Vandaag, maandag 13 juni, is het World Meat Free Day.
De initiatiefnemers achter World Meat Free Day, een waaier aan NGO's, celebs, blogs, bedrijven en voedingssites, roepen iedereen op om één dag geen vlees te eten. Niet alleen om ons te stimuleren na te denken over de invloed van vlees eten op het milieu en op onze gezondheid, maar ook om te ervaren dat geen vlees eten ook lekker kan zijn.
Kleine beetjes helpen
Ze hopen zo mensen vaker een 'vleesvrije' dag te laten inlassen. Want waar 1 persoon die 1 dag geen vlees eet maar een klein beetje helpt (zie de calculator op worldmeatfreeday.com), lopen de besparingen al snel op bij een gezin, schoolklas, bedrijf of stadion vol voetbalsupporters. De veeteelt is namelijk verantwoordelijk voor een geschatte 14,5% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Het is een van de belangrijkste oorzaken van ontbossing en de klimaatverandering. Met het vooruitzicht dat de bevolking in 2050 uit zo’n 9 miljard mensen zal bestaan, is het onmogelijk om zoveel vlees te blijven eten als we nu doen, benadrukt het Amerikaanse Treehugger.
Vleesobsessie
De westerse vleeseetgewoontes zullen dus moeten veranderen. Dat lijkt in Europa al wel redelijk te lukken, gezien de groeiende aantallen flexitariërs en vego's. Maar in de VS is het eten van vlees zo 'ingebakken' dat vleesminderen bijna onbespreekbaar is. De Amerikaanse journalist Marta Zaraska ging op zoek naar een verklaring voor de Amerikaanse vleesobsessie. Ze schreef er een boek over: Meathooked: The History and Science of Our 2.5-Million- Year Obsession with Meat.
Volgens Zaraska is onze obsessie voor vlees mogelijk terug te voeren op een biologische basis. Uit tweelingstudies blijkt dat de voorkeur voor vlees erfelijk is en dat er dus mogelijk een genetische component is. Er is ook ontdekt dat een bepaald type honger alleen gestild kan worden met eiwitten, en niet met koolhydraten of groenten. Die eiwitten kun je natuurlijk uit vlees halen, maar evengoed uit pindakaas, linzen of bonen.
Sociaal verband
Zaraska oppert nog een andere mogelijkheid: misschien eten we wel vlees omdat dat onze sociale verbanden versterkte. Het delen van vlees gaat al 2,5 miljoen jaar terug. Volgens paleoantropologen was jagen voor onze verre voorouders niet alleen een manier om voedsel te vinden - dat kon immers gemakkelijker en met minder risico's door plantaardig eten te verzamelen - maar een manier om bondgenootschappen te vormen en banden met anderen te versterken. De mens is een sociaal dier, en vlees was het oorspronkelijke 'sociale wisselgeld'.
Vanuit dat oogpunt is vleesminderen ook een sociale inspanning. Want daar wordt niet alleen de (westerse) mens, maar ook de wereld beter van.
Dit artikel afdrukken
Kleine beetjes helpen
Ze hopen zo mensen vaker een 'vleesvrije' dag te laten inlassen. Want waar 1 persoon die 1 dag geen vlees eet maar een klein beetje helpt (zie de calculator op worldmeatfreeday.com), lopen de besparingen al snel op bij een gezin, schoolklas, bedrijf of stadion vol voetbalsupporters. De veeteelt is namelijk verantwoordelijk voor een geschatte 14,5% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Het is een van de belangrijkste oorzaken van ontbossing en de klimaatverandering. Met het vooruitzicht dat de bevolking in 2050 uit zo’n 9 miljard mensen zal bestaan, is het onmogelijk om zoveel vlees te blijven eten als we nu doen, benadrukt het Amerikaanse Treehugger.
Vleesobsessie
De westerse vleeseetgewoontes zullen dus moeten veranderen. Dat lijkt in Europa al wel redelijk te lukken, gezien de groeiende aantallen flexitariërs en vego's. Maar in de VS is het eten van vlees zo 'ingebakken' dat vleesminderen bijna onbespreekbaar is. De Amerikaanse journalist Marta Zaraska ging op zoek naar een verklaring voor de Amerikaanse vleesobsessie. Ze schreef er een boek over: Meathooked: The History and Science of Our 2.5-Million- Year Obsession with Meat.
Volgens Zaraska is onze obsessie voor vlees mogelijk terug te voeren op een biologische basis. Uit tweelingstudies blijkt dat de voorkeur voor vlees erfelijk is en dat er dus mogelijk een genetische component is. Er is ook ontdekt dat een bepaald type honger alleen gestild kan worden met eiwitten, en niet met koolhydraten of groenten. Die eiwitten kun je natuurlijk uit vlees halen, maar evengoed uit pindakaas, linzen of bonen.
