landbouw zouden op de hoogte zijn geweest en het hebben laten passeren omdat ze omgekocht waren. Brazilië produceert ongeveer een vijfde van de totale wereldhandel in kippen- en rundvlees. Na China, de VS en Argentinië is Nederland de vierde exportbestemming van het land. Die positie wordt voornamelijk bepaald door de veevoer- en vleesstromen die via onze havens verder worden verhandeld.
Kleine vergrijpen worden uit politieke overwegingen nu opgeblazenOplopend handelstekort
Hoe kunnen zulke grote bedrijven én een overheid die economisch belang heeft bij de vleessector in Brazilië zoiets bewust laten gebeuren? Dat legt The Independent het beste uit, volgens Jack van Messel, importeur van Zuid-Amerikaans vlees. In ruil voor banengroei zou met name de arbeiderspartij PT in het verleden de vleessector voordelen hebben geboden. De rechterlijke macht zou die vriendjespolitiek zat zijn en ging op zoek naar bewijzen tegen de sector. “Kleine vergrijpen worden uit politieke overwegingen nu opgeblazen”, meent Van Messel. Omdat Brazilië meer importeert dan het land exporteert, kan het handelstekort door dit schandaal verder oplopen. Dat is ongunstig voor de Braziliaanse economie die er slecht voor staat en kan leiden tot een – mogelijk beoogde - regeringscrisis.
De aandelen JBS en BFR verloren sinds het bekend worden van de fraude ruim 11% van hun beurswaarde. Volgens Brazilië’s president Michel Temer zijn de onregelmatigheden bij ‘maar’ 21 van de in totaal 4.800 vleesverwerkende fabrieken in zijn land aangetroffen. De eigenaren van de vleesdieren zijn echter woedend. Zij denken dat het schandaal Brazilië’s zorgvuldig opgebouwde imago als hoogwaardige vleesproducent ernstig schaadt. Reuters citeert een Braziliaanse consument die overweegt het vlees uit haar vriezer weg te gooien.
Brazilië speelt het spel onhandig. Daardoor zal het nu weinig welwillendheid ontmoeten in de behandeling van deze case’Ziek worden onwaarschijnlijk’
Moeten Nederlandse consumenten bang zijn voor Braziliaans vlees?
Woordvoerders van de ministeries van EZ en VWS verwezen me door naar de NVWA die de gebruikelijke woordvoering doet voor Braziliaanse vleesimporten omdat het land al langer als een risico wordt beschouwd. Omdat de NVWA Braziliaans vlees 100% controleert, laat de NVWA weten geen aanwijzingen te hebben dat de Nederlandse consument zich zorgen moet maken over aankopen in het verleden.
Gisteren werd aan het einde van de dag bekend dat de EU heeft besloten vlees van een aantal dochterbedrijven van de JBS en BRF niet meer op de Europese markt toe te laten tot duidelijk is wat er precies aan de hand is. foodwatch reageerde gisteravond boos omdat de NVWA niet duidelijk wil of kan maken waar Nederlandse consumenten vlees van de frauderende vleesverwerkers gekocht kunnen hebben.
Juist door alle schandalen die er in Europa geweest zijn, let iedereen dubbelgoed opFrans van Dongen, die in Brussel de belangen van de Nederlandse vleessector bij de EU behartigt, antwoordt ons direct op de vraag of Nederlanders nu bang moeten zijn om ziek te worden van Braziliaans rundvlees of kip. “Dat weet op dit moment niemand zeker”, zegt hij, “maar het lijkt me onwaarschijnlijk. Vleesinkopers hanteren goede interne controles. Juist door alle schandalen die er in Europa geweest zijn, let iedereen dubbelgoed op.” Van Dongen wijst op een ander aspect van de ontstane situatie. Brazilië is een heel grote vleesexporteur, maar laat zelf andere landen niet binnen. “Brazilië speelt het spel onhandig. Daardoor zal het nu weinig welwillendheid ontmoeten in de behandeling van deze case. Dat geldt bovendien omdat het land geen enkel detail over de fraudes naar buiten brengt. ‘Het is onder de rechter’, krijgen we te horen. Maar onderwijl willen andere landen hun burgers kunnen beschermen. Europa is nog vriendelijk, want het sluit alleen de bedrijven uit waar volgens de Brazilianen zelf fraude is geconstateerd.” China sloot dit weekend zijn markt al voor alle vlees afkomstig uit Brazilië. Het nam een derde van de Braziliaanse vleesexport af. Zuid-Korea koopt 80% van zijn kipimport in Brazilië. De helft daarvan werd geleverd door BRF. Dat bedrijf mag vanwege het schandaal voorlopig geen vlees meer leveren. Verder verscherpt Zuid-Korea de controles op Braziliaans vlees.
Al met al zorgen deze blokkades ervoor dat er voor honderden miljoenen vlees in scheepsruimen ligt dat nergens verkocht kan worden. De bestellingen van weken geleden zijn immers al onderweg naar China, Zuid-Korea en de EU, maar worden nu in de havens geweigerd.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Twee nuances bij dit artikel.
Waarschijnlijk berust de besmetting met salmonella op een administratief misverstand, volgens de veterinaire autoriteiten in Brazilie en de EU was er een probleem met de geldigheid van salmonella-certificaten en niet met het vlees.
De opmerking van de NVWA dat ze Braziliaans rundvlees al langer niet 'vertrouwden' is kwalijk want de NVWA heeft een probleem met de wijze waarop ALLE rundvleesproducenten in derde landen (dus niet alleen Brazilie) op bepaalde E-coli's controleren.