Sociaal verband
Zaraska oppert nog een andere mogelijkheid: misschien eten we wel vlees omdat dat onze sociale verbanden versterkte. Het delen van vlees gaat al 2,5 miljoen jaar terug. Volgens paleoantropologen was jagen voor onze verre voorouders niet alleen een manier om voedsel te vinden - dat kon immers gemakkelijker en met minder risico's door plantaardig eten te verzamelen - maar een manier om bondgenootschappen te vormen en banden met anderen te versterken. De mens is een sociaal dier, en vlees was het oorspronkelijke 'sociale wisselgeld'.
Vanuit dat oogpunt is vleesminderen ook een sociale inspanning. Want daar wordt niet alleen de (westerse) mens, maar ook de wereld beter van.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
...Dat lijkt in Europa al wel redelijk te lukken, gezien de groeiende aantallen flexitariërs en vego's. Maar in de VS is het eten van vlees zo 'ingebakken' dat vleesminderen bijna onbespreekbaar is.....
Nou, beste redactie, daar zou ik mezelf als Europeaan nog maar niet teveel mee op de borst slaan. Dat groeiende aantal flexitariers en vego's leidt nog nauwelijks tot een afname van de vleesconsumptie. Als half Nederland in de Libelle roept dat ze een paar dagen in de week geen vlees meer eten zou je dat toch moeten merken?
De werkelijkheid (bron; LEI 2015), in tien jaar zakte de vleesconsumptie per hoofd van de bevolking in Nederland met precies 5%. Grootste zakker is varkensvlees, kipconsumptie steeg en rundvleesconsumptie zakte iets. Er is wel een trend waarneembaar, want die daling zette vanaf 2011 in. Maar desondanks is het niet wat mensen in kranten en tijdschriften beleiden met hun mond. Hans Dagevos (LEI) noemde dat ooit "de vleesparadox", een mooie naam. Voor de EU heb ik de cijfers niet paraat, maar ik denk zo dat die redelijk "steady" zijn.
Maar nu de USA. (bron; USDA) Daar zakte de vleesconsumptie vanaf 2004 meer dan 10%, vooral rundvlees kreeg klappen, kip steeg sterk. Het niveau was voor het laatst zo laag ergens aan het begin van de tachtiger jaren. Nog steeds eten de Amerikanen per hoofd van de bevolking meer vlees dan wij, maar het verschil wordt kleiner.
Dus "dat het bij ons wel redelijk lukt" en "vleesminderen in de VS onbespreekbaar is" zou ik maar snel vergeten. Ik zei het al vaker; zo komen nu de praatjes in de wereld.
Nog even een nabrander; ook niet alles geloven op internet hè, daar wordt karkasgewicht net zo gemakkelijk verward met vleesgewicht als lb (pound) met kg., naar gelang het de schrijver past zal ik maar zeggen. Goede actuele bronnen zijn LEI en USDA)
Dank voor de cijfers, Jos.
Ik leidde het 'redelijk lukken' af uit het stijgend aantal deelnemers aan de Belgische Dagen Zonder Vlees, de 10% van de Duitse bevolking die zich vegetarisch noemt en waarvoor de grote Duitse - en nu ook Britse vleesverwerkers in 'vleesvrije' producten gaan.
Allemaal onderbuikgevoel en marketingdrive dus. En een beetje wishful thinking...
En dat terwijl we op de redactie ons ook dit nieuws nog kunnen heugen: vleesconsumptie in EU mogelijk op weg naar record. De vraag is aanbod gestuurd zei de EU vorig jaar. En omdat we teveel vlees maken, de prijs laag is, heeft minderen dus niet zoveel zin. Het moet nl. ergens in een maag belanden.
Klopt dus als een bus, wat je zegt Jos.
Anekdote: één van onze contentpartners wilde het nieuws in het linkje niet geloven. Het is gebaseerd op officiële EU-cijfers.
Vanwege dat ongeloof kan ik me het berichtje nog zo goed herinneren.
Geld telt.
Vleesvervangers als kikkererwten, linzen, bonen zijn goedkoper dan vlees, mits zelf (geweekt) en als maaltijd, hummus of burgers bereid. Echter, de haastige Nederlander ziet in de supermarkt naast de kip en kiloknallers de veel duurdere vega burgers, vega gehakt, vega spekreepjes en andere vleesimitaties in de schappen en laat die dan links liggen.
hihi, Cécile, waar komt dat cijfer van 10% van unsere Deutsche Freunde vandaan? Toch niet uit de Laviva hoop ik..... ;-)