Het is al erg genoeg dat Braziliaanse aanklagers en rechters met nul verstand van vleesproductie van alles en nog wat roepen, maar als onze eigen (EU en/of NL) overheidsinstanties zich bedienen van Trumpiaanse kreten, is het hek van de dam. Laten we hopen dat de echte beleidsmakers (die van de Food and Veterinary Office van de Europese Commissie) snel orde op zaken stellen.
De Braziliaanse president Michel Temer heeft door demonstratief met de ambassadeur van Angola in een steakhouse te gaan eten, het failliet van de Braziliaanse vleesindustrie ingeluid. Hiermee bagatelliseert hij het probleem. Dit is een primaire fout omdat het journaille nu bovenop de Zuid Amerikaanse vleeshandel met de EU gaat duiken om zijn ongelijk te gaan bewijzen. Het is nu wachten op nadere onthullingen. De bonafide bedrijven lijden hier weer onder.
Het is mij al sinds 2004 een doorn in het oog dat de herkomstaanduiding van vlees in onze vleesproducten bij lange na niet waterdicht is. Zodra het importvlees in Nederland bewerkt is, dan is het maar raden uit welk land het 'spul ' komt. Verder is de herkomst wel duidelijk in het B2B circuit maar de restaurateur of snackbarhouder hoeft niet te vertellen waar het vandaan komt.
Ik pleit voor een verplichte herkomstaanduiding van alle eiwitten van dierlijke oorsprong op bewerkte- en samengestelde consumenten- en horecaproducten. Zelfs op een zeer riskant product als gehakt is dit niet verplicht. Pas dan wordt de consument in de gelegenheid gesteld een doordachte en verantwoorde keus tot aankoop van veilig voedsel te doen. Anders is het een vaag dobbelspel.
IJsbrand, volgens mijn informatie was het de Braziliaanse minister van Landbouw die afgelopen zondag met ongeveer 40 ambassadeurs e.d. gegeten heeft in een churrascaria. Ik begrijp niet helemaal waarom dat het failliet aantoont. Of zijn een paar van zijn gasten ziek geworden?
Overigens is de media in Brazilie een andere weg ingeslagen dan de Europese (met name de Ierse) media. Daar gaat het meer om de politieke geladenheid en hier wordt er - ook door jou - 'level playing field' geschreeuwd. Niets zo fijn als een concurrent die op zijn bek gaat.
Ik betwijfel ten zeerste of er inderdaad een aantoonbaar gevaar voor de volksgezondheid is geweest. JBS en BRF verwerken jaarlijks ongeveer 5 miljard (!) kippen. Stel dat er bijvoorbeeld in veel bedrijven van JBS en BRF onveilig zou zijn gewerkt en dat 1% van het vlees besmet zou zijn geweest met een ziekteverwekker, en dat 1 kip gegeten wordt door gemiddeld 4 mensen. Dan moeten er de afgelopen maanden of jaren wereldwijd 5.000.000.000 x 4 x 0,01 = 200 miljoen mensen daar in meer of mindere mate ziek van zijn geworden.
Om er EU etiketterings-regelgeving bij te halen, vind ik een beetje flauw. Ook van vlees dat tot aan de boer in n'importe land getraceerd kan worden, kan je ziek worden. Door bijvoorbeeld je Braziliaanse biefstuk te snijden met hetzelfde mes en snijplank waarmee je een rauwe (Nederlandse) varkenskarbonade hebt gesneden.
Ik moet terugdenken aan de Britse minister die, na veel rumoer over BSE, voor de camera rundvlees ging eten. Dat heeft niet echt geholpen. De consument verloor niet alleen zijn vertrouwen in rundvlees, maar ook in de overheid.
Maar elk nadeel heb z'n voordeel: de vertrouwensbreuk was een belangrijke impuls voor de General Food Law van de EU.
China sloot meteen zijn grenzen na het naar buiten komen van het schandaal, gevolgd door Mexico, Chili, Japan, de EU en Hong Kong. Dat heeft tot gevolg dat er tonnen vlees ineens op zee zwerven. Brazilië is 's werelds grootste exporteur van kip- en rundvlees en in zijn eentje verantwoordelijk voor ongeveer 20% van de vleesstromen. Een schip met diepgevroren vlees doet er ongeveer een maand over van Zuid-Amerika naar Azië te komen.
De VS maakten al snel duidelijk dat er nauwelijks Braziliaans vlees het land binnenkomt (maar 0,5% van de vleesimporten ofwel 800 ton).
De Braziliaanse autoriteiten stelden een charmeoffensief in, dat niet zonder effect blijft. Zaterdag heropende China de grenzen weer: "China heeft aangekondigd dat het zijn markt voor Braziliaans vlees volledig heropent. De opheffing van het tijdelijk importverbod is het resultaat van onze inspanningen om uit te leggen dat het onderzoek het gedrag van individuelen viseert en niet de kwaliteit van Braziliaans vlees", aldus minister van Landbouw Blairo Maggi. Ook Egypte en Chili heropenden de grenzen.
De EU stuurt deze week Europese Commissaris Vytenis Andriukaitis naar Brazilië. Andriukaitis wil zeker stellen dat de Europese importen van Braziliaans vlees veilig zijn voor consumptie.
En daarmee gaat de storm in het glas water - in lijn met de titel van dit artikel - eigenlijk gewoon weer liggen